Janów Lubelski: kościół podniesiony przez biskupa do rangi kolegiaty

Do rangi kolegiaty podniesiony został przez biskupa sandomierskiego kościół w Janowie Lubelskim. Ustanowiona została przy nim Janowska Kapituła Kolegiacka. Uroczystość odbyła się 8 września w 370. rocznicę objawień maryjnych i 30. rocznicę koronacji wizerunku Matki Bożej Łaskawej i Różańcowej w janowskim sanktuarium.

W uroczystościach rocznicowo – odpustowo-dożynkowych w Janowie Lubelskim, którym przewodniczył Krzysztof Nitkiewicz, wzięli udział kapłani dekanalni oraz duchowni, którzy przybyli z pielgrzymami z wielu parafii diecezji sandomierskiej i zamojsko – lubaczowskiej. Uroczystą Eucharystię rozpoczął korowód dożynkowy, w którym rolnicy z okolicznych parafii przynieśli dożynkowe wieńce.

Podczas homilii bp Krzysztof Nitkiewicz odniósł się do święta Narodzenia Najświętszej Marii Panny podkreślając, że Matka Boża jest ogniwem w historii zbawienia, które łączy Stary i Nowy Testament. Hierarcha zauważył także, iż ogniwami tego samego łańcucha są apostołowie, ich następcy, święci oraz wszyscy należący do Wspólnoty Ludu Bożego.

– Ojciec Święty Franciszek przypomina, że jeżeli się urodziłem, jeśli żyję na świecie, to znaczy, iż mam jakąś misję. Ona jest wpisana w moją egzystencję. Dlatego powinniśmy cenić sobie życie swoje i innych, uważać je za bezcenną wartość – podkreślił biskup.

Nawiązując do ustanowienia Kapituły Kolegiackiej w Janowie Lubelskim, biskup wymieniał, że do jej zadań należy m.in. sprawowanie uroczystych funkcji liturgicznych w kolegiacie, propagowanie kultu Matki Boskiej Różańcowej, organizowanie pomocy charytatywnej, troska o powołania kapłańskie, zakonne, o formację kapłańską i poziom duszpasterstwa w rejonie janowskim, wspieranie działalności misyjnej Kościoła.

– To jest wasza misja drodzy księża kanonicy. Instytucja kapituł kolegiackich wcale się nie przeżyła. Przed Kościołem stoi wiele wyzwań, ciągle pojawiają się nowe, chociażby sprawa pomocy uchodźcom. Razem, wspólnymi siłami, można zrobić naprawdę dużo – wskazywał hierarcha.

Po Mszy św. odbyła się procesja po placu maryjnym. Następnie w świątyni nastąpił obrzęd instalacji kapituły kolegiackiej, podczas którego kanonicy zajęli swoje miejsca w chórze kanonickim.

Kapitułę stanowią: ks. Jacek Staszak – kanonik prepozyt, ks. Jacek Łapiński – kanonik scholastyk, ks. Krzysztof Krzemiński – kanonik penitencjarz, ks. Józef Krawczyk – kanonik kustosz. Kanonikami gremialnymi zostali: ks. Stanisław Piasecki, ks. Antoni Sanecki, ks. Marian Wiącek, ks. Stanisław Szczerek, ks. Stanisław Marek.

Do grona kanoników honorowych zostali włączeni: ks. Edmund Markiewicz, ks. Jan Sobczak, ks. Eugeniusz Różański, ks. Kazimierz Zięba, ks. Leszek Wiech, ks. Marian Nowak, ks. Andrzej Świątek.

Z dokumentów historycznych wynika, że historia parafii Św. Jana Chrzciciela sięga 1326 r. Obecny kościół murowany p.w. św. Jana Chrzciciela w Janowie Lubelskim został zbudowany przez dominikanów w latach 1694-1724. Dnia 21 X 1742 r. poświęcił uroczyście go bp Michał Kunicki z Krakowa.

Dominikanie zostali sprowadzeni do Janowa w 1660 r. przez wojewodę sandomierskiego Jana Zamojskiego Sobiepana. Ofiarowany przez niego cudowny obraz Matki Bożej Łaskawej Różańcowej został oddany opiece zakonników. Parafia posiada akta parafialne od 1795 r.

Początek szczególnego kultu Matki Bożej w Janowie Lubelskim sięga pierwszej połowy XVII wieku, kiedy to miały miejsce pierwsze objawienia Matki Bożej i uzyskane tu łaski i uzdrowienia. Wszelkie łaski uznane za nadprzyrodzone zawarte są w księdze cudów i łask zapisywanej przez dominikanów przez 141 lat.

Obraz Matki Bożej Łaskawej – Różańcowej został uznany przez komisję duchownych za cudowny, a orzeczenie tej komisji potwierdził biskup i oficjał lubelski Stanisław Raymud Jezierski 8 grudnia 1762 r. Wizerunek janowski wpisany został na listę cudownych obrazów w Polsce i znalazł swoje miejsce w literaturze i opracowaniach.

Obraz wykonany został w połowie XVII wieku na wzór słynnego wizerunku Matki Bożej Śnieżnej z kościoła Santa Maria Maggiore w Rzymie.

Cudowny wizerunek Błogosławionej z Nazaretu został namalowany na płótnie i następnie przyklejony na desce w kształcie prostokąta o miękkich barokowych liniach. Nieznane jest nazwisko artysty, ani też miejsca powstania tego dzieła. Ślady historyczne prowadzą do siedemnastowiecznego warsztatu krakowskich dominikanów. Na koronację Matki Bożej Łaskawej – Różańcowej, która odbyła się 8 września 1985 r. przybyło ponad 100 tys. pielgrzymów.