Ekumeniczny wymiar XII Zjazdu Gnieźnieńskiego

XII Zjazd Gnieźnieński – tak jak poprzednie Zjazdy – ma wymiar ekumeniczny. Uwidacznia się on zarówno przez uczestnictwo osób różnych wyznań chrześcijańskich, przez obecności oficjalnych hierarchów i delegacji Kościołów w Polsce i na świecie, jak i w tematyce i strukturze wspólnej modlitwy.

11 września w gnieźnieńskiej Bazylice Prymasowskiej o godz. 17.00 Uroczysta Modlitwa Ekumeniczna o Pokój z udziałem przedstawicieli wielu wyznań chrześcijańskich inauguruje duchowy wymiar Zjazdu. Teksty modlitw zaczerpnięte są z tradycji chrześcijańskiego Wschodu i Zachodu. Nabożeństwu, transmitowanemu przez Telewizję Polską, towarzyszy telemost z przedstawicielami Wszechukraińskiej Rady Kościołów i Organizacji Religijnych, zgromadzonych w Soborze Świętej Sofii w Kijowie. Centralnym symbolem nabożeństwa jest Błogosławiony Ogień zapalony w Wielką Sobotę w Grobie Chrystusa w Jerozolimie. Ten znak jest szczególnie wymowny w bieżącym roku, w którym chrześcijanie Wschodu i Zachodu świętowali Wielkanoc w tym samym dniu. Od tego ognia zapalanych jest siedem świec umieszczonych na świeczniku przed ołtarzem w bazylice: symbolizują one pełnię darów Ducha Świętego (por. Ap 4,5) i siedem Kościołów Apokalipsy (Ap 1,20) – znak powszechności Kościoła i jego obecności na świecie, za który się modlimy. Jako znak pokoju od Błogosławionego Ognia zapalane są gliniane lampki w kształcie gołębicy, rozdane wszystkim uczestnikom. Zostały one wykonane przez osoby z niepełnosprawnością z Warsztatu Terapii Zajęciowej „Klika” (Kraków). We wgłębieniu lampki, przeznaczonym na palący się wkład, umieszczone zostało logo Zjazdów Gnieźnieńskich, a na spodzie pierwsze słowa hasła bieżącego Zjazdu: „Odwaga pokoju”. Wzajemne przekazywanie tego ognia przez uczestników nabożeństwa oznacza dzielenie się Światłem Chrystusa Zmartwychwstałego, który przynosi pokój.

Każdego dnia przed rozpoczęciem porannej sesji o godz. 8.00 odbywa się krótkie nabożeństwo słowa Bożego, prowadzone przez trzech kapelanów Zjazdu, reprezentujących trzy tradycje: katolicką, prawosławną i ewangelicką. Proklamacji i rozważaniu biblijnego orędzia o pokoju towarzyszy śpiew kanonów ze Wspólnoty w Taizé w wykonaniu scholii.

W pobliżu namiotu zjazdowego została przygotowana także mała kaplica ekumeniczna – miejsce wyciszenia i modlitwy.

Wieczorem w piątek 12 września 2025 w trzech kościołach Gniezna odbywają się nabożeństwa prowadzone przez przedstawicieli różnych tradycji chrześcijańskich: o godz. 19.00 w parafii pw. Chrystusa Wieczystego Kapłana (ul. 28 Grudnia 5) nabożeństwo w tradycji prawosławnej (Akatyst) prowadzi prawosławna parafia z Poznania; o godz. 19.30. w parafii pw. bł. Bogumiła (ul. Cicha 3) odbywa się nabożeństwo w tradycji rzymskokatolickiej z kaznodzieją tradycji ewangelikalnej (baptystycznej); o godz. 20.00 w parafii pw. bł. bpa Michała Kozala, ul. Orzeszkowej 22, nabożeństwo w tradycji ewangelickiej prowadzi luterańska parafia z Poznania.

Istnieje możliwość ekumenicznego włączenia się do chóru zjazdowego pod dyrekcją Pawła Bębenka, kompozytora, dyrygenta, wokalisty, producenta muzycznego, autor muzyki sakralnej chętnie wykorzystywanej na całym świecie przez wiele wyznań chrześcijańskich.

Nad ekumenicznym wymiarem Zjazdu czuwa zjazdowa Komisja Ekumeniczna licząca ok. 20 osób, reprezentujących różne środowiska i wyznania w Polsce. To owocem jej pracy – od ponad roku – jest struktura i symbolika głównego nabożeństwa ekumenicznego oraz inne ustalenia dotyczące międzywyznaniowej współpracy związanej ze Zjazdem. Doświadczenie pokazuje, że nawiązane relacje trwają także po zakończeniu Zjazdu.