Lublin: spotkanie grekokatolickich absolwentów seminarium

– Dziękujemy dziś Bogu za 300 lat istnienia seminarium duchownego w Lublinie. Dziękujemy za to, że w dzieje naszego seminarium wpisane jest pół wieku ścisłej wspólnoty i współpracy z Kościołem greckokatolickim w Polsce i na Ukrainie – mówił abp Stanisław Budzik w homilii wygłoszonej podczas pontyfikalnej Boskiej Liturgii św. Jana Złotoustego. Przewodniczyli jej: abp Jan Martyniak i abp Stanisław Budzik. Podczas nabożeństwa hierarchowie modlili się także w intencji pokoju i pojednania między narodami polskim i ukraińskim.

W homilii metropolita lubelski nawiązał do odśpiewanej w obu językach ewangelii. – W wieczerniku Jezus żegna się ze swoimi uczniami. W obliczu swojej męki, Chrystus myśli o Kościele, o jego przyszłości. Zdaje sobie sprawę, że jedność uczniów będzie wystawiona na próbę, bo pojawią się różnice zdań i spory – mówił.

Abp Budzik zwrócił uwagę na moc i zasługi Ducha Świętego w Kościele, który jednoczy wszystkich wierzących, bez względu na obrządek. Na rzecz jednoczenia grekokatolików i prawosławnych miał ogromny wpływ dzisiejszy patron, św. Jozafat.

– Z wielką roztropnością próbował łagodzić waśnie i spory między katolikami, a prawosławnymi. Kiedy jednak przyszedł moment decydujący, kiedy trzeba było dać świadectwo wiary i jedności, zginął zamęczony 12 listopada 1623 roku. Stał się męczennikiem jedności Chrystusowego Kościoła – mówił metropolita. – Każdy święty jest znakiem Boga dla czasów, w których żyje. Św. Jozafat Kuncewicz powinien być dla nas wzorem niewzruszonej wiary – dodał.

– Seminarium lubelskie ma szczególne powołanie łączenia tradycji wschodniej i zachodniej oraz pojednania między Polakami i Ukraińcami – zakończył homilię metropolita lubelski.

Uroczystości zainaugurowały prelekcje opowiadające historię obecności alumnów greckokatolickich w lubelskim seminarium. Głos zabrał ks. Bogdan Pańczak, wychowawca alumnów greckokatolickich w seminarium duchownym oraz ks. infułat Franciszek Greniuk, rektor seminarium w latach 1975-1982.

Witając zgromadzonych, wśród nich greckokatolickich duchownych, absolwentów lubelskiego seminarium, którzy przybyli na dzisiejsze uroczystości zarówno z Polski jak i z Ukrainy – ks. rektor Marek Słomka powiedział: – W organizmie naszego seminarium duchownego, dwa płuca, wschodnie i zachodnie, funkcjonują już bardzo długo. W roku 1965, prymas Polski, kard. Stefan Wyszyński zadecydował, że greckokatoliccy kandydaci do kapłaństwa będą się kształcić w Lublinie. Chcemy ucieszyć się dzisiaj półwieczną obecnością grekokatolików i owocami tej obecności. Dzisiejsze spotkanie niesie także więcej możliwości i wyzwań. W dzień św. Jozafata mamy okazję do modlitwy o wzrost braterskiej miłości. Chcemy gorliwie modlić się o pokój i pomyślność dla Ukrainy oraz o pojednanie pomiędzy naszymi narodami – dodał.

Ks. Pańczak zarysował historię obecności grekokatolików w Polsce i w Lublinie. Przywołał prześladowania duchowieństwa tego Kościoła przez władze sowieckie. Zniszczono wtedy świątynie lub przekazywano je na cele świeckie.

– Tylko miejscowe uwarunkowania wpłynęły na to, że nie unicestwiono grekokatolików w Bułgarii, na Węgrzech i w Jugosławii – podkreślał ks. Pańczak. Polska stała się swoistym, na początku nieformalnym, ośrodkiem przetrwania dla grekokatolików. Głownie przyczynił się do tego kard. Wyszyński, bo to on zdecydował, że to Lublin stał się dla ośrodkiem formacji kapłanów obrządku grekokatolickiego. – Od 1975 roku, przychodzi do seminarium zawsze ktoś z Polski, a od 1999 roku mamy kandydatów i absolwentów z Ukrainy – dodał. Aktualnie prawie wszyscy kapłani grekokatoliccy w Polsce są absolwentami lubelskiego seminarium.

Ks. infułat Franciszek Greniuk wspominał czasy, gdy Służba Bezpieczeństwa starała się uniemożliwić przyjmowanie do seminarium kandydatów z Kościoła grekokatolickiego. – Nastawienie ze strony władz seminarium do wychowanków wschodnich i odpowiednia postawa ich kościelnych przełożonych pozwalały na harmonijne prowadzenie spraw wychowawczych, bezkonfliktowo i w atmosferze wzajemnej życzliwości – mówił ks. infułat.

Zwrócił uwagę, że ówczesny system nauczania był tak zintegrowany, że alumni obu obrządków mieszkali ze sobą w tych samych pokojach i uczestniczyli w tych samych konferencjach ascetyczno-formacyjnych dotyczących także bezżenności duchownych. – Dawało to wprawdzie czasami okazję do wzajemnych docinków i dokuczliwości, takich pomiędzy wychowankami. Jednak w sumie pozwalało na lepsze poznawanie się – mówił z uśmiechem ks. Greniuk. Tak bardzo poważną i bardzo delikatną sprawą było wychowanie ówczesnych alumnów do celibatu, który nie dotyczy duchownych obrządku wschodniego.

Zwierzchnik polskich grekokatolików, abp Jan Martyniak uhonorował pamiątkowymi krzyżami osoby zasłużone dla formacji greckokatolickich kleryków w lubelskim seminarium. Otrzymali je, abp senior Bolesław Pylak, abp Stanisław Budzik, bp Mieczysław Cisło, oraz byli rektorzy: ks. inf. Franciszek Greniuk, ks. prał. Tadeusz Kondziołka, ks. prał. Mariana Nowak i obecny rektor ks. prał. Marek Słomka.

– Lubelskie Seminarium Duchowne w Lublinie świętuje w tym roku trzysta lat swojego istnienia, a prawie 50 lat tej historii to obecność w jego murach alumnów Kościoła greckokatolickiego. Po dziś dzień studiują tu alumni z Polski i z Ukrainy. Łącznie studiowało tu około 250 naszych alumnów. Praktycznie wszyscy nasi kapłani diecezjalni w Polsce to są absolwenci lubelskiego seminarium – powiedział KAI ks. Bogdan Pańczak, wychowawca alumnów greckokatolickich w seminarium duchownym w Lublinie. – Trzeba zaznaczyć, że dwóch naszych absolwentów osiągnęło najwyższy stopień w hierarchii kościelnej, zostali biskupami. To bp Eugeniusz Popowicz i bp Bogdan Danyło, który obecnie pracuje w USA – dodał.

– Metropolitalne Seminarium Duchowne w Lublinie w ramach obchodów 300-lecia swego istnienia zorganizowało spotkanie absolwentów greckokatolickich, którzy od 50 lat odbywają formację do kapłaństwa w tym szczególnym domu, będącym miejscem spotkania tradycji wschodniej i zachodniej – powiedział ks. Słomka, rektor lubelskiego seminarium. – Mam nadzieję, że to spotkanie stało się okazją do jeszcze większego otwarcia na dar różnorodnych tradycji w jednym Kościele – dodaje.

Przed rozpoczęciem uroczystości, skwer przed kościołem seminaryjnym otrzymał imię jednego z absolwentów lubelskiego seminarium – bł. ks. Antoniego Zawistowskiego.