Księża cierpią z powodu stresu, depresji i wypalenia zawodowego

Badanie dotyczące stanu zdrowia księży we Francji ujawnia niepokojące dane. Według badania, dwóch na dziesięciu księży wykazuje objawy depresji, a dwa procent jest dotkniętych wypaleniem zawodowym. Ponadto wielu z nich cierpi na otyłość lub wykazuje oznaki uzależnienia. Według portalu „Vatican News”, satysfakcja zawodowa jest również ograniczona. Na przykład 40 proc. księży stwierdziło, że ich osobiste spełnienie w posłudze jest „stosunkowo niskie”.

„Wszystko to zaalarmowało biskupów”, powiedział biskup Benoît Bertrand. W związku z wysokim poziomem stresu apeluje on o lepsze wsparcie dla księży. W szczególności biskup Pontoise wspomniał o opiece medycznej, wsparciu duchowym i prostych gestach uwagi, takich jak wspólne posiłki i spotkania towarzyskie.

W 2020 r. na zlecenie Konferencji Episkopatu przeprowadzono sondaż w którym 6 300 aktywnych księży diecezjalnych zostało przebadanych pod kątem takich tematów, jak stres psychiczny oraz dobre samopoczucie fizyczne i emocjonalne. Bp Bertrand, który był zaangażowany w badanie, wymienił następujące czynniki jako obciążenie dla księży: „Doświadczyliśmy poważnego kryzysu zdrowotnego (z Covid-19); do tego dochodziła trudna sytuacja międzynarodowa, wyzwania stojące przed Kościołem, a czasem skandale, które są oczywiście bardzo smutne i nieprzyjemne”. Niedawne samobójstwo 35-letniego jezuity ks. Don Matteo Balzano we włoskiej diecezji Novara również postawiło biskupów w trudnej sytuacji.

Ksiądz, który „nie radzi sobie w życiu osobistym, duchowym, fizycznym czy psychicznym”, nie może być szczęśliwy w swojej posłudze. Bp Bertrand zauważył, że ostatecznie może to mieć również wpływ na wspólnoty chrześcijańskie. Chociaż, według biskupa, „ponad 90 procent” ankietowanych księży stwierdziło, że są „w dobrej kondycji fizycznej”, stres psychiczny i fizyczne sygnały alarmowe były jednak wysokie.

Bp Bertrand powiedział, że wyniki badania powinny zostać opublikowane w celu podniesienia świadomości na ten temat. Ważne są również regularne wizyty u lekarza i czas rekonwalescencji – wszystkie obszary, które wielu księży „pomija”. Kluczowe są również relacje międzyludzkie, zarówno ze strony biskupa i wikariusza generalnego, jak i ze strony wiernych, których również należy uwrażliwić.

Obecnie ludzie są przyzwyczajeni do tego, że księża są stale dostępni i cierpliwie słuchają. Jednak księża są również „często bardzo powściągliwymi ludźmi, którym trudno jest wyrazić swoje słabości, cierpienie lub trudności”. Jako wsparcie bp Bertrand wymienił wspólne kolacje, na które świeccy w parafiach i organizacjach duszpasterskich mogliby zapraszać księży. Wielu chrześcijan jest bardzo uważnych, ale: „Sami księża również muszą się zaangażować i być gotowi do dzielenia się, gdy mają trudności”.

„Nawet biskupi nie są odporni na wyczerpanie”, podkreśla bp Bertrand: „Oczywiście! Nie jesteśmy bohaterami”. Dlatego też Konferencja Episkopatu Francji zachęca do odwiedzania biskupów przez współbraci i świeckich, „aby spotkać się z biskupem, wysłuchać go i jego pracowników – jako pomoc w jego misji biskupiej”.

Jego prostą receptą na nadmierne wymagania są jasne granice. „Czasami trzeba mieć odwagę powiedzieć: słuchaj, przykro mi, ale w tej chwili nie jest to możliwe. Zobaczymy się za dwa tygodnie, za miesiąc, za dwa miesiące” – mówi biskup Pontoise.