Muzeum Archidiecezji Warszawskiej otwiera wielką retrospektywę Adama Kossowskiego

Muzeum Archidiecezji Warszawskiej otwiera 9 października retrospektywną wystawę „Adam Kossowski (1905-1986). Sztuka i obietnica”, poświęconą jednemu z najwybitniejszych, choć niestety zapomnianych polskich artystów XX wieku. Wystawa została zorganizowana z okazji 120. rocznicy urodzin artysty i prezentuje najcenniejsze z liczącej blisko 750 prac kolekcji Adama Kossowskiego – obrazów, rysunków, rzeźb ceramicznych i projektów do wnętrz sakralnych.

Kolekcja prac Kossowskiego w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej powstała dzięki niezwykłej hojności Stefanii Kossowskiej, wdowy po artyście, która przekazała instytucji bezcenny zbiór prac męża. To największa na świecie kolekcja dzieł Adama Kossowskiego, obejmująca różnorodne formy artystyczne – od malarstwa sztalugowego po monumentalne projekty sakralne.

Adam Kossowski (1905-1986) urodził się w Nowym Sączu. Kształcił się na Politechnice Warszawskiej (1923), w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (1925) oraz w warszawskiej ASP, którą ukończył w 1931 r. Los artysty radykalnie zmienił się we wrześniu 1939 r., gdy został pojmany przez Armię Czerwoną i osadzony w łagrze nad Peczorą.

Dramatyczne doświadczenie więzienia stało się przełomowym momentem w życiu Kossowskiego – przeszedł głęboką przemianę duchową, stając się gorliwym katolikiem. Po zwolnieniu w 1942 r. na mocy amnestii wstąpił do Armii Polskiej gen. Andersa. Poprzez Iran dotarł do Palestyny, skąd ze względu na stan zdrowia został przetransportowany do Wielkiej Brytanii.

Po przybyciu do Londynu Kossowski namalował przejmujący cykl obrazów ukazujących realistyczne sceny z życia w łagrze sowieckim. Od 1943 r. pracował w polskim Ministerstwie Informacji w Londynie. W 1944 r. otrzymał II nagrodę na konkursie sztuki sakralnej w Londynie i został członkiem Związku Artystów Katolickich. Przełomem w karierze artysty była propozycja stworzenia wystroju wnętrza kościoła Karmelitów w Aylesford w południowej Anglii (1950). Kossowski wykonał tam przeszło sto obiektów: ceramicznych rzeźb, mozaik, witraży i elementów z kutego żelaza. To monumentalne dzieło, uznawane za największe osiągnięcie artystyczne Kossowskiego, przyniosło mu międzynarodowe uznanie.

Od tego momentu Kossowski specjalizował się w sztuce sakralnej, wykonując całe wystroje kościołów oraz instytucji katolickich w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.

Styl artysty charakteryzowała unikalna synteza różnych technik – łączył malarstwo z mozaiką i rzeźbą ceramiczną, stosując stylizację przeplatającą się z monumentalizmem, wizjonerstwem i symbolizmem, nawiązując jednocześnie do sztuki wczesnochrześcijańskiej i renesansowej.

Adam Kossowski zmarł w Londynie w 1986 r. Został pochowany na cmentarzu przyklasztornym w Aylesford, w miejscu, które stało się świadkiem jego największego artystycznego triumfu.

Wystawa „Adam Kossowski (1905-1986). Sztuka i obietnica” prezentuje pełne spektrum twórczości artysty – od wczesnych prac studenckich, poprzez dramatyczne obrazy z okresu łagrowego, aż po monumentalne projekty sakralne. Ekspozycja umożliwia odkrycie na nowo dorobku jednego z najważniejszych polskich artystów emigracyjnych XX wieku.

„Adam Kossowski (1905-1986). Sztuka i obietnica” 9 października 2025 – 1 marca 2026
Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, ul. Dziekania 1.