„Białe Ukrzyżowanie” Chagalla można jeszcze oglądać w Rzymie

Jeszcze do 27 stycznia można oglądać w Rzymie obraz Marca Chagalla pt. „Białe Ukrzyżowanie”.  To niezwykłe dzieło o metafizycznym przesłaniu podziwiał m.in. papież Franciszek.

Obraz Marca Chagalla powstał w 1938 roku pod wpływem wydarzeń Nocy Kryształowej w Berlinie, kiedy palono domy i świątynie żydowskie, ludzi wypędzano z domów, kiedy dochodziło do pogromów i prześladowań Żydów także w innych miejscach Europy.

Uważa się, że jest to jedno z najważniejszych dzieł urodzonego w Witebsku malarza, który był religijnym Żydem. Jak piszą organizatorzy wystawy, obraz ten jest „potężnym symbolem nadziei i jedności religijnej (…) z mocnym przesłaniem dotyczącym obrony ludzkiej godności i dialogu między kulturami”. Jest to też jedno z ulubionych dzieł papieża Franciszka.

„Białe Ukrzyżowanie” zaskakuje nie tylko użyciem symboli chrześcijańskich, w tym najważniejszego dla chrześcijan – ukrzyżowania Chrystusa – przez autora wykształconego według zasad Talmudu. Oprócz przekazania obrazu cierpienia Żydów wskazuje na odkupieńcze cierpienie Chrystusa obejmujące cały świat.

Na obrazie możemy dostrzec zarówno osobę w mundurze podpalającą synagogę, żyda, ratującego cały swój dobytek w worku, uciekinierów na łodzi, którzy szukają spokojnej ziemi, lecz najwyraźniej nie mogą jej dostrzec, palone wioski i domy żydowskie, a także lamentujących nad losem Izraela proroków.

Krzyż, na którym leży ciało zabitego Chrystusa ma kształt litery tau, ostatniej z hebrajskiego alfabetu.

Jednocześnie, jak wskazują autorzy wystawy, obraz niesie przesłanie nadziei. Jest nim światło spadające z nieba na postać Chrystusa, której ciemność nie przenika. Jest nim także żydowska menora, świecznik, który ma jedynie sześć zamiast siedmiu świec. Prawdopodobnie siódmą świecę uosabia sam Chrystus, którego światło nie zagaśnie i ostatecznie przezwycięży mrok.

Arcydzieło Chagalla zostało wypożyczone z Instytutu Sztuki w Chicago dzięki współpracy Dykasterii ds. Ewangelizacji oraz Fondazione Roma z okazji Roku Jubileuszowego 2025. Obraz można podziwiać do 27 stycznia w Palazzo Cipolla przy Via del Corso. Wstęp jest bezpłatny.

Sama wystawa inauguruje również nową przestrzeń muzealną w Rzymie: Museo del Corso.