Liban: Boże Narodzenie to święto dzieci

Ksiądz Kazimierz Gajowy SDB, który na misjach w Libanie spędził 23 lata i 4 lata w Palestynie, opowiada, że specyfiką duchowych przygotowań do świąt Bożego Narodzenia wśród chrześcijan na Bliskim Wschodzie jest przeżywanie nowenny. Żyje tym cała wspólnota chrześcijańska. Wieczorami świątynie wypełnione są wiernymi. Przystraja się je świątecznymi ozdobami, których przybywa z każdym dniem.

W Libanie podczas nowenny czytane są teksty liturgiczne ze Starego Testamentu, zapowiadające nadejście Chrystusa, czemu towarzyszą charakterystyczne maronickie melodie. Boże Narodzenie na Bliskim Wschodzie, na pamiątkę przyjścia na świat Chrystusa, jest także świętem dzieci. Najmłodsi czekają więc na Boże Narodzenie z niecierpliwością, jest ono dla nich podwójnie wyjątkowym dniem – może też dlatego, że cierpią one najbardziej w bliskowschodnich konfliktach zbrojnych, a w okresie Bożego Narodzenia milkną działa i ma się rzeczywiste odczucie pokoju.

Niestety, świat zachodni zaczyna wpływać na sposób przeżywania świąt także w tamtym regionie. Z tradycji lokalnych zachowuje się w zasadzie tylko to, co istnieje w liturgii maronickiej. Robiąc zakupy w lokalnych sklepach można czasem zapomnieć, że to nie Paryż, tylko Bejrut.

W bożonarodzeniową noc libańscy chrześcijanie obowiązkowo uczestniczą w tradycyjnej Mszy św. o północy, zaś nawet w najmniejszych górskich wioskach Libanu biją dzwony. U maronitów bardziej uwidacznia się wtedy uczestnictwo w liturgii samego ludu, zwłaszcza w śpiewie. Udział wiernych jest tak duży, że gdyby nie było w świątyni ludzi, ksiądz nie mógłby odprawić Eucharystii.

Nie ma dzielenia się opłatkiem, a zamiast szopki istnieje zwyczaj budowania groty betlejemskiej z kamienia, papieru i z użyciem figurek Świętej Rodziny i Trzech Króli. Zwyczaj ten przeniknął także do miejscowych rodzin muzułmańskich, zwłaszcza tych, które żyją obok chrześcijan. Lokalni przedstawiciele władz muzułmańskich są także gośćmi na Pasterkach. – Sądzę, że jest to praktyczny przykład dialogu międzyreligijnego na Bliskim Wschodzie – mówi ks. Kazimierz Gajowy SDB.