80-lecie Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii

W Muzeum Wojska Polskiego na warszawskiej Cytadeli odbyła się uroczystość 80-lecia Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii (WIHiE). W gali jubileuszowej wziął udział biskup polowy Wiesław Lechowicz. – Od was w dużym stopniu zależy zdrowie żołnierzy, którzy stoją na straży naszego bezpieczeństwa i pokoju – powiedział, składając życzenia.

Zebranych w sali konferencyjnej Muzeum Wojska Polskiego powitał płk dr n. biol. Marek Brytan, dyrektor WIHiE. Wśród obecnych byli m.in.: dyrektor Departamentu Wojskowej Służby Zdrowia płk dr Arkadiusz Kosowski, przedstawiciel ministra zdrowia – naczelnik Wydziału Zdrowia Środowiskowego Departamentu Zdrowia Publicznego Joanna Kujawa, bp Wiesław Lechowicz oraz zaproszeni goście z instytucji związanych z wojskową i cywilną ochroną epidemiologiczną w Polsce.

Dyrektor WIHiE podkreślił, że 80-lecie to nie tylko czas podsumowań, ale także moment, by spojrzeć w przyszłość. – Przed nami kolejne wyzwania: nowe zagrożenia zdrowotne, dynamiczny rozwój technologii, a także rosnąca potrzeba współpracy międzynarodowej. Jestem głęboko przekonany, że Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii podoła tym wyzwaniom, gdyż dysponujemy nie tylko wiedzą i doświadczeniem, lecz przede wszystkim otoczeni jesteśmy ludźmi pełnymi pasji i oddania, którzy codziennie udowadniają, że służba nauce i społeczeństwu to prawdziwe powołanie – powiedział.

Pułkownik Marek Brytan podziękował swoim współpracownikom za trud i zaangażowanie. Wyraził też wdzięczność instytucjom, które współpracują z Instytutem. – Niech ten jubileusz będzie dla nas wszystkich inspiracją do dalszej pracy, a także dowodem na to, że wspólnym wysiłkiem możemy uczynić rzeczy wielkie – powiedział.

Głos zabrał także płk Arkadiusz Kosowski, który, gratulując jubileuszu, podkreślił, że Instytut stanowi ważny element systemu zabezpieczenia medycznego kraju. – Ten jubileusz powinien być świętem nas wszystkich, osób, dla których bezpieczeństwo sanitarne, higieniczne, biologiczne i radiacyjne – w szerokim tego słowa znaczeniu – jest bliskie. To święto tych, którzy współpracują i o to bezpieczeństwo dbają – powiedział.

Zachęcił też, by Instytut wspierał kolejne pokolenia młodych lekarzy, medyków i naukowców, aby byli godnymi kontynuatorami dzieła pokoleń żołnierzy i pracowników WIHiE.

Życzenia złożył także bp Wiesław Lechowicz, który powiedział, że choć na co dzień praca prowadzona w Instytucie jest mało dostrzegalna, zasługuje na docenienie ze względu na pasję i odpowiedzialność, z jaką jest wykonywana. – Od was w dużym stopniu zależy zdrowie żołnierzy, którzy stoją na straży naszego bezpieczeństwa i pokoju. Dziękuję za to, że poprzez tę pracę przyczyniacie się do naszego bezpieczeństwa i wzmocnienia obronności – powiedział. Dodał, że przykład działalności Instytutu pokazuje, iż na straży bezpieczeństwa stoją nauka i wiedza, zwłaszcza ta dotycząca zdrowia i sił fizycznych.

Wyznał, że do uczestnictwa w jubileuszu skłoniły go wdzięczność i ciekawość, a także podobieństwo służby drugiemu człowiekowi, które łączy posługę kapelana ze służbami medycznymi. – Życzę Państwu jak najwięcej zdrowia i skutecznych odpowiedzi na wyzwania, które niosą ze sobą czasy – powiedział.

Historię i zadania WIHiE oraz oddziału Instytutu, czyli Ośrodka Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych WIHiE, przedstawili płk Marek Brytan i płk Michał Ryciak.

Podczas gali odbyła się także ceremonia wręczenia odznaczeń i medali pamiątkowych.

***

Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii im. gen. Karola Kaczkowskiego to jedyny w kraju ośrodek kompleksowo przygotowany do badań, nadzoru i szkolenia w zakresie ochrony zdrowia przed zagrożeniami CBRN oraz promieniowaniem niejonizującym. Misją Instytutu jest dostarczanie Siłom Zbrojnym RP i instytucjom bezpieczeństwa państwa wiedzy, procedur i rozwiązań praktycznych – od rozpoznania zagrożeń, przez diagnostykę i profilaktykę, po wsparcie w reagowaniu kryzysowym. WIHiE pełni rolę ośrodka referencyjnego w wojsku w obszarze ochrony przed bronią biologiczną oraz wybranych działów ochrony radiologicznej i toksykologii.

Trzon działalności stanowi doskonalenie systemów wykrywania i identyfikacji zakażeń oraz skażeń środowiska w warunkach pola walki i scenariuszy terrorystycznych. Instytut bada mechanizmy działania broni biologicznej i chemicznej, opracowuje zasady profilaktyki i leczenia zatruć, rozwija metody ochrony przed skutkami promieniowania jonizującego i niejonizującego. Równolegle prowadzi ocenę i poprawę warunków bytowania żołnierzy w garnizonach i w polu, bezpieczeństwa żywności oraz ergonomii stanowisk służby, a także badania wydolnościowe w specjalnościach o wysokich wymaganiach.

Kluczową infrastrukturą jest laboratorium BSL-3, przystosowane do identyfikacji i badań szczególnie niebezpiecznych patogenów i toksyn (m.in. wąglik, dżuma, cholera, tularemia, toksyna botulinowa). WIHiE prowadzi identyfikację, charakterystykę i archiwizację tych czynników, sprawuje merytoryczny nadzór nad ochroną radiologiczną w jednostkach podległych MON i MSWiA, wspiera Państwową Inspekcję Sanitarną i przygotowuje procedury postępowania na wypadek epidemii chorób szczególnie niebezpiecznych. Instytut szkoli kadry medyczne i weterynaryjne, opiniuje umundurowanie oraz środki ochrony osobistej, organizuje konferencje – także we współpracy z NATO – i uczestniczy w implementacji standardów sojuszniczych (STANAG).

Dzisiejsza pozycja WIHiE wyrasta z tradycji sięgającej 8 stycznia 1945 r., gdy powołano Sanitarno-Epidemiologiczne Laboratorium Frontu nr 9. W 1960 r. nadano Instytutowi imię gen. Karola Kaczkowskiego – wybitnego organizatora wojskowej służby zdrowia i epidemiologa, odznaczonego Złotym Krzyżem Virtuti Militari. W 80. rocznicę powołania WIHiE pozostaje filarem krajowego systemu odporności na zagrożenia CBRN, łącząc badania i wdrożenia z praktycznym wsparciem żołnierzy i służb.