W listopadzie obchody 60. rocznicy orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich

Modlitwa o pokój i pojednanie oraz konferencja naukowa i wystawa poświęcona postaci kard. Bolesława Kominka – złożą się w listopadzie na obchody 60. rocznicy orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 r. W uroczystościach wezmą udział przedstawiciele episkopatów Polski i Niemiec, którzy odprawią wspólnie Mszę św. w archikatedrze wrocławskiej. – Zadaniem biskupów, kapłanów, Kościoła jest budowanie mostów. Świętujemy pojednanie także po to, żeby je wprowadzać w naszą rzeczywistość – powiedział KAI metropolita wrocławski abp Józef Kupny, który przedstawił na ten temat informację podczas 402. zebrania plenarnego Episkopatu Polski w Gdańsku.

Główne uroczystości 60. rocznicy pamiętnego orędzia odbędą się 18 listopada we Wrocławiu z udziałem przedstawicieli episkopatów Polski i Niemiec. Tego dnia o godz. 9.30 planowana jest, wprowadzająca w wydarzenie, konferencja prasowa z udziałem biskupów obydwu krajów w Muzeum Archidiecezjalnym. Wezmą w niej udział metropolita wrocławski abp Józef Kupny, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Tadeusz Wojda, abp Stanisław Budzik – przewodniczący Zespołu KEP ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec, przewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec bp Georg Bätzing oraz bp Bertram Meier, biskup Augsburga i przewodniczący Komisji ds. Kościoła Powszechnego w niemieckim episkopacie.

W ramach obchodów w Muzeum Archidiecezjalnym we Wrocławiu zaprezentowana zostanie wystawa poświęcona postaci kard. Bolesława Kominka, inicjatora i autora orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich. Merytorycznego wprowadzenia do wystawy dokona prof. dr hab. Wojciech Kucharski, historyk, wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego i autor opracowań dotyczących historii orędzia.

Przedstawiciele obu episkopatów złożą ponadto kwiaty pod pomnikiem kard. Bolesława Kominka na Ostrowiu Tumskim, wezmą też udział we wspólnej liturgii w archikatedrze wrocławskiej. Zaplanowana na 12.30 Msza św. będzie sprawowana w języku polskim, a homilię wygłosi przewodniczący episkopatu Niemiec.

Głównym punktem obchodów będzie wspólna modlitwa o pojednanie i pokój, która rozpocznie się o godz. 17.00 w kościele Najświętszej Maryi Panny na Piasku. Poprowadzą ją bracia z ekumenicznej wspólnoty Taizé. – Będzie to modlitwa o pokój w Ukrainie, ale też będziemy pamiętać o Strefie Gazy – powiedział abp Kupny.

Wieczorem temat pojednania powróci podczas uroczystego koncertu w Narodowym Forum Muzyki.

Następnego dnia Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu zaprasza na konferencję naukową z prezentacją głosów ekspertów niemieckich i polskich na temat historycznego kontekstu i znaczenia listu.

Jak zapowiedział metropolita wrocławski, w trakcie uroczystości planowane jest także przygotowanie wspólnego oświadczenia przez hierarchów polskich i niemieckich.

Zdaniem abp. Kupnego, starania o budowę pojednania polsko-niemieckiego, którego historyczny kontekst leży także w 60. rocznicy listu biskupów polskich do biskupów niemieckich, są dziś bardzo potrzebne. Trzeba się starać wyciszać to, co jest przedmiotem nieraz ostrych wypowiedzi w debacie publicznej. – Naszym zadaniem – biskupów, kapłanów, Kościoła – jest budowanie mostów – powiedział KAI abp Kupny.

– Jeśli świętujemy pojednanie, to także po to, żeby je wprowadzać w naszą rzeczywistość. O to będziemy się przede wszystkim starać – aby łagodzić tam, gdzie te napięcia występują, bo wiemy, że te relacje ostatnio może nie są takie, jak byśmy sobie tego życzyli. 60. rocznica tego orędzia, wyciągnięcia rąk z jednej i z drugiej strony, nie może być świętowana w atmosferze niezrozumienia i roszczeń. Tak widzę naszą rolę i o to będę zabiegał – dodał metropolita wrocławski.

Obchody 60. rocznicy powstania historycznego listu biskupów polskich do niemieckich ze słowami „przebaczamy i prosimy o przebaczenie” trwają przez cały rok 2025. Rada Miejska Wrocławia ustanowiła 2025 Rokiem Pojednania, a okazją do świętowanie jest także 80-lecie polskiego Wrocławia. W mieście realizowane są projekty kulturalne, edukacyjne i naukowe oraz koncerty, widowiska plenerowe i artystyczne.

Pod koniec Soboru Watykańskiego II biskupi polscy wystosowali orędzie do biskupów niemieckich, w których padło słynne zdanie „przebaczamy i prosimy o przebaczenie”. Autorem tych słów był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek. Orędzie z 18 listopada 1965 r. stanowiło przełomowy gest pojednania po zniszczeniach II wojny światowej. Wysłane zostało przez 34 polskich hierarchów, w tym prymasa Stefana Wyszyńskiego i abp. Karola Wojtyłę, z inicjatywy bp. Bolesława Kominka, późniejszego metropolity wrocławskiego i kardynała. Adresaci otrzymali zaproszenie do uczestnictwa w obchodach Milenium Chrztu Polski oraz modlitwy o pokój.

Orędzie odczytano w kościołach diecezjalnych w dniach 15-16 grudnia 1965 r. na mocy komunikatu Sekretariatu Episkopatu. W Polsce spotkało się ono z gwałtowną krytyką ze strony władz komunistycznych, które obawiały się jakiegokolwiek zbliżenia z Zachodem.