Kielczanie na spotkaniach pamięci w 81. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego

Msza św. z modlitwą za powstańców, oficjalne uroczystości na Skwerze Szarych Szeregów, zapalenie zniczy na grobach powstańców, czy odpalenie biało- czerwonych racy oraz udział wielu uczestników wydarzenia – tak w Kielcach wyglądały obchody 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.

Przed oficjalną częścią, w samo południe znicze zapłonęły na grobie powstańca warszawskiego Wacława Wilka-Wilczyńskiego ps. „Mały”, który spoczywa na Cmentarzu Starym w Kielcach.

Przy grobie powstańca stanęli m.in. marszałek Renata Janik, dr Robert Piwko – naczelnik Delegatury IPN w Kielcach, samorządowcy i harcerze. Uczcili nie tylko jego pamięć, ale, co podkreślano – pamięć wszystkich, którzy w sierpniu 1944 roku rzucili wyzwanie niemieckiemu okupantowi.

Wilk-Wilczyński urodził się w 1925 r. w Warszawie. Przed wojną ukończył gimnazjum, w czasie okupacji kształcił się w ramach tajnego nauczania. W konspiracji był od lutego 1943 r. jako łącznik i kolporter Konfederacji Narodów. W powstaniu walczył w oddziale Komendy Głównej Armii Krajowej w pułku „Baszta” na warszawskim Mokotowie do 4 sierpnia 1944 r. Schwytany przez Niemców i przetrzymywany jako zakładnik w koszarach SS przy Rakowieckiej w Warszawie, we wrześniu 1944 r. trafił do obozu w Mauthausen (nr 93092), w grudniu 1944 do Gusen II, a potem Gusen I. Po wojnie zamieszkał w Kielcach, pracował w miejscowym Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, działał w Polskim Związku Byłych Więźniów Politycznych. Zmarł 23 lutego 2010 r. w Kielcach. Został pochowany na Cmentarzu Starym.

Msza św. w Kościele Garnizonowym pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski była sprawowana w intencji poległych za wolność. Po modlitwie, uczestnicy prowadzeni przez poczty sztandarowe, przeszli na Skwer Harcerski im. Szarych Szeregów, przed pomnik Harcerzy Poległych za Ojczyznę. Na rondzie Giedroycia odpalili biało-czerwone race, trzymając w dłoniach flagi, oddając hołd bohaterom tamtych wydarzeń. To inicjatywa sympatyków Korony Kielce.

O godzinie 17.00, wraz z rozbrzmiewającymi w całym mieście syrenami, rozpoczęła się główna część obchodów przy pomniku Harcerzy Poległych za Ojczyznę.

W trakcie uroczystości odczytano Apel Pamięci, oddano salwę honorową, złożono wiązanki kwiatów i zapalono znicze. Wręczono również państwowe odznaczenia i Krzyże Zasługi.

– Ofiara 200 tysięcy polskich patriotów, w tym bezbronnych i niewinnych mieszkańców Woli, nie może pójść na marne. Dbajmy o Polskę, w której żyjemy – powiedział senator Krzysztof Słoń. Określił powstanie jako symbol jednoczący Polaków ponad podziałami

– Wraz z upływem lat coraz więcej młodych Polaków widzi powstanie jako heroiczny czyn, ale też jako tragiczną porażkę. Ocenia, że była to polityczna decyzja dowódców, wystawiająca młodzież i dzieci na niechybną śmierć. Dlatego ważne jest to, w jaki sposób przekazujemy pamięć o powstaniu – mówi KAI Agata Osóbka. – Powinniśmy nie tyle idealizować, ale starać się, aby młodzież zrozumiała kontekst  historyczny i emocje. Tylko wtedy ocalimy pamięć o tych tragicznych dniach – uważa.

Organizatorami uroczystości byli: Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach, Chorągiew Kielecka Związku Harcerstwa Polskiego w Kielcach, Urząd Miasta w Kielcach, Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach, Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych, 10. Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej im. mjr. cc. Eugeniusza G. Kaszyńskiego „Nurta”.

Główne uroczystości, jak co roku, wspierało Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej 4. Pułku Piechoty Legionów w Kielcach. Jego przedstawicieli w okolicy Hotelu Bristol przy ul. Sienkiewicza rozdawali przechodnim ulotki informacyjne.

Powstanie Warszawskie, na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. o 17.00 – godzinie „W”. Miało na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Armia Krajowa i władze Polskiego Państwa Podziemnego zamierzały ujawnić się i wystąpić wobec Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, utworzonego w Lublinie i zależnego od woli Stalina, w roli gospodarza, jako jedyna legalna władza niepodległej Rzeczypospolitej.

Powstanie, planowane na kilka dni, upadło 3 października po 63 dniach walki. Zginęło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.