2 Kor 5,1-10: Jak wcielenie Syna Bożego otwiera wierzącym wejście do Nieba?

Tekst wg Biblii Tysiąclecia:

1 Wiemy bowiem, że jeśli nawet zniszczeje nasz przybytek doczesnego zamieszkania, będziemy mieli mieszkanie od Boga, dom nie ręką uczyniony, lecz wiecznie trwały w niebie. 2 Tak przeto teraz wzdychamy, pragnąc przyodziać się w nasz niebieski przybytek, 3 o ile tylko odziani, a nie nadzy będziemy. 4 Dlatego właśnie udręczeni wzdychamy, pozostając w tym przybytku, bo nie chcielibyśmy go utracić, lecz przywdziać na niego nowe odzienie, aby to, co śmiertelne, wchłonięte zostało przez życie. 5 A Bóg, który nas do tego przeznaczył, dał nam Ducha jako zadatek. 6 Tak więc, mając tę ufność, wiemy, że jak długo pozostajemy w ciele, jesteśmy pielgrzymami, z daleka od Pana. 7 Albowiem według wiary, a nie dzięki widzeniu postępujemy. 8 Mamy jednak nadzieję… i chcielibyśmy raczej opuścić nasze ciało i stanąć w obliczu Pana. 9 Dlatego też staramy się Jemu podobać czy to gdy z Nim, czy gdy z daleka od Niego jesteśmy. 10 Wszyscy bowiem musimy stanąć przed trybunałem Chrystusa, aby każdy otrzymał zapłatę za uczynki dokonane w ciele, złe lub dobre.

Kontekst i kompozycja

Wieńcząc rozdz. 4., Paweł wyraża nadzieję na życie wieczne (w. 13-18). Na początku rozdz. 5. Apostoł kontynuuje eschatologiczne rozważania, prowadząc dyskurs na temat ciała obecnego, jak również wyraża pragnienie, odnoszące się do ciała nowego – chwalebnego.

Analizowany fragment 2 Kor 5,1-10 można podzielić na trzy części:

1. Nadzieja życia wiecznego i duchowe pragnienie przemiany (5,1–5).
2. Życie w wierze jako droga do spotkania z Chrystusem (5,6–8).
3. Odpowiedzialność przed wcielonym Synem Bożym – Chrystusem i cel życia chrześcijanina (5,9–10).

Orędzie teologiczne

1. Paweł przedstawia życie doczesne jako „namiot” – coś kruchego, przemijającego, narażonego na zniszczenie. W kontraście ukazuje „budowlę od Boga” – niebiańskie mieszkanie, które jest wieczne, nie ręką ludzką uczynione. To obraz przyszłej chwały, ciała zmartwychwstałego, które będzie udziałem zbawionych. Apostoł uczy, że życie ziemskie to czas pielgrzymowania, ale nie jest celem samym w sobie – pełnia życia znajduje się w wieczności, przygotowanej przez Boga.
2. „Wzdychanie” wierzącego nie jest wyrazem rozpaczy, lecz pragnienia pełni życia, w którym to, co śmiertelne, zostanie „pochłonięte przez życie”. Apostoł nie wyraża lęku przed śmiercią, ale tęsknotę za przemianą – za „przyobleczeniem” się w niebiańską rzeczywistość. To chrześcijańska perspektywa śmierci jako przejścia, nie końca. W tym świetle nawet cierpienie zyskuje sens jako udział w misterium paschalnym Chrystusa.
3. Paweł przypomina, że to Bóg przygotował nas do nieśmiertelności, a Duch Święty został dany jako „zadatek” (gr. ἀρραβών), czyli przedsmak, zaliczka przyszłego dziedzictwa. Ten sam Duch jest sprawcą wcielenia Syna Bożego w łonie Maryi Dziewicy! Jak działał w ciele Jezusa Chrystusa – od począcia do zmartwychwstania, tak działa w pyciu chrześcijanina od Chrztu św. Oznacza to, że życie wieczne już się w nas zaczęło – przez działanie Ducha, który przemienia serca i dusze, uświęca ciało chrześcijanina, które jest już teraz Jego świątynią, uczy kochać, daje wolność i prowadzi ku świętości. Chrześcijanin nie żyje wyłącznie „w oczekiwaniu”, lecz już teraz nosi w sobie znamię Nieba – dar Ducha Ożywiciela! I jest zjednoczony, z Tym, który „dla nas i dla naszego zbawienia stał się człowiekiem”!
4. Paweł realistycznie jednak zauważa, że jesteśmy jeszcze „w drodze” – żyjemy „przez wiarę, a nie przez widzenie”. Nie widzimy jeszcze Boga twarzą w twarz, ale wierzymy Jego obietnicy. Ta pielgrzymka wiary wymaga odwagi, pokory i wytrwałości. Apostoł uczy, że prawdziwe życie duchowe nie polega na pełnym zrozumieniu, lecz na zawierzeniu – nawet wtedy, gdy nie wszystko jest jasne.
5. Paweł pisze o swojej głębokiej tęsknocie, by „opuścić ciało i być z Panem” – nie jako ucieczce od świata, ale jako pragnieniu bycia w pełni zjednoczonym z Chrystusem. To wskazuje na osobistą relację z Jezusem jako cel życia chrześcijanina. Zmartwychwstanie i życie wieczne nie są jedynie abstrakcyjnymi ideami, ale rzeczywistym spotkaniem z Panem, które rozpoczyna się już teraz i dopełni się po śmierci.
6. Paweł kończy ten fragment przypomnieniem, że wszyscy – wierzący i niewierzący – staną przed „trybunałem Chrystusa” i każdy otrzyma zapłatę za swoje czyny, dobre lub złe. To wyraźna nauka o odpowiedzialności moralnej człowieka. Życie nie jest moralnie obojętne – każda decyzja, każde działanie ma wagę wieczną. To wezwanie do życia autentycznego, świadomego, ukierunkowanego na podoba­nie się Bogu.

Ojcowie Kościoła

1. Św. Jan Chryzostom – Homilia 10 do 2 Kor 5,1-10

„Niektórzy mówią, że 'ziemski dom’ oznacza ten świat; ale ja uważam, że odnosi się raczej do ciała.”
Chryzostom interpretuje „ziemski dom” jako ciało ludzkie, podkreślając jego przemijalność i wskazując na nadzieję zmartwychwstania.

2. Św. Augustyn – „O Państwie Bożym”

„Ciało zmartwychwstałe nie będzie już podlegać śmierci, lecz będzie nieśmiertelne i duchowe.”
„De Civitate Dei”, księga XXII, rozdział 1.

Augustyn podkreśla, że zmartwychwstałe ciało będzie przemienione, nieśmiertelne i Duchowe, co odpowiada Pawłowemu obrazowi „domu nie ręką ludzką uczynionego, wiecznego w niebie”.

3. Św. Grzegorz z Nyssy – „O duszy i zmartwychwstaniu”

„Dusza, opuszczając ciało, nie traci nadziei na przyszłe życie, lecz oczekuje na przemianę i zjednoczenie z ciałem w Chwale.”

„De Anima et Resurrectione”.

Autor wyraża przekonanie, że dusza po śmierci oczekuje na zmartwychwstanie ciała, co harmonizuje z Pawłowym nauczaniem o przyszłej przemianie i nadziei życia wiecznego.

4. Św. Ireneusz z Lyonu – „Przeciw herezjom”

„Bóg obiecał nie tylko duszy, ale i ciału udział w nieśmiertelności.”
„Adversus Haereses”, księga V, rozdział 7.

Ireneusz podkreśla integralność człowieka – duszy i ciała – w planie zbawienia, zgodnie z Pawłowym nauczaniem o zmartwychwstaniu ciała.

Kultura i sztuka

Michał Anioł „Sąd ostateczny”, fresk w Kaplicy Sykstyńskiej / Wikipedia

Hans Memling „Sąd ostateczny” / Wikipedia

Aktualizacja w życiu Kościoła

1. Jan Paweł II – Encyklika Evangelium Vitae(1995)

„Stworzony przez Boga i noszący w sobie niezatarty ślad Boga, człowiek w naturalny sposób dąży ku Niemu. Każdy człowiek, wsłuchany w głębokie pragnienia swego serca, musi uznać, że i do niego odnoszą się słowa prawdy wypowiedziane przez św. Augustyna: 'Uczyniłeś nas, Panie, dla siebie i niespokojne jest serce nasze, dopóki nie spocznie w Tobie’” (nr 35).

Papież podkreśla, że człowiek nosi w sobie pragnienie wieczności i pełni życia w Bogu, co odpowiada Pawłowemu „wzdychaniu” za niebiańskim mieszkaniem.

2. Jan Paweł II – List do Młodych Całego Świata(1985)

„Człowiek jest pielgrzymem na ziemi, a jego życie jest drogą do domu Ojca. W tej pielgrzymce towarzyszy mu Chrystus, który sam przeszedł tę drogę i otworzył ją dla nas” (nr 3).

Jan Paweł II ukazuje tu życie jako pielgrzymkę ku Bogu, zgodnie z Pawłowym obrazem bycia „pielgrzymami, z daleka od Pana” (2 Kor 5,6).

3. Benedykt XVI – Encyklika Spe Salvi(2007)

„Wiara nie jest tylko przekonaniem, ale nadzieją, która daje nam pewność, że nasze życie ma sens i cel, nawet jeśli nie widzimy go teraz w pełni” (nr 2).

Benedykt XVI podkreśla, że wiara daje nadzieję i sens życia, nawet w obliczu cierpienia i śmierci, co koresponduje z Pawłowym „postępujemy według wiary, a nie dzięki widzeniu” (2 Kor 5,7).

4. Katechizm Kościoła Katolickiego

„Wszyscy ludzie, zgodnie z tym, co uczynili, 'muszą stanąć przed trybunałem Chrystusa, aby każdy otrzymał zapłatę za uczynki dokonane w ciele, złe lub dobre’ (2 Kor 5,10)” (KKK 1021).

Katechizm przypomina o sądzie ostatecznym, gdzie każdy człowiek odpowie za swoje czyny, zgodnie z nauczaniem św. Pawła.

Pytania do modlitwy i refleksji

1. Jak wygląda moje spojrzenie na życie doczesne – jako cel sam w sobie, czy jako etap w drodze do życia wiecznego?
2. Co budzi we mnie tęsknotę za „mieszkaniem od Boga” – wiecznym domem przygotowanym w niebie?
3. W jaki sposób działanie Ducha Świętego obecnego we mnie daje mi nadzieję i pokój w codzienności?
4. Jak doświadczam codziennego życia „przez wiarę, a nie przez widzenie”? Co pomaga mi ufać Bogu mimo niewidocznych owoców?
5. Jakie decyzje, słowa lub czyny chciałbym dziś podjąć, mając w sercu świadomość, że stanę kiedyś przed trybunałem Chrystusa?

Bibliografia

• Antoni Paciorek, Drugi List do Koryntian, Nowy Komentarz Biblijny VIII, Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2017.
• William MacDonald, Komentarz biblijny do Nowego Testamentu, Jastrzębie-Zdrój: Wydawnictwo Areopag, 2005.

Zdjęcie

Valentin de Boulogne, „Święty Paweł piszący swe listy”