Słowaccy biskupi proszą o przebaczenie w Dniu Pokuty

Katoliccy biskupi Słowacji poprowadzą w niedzielę 16 listopada bezprecedensowy Dzień Pokuty, prosząc o przebaczenie za historyczne zaniedbania Kościoła w publicznym akcie skruchy. Kraj ten obchodzi 36. rocznicę Aksamitnej Rewolucji, która zakończyła rządy komunistyczne. Dzień Pokuty, uzna winy „w relacji do Boga, siebie nawzajem i całego społeczeństwa” – ogłosiła Konferencja Biskupów Słowacji (KBS), gdy Kościół przeżywa Jubileuszowy Rok Nadziei.

„Mamy nadzieję odnowić szacunek, solidarność i pokój w naszym społeczeństwie, którego tak bardzo potrzebujemy” – powiedział arcybiskup Bernard Bober, przewodniczący KBS. Jak dodał, do wydarzenia dołączają także inne wyznania chrześcijańskie, co może „przynieść pojednanie i umocnić jedność wśród chrześcijan”.

„Musimy uwolnić nagromadzone frustracje i rozczarowania – być może wynikające z polityki, poprzednich reżimów albo ran rodzinnych i regionalnych” – podkreślił biskup František Trstenský ze Spisza. Hierarcha zaznaczył, że ta forma publicznego przeproszenia nie jest wymazaniem pamięci, lecz gestem uzdrowienia, który oznacza „zmianę myślenia: z mam prawo na chcę służyć”, co nazwał „prawdziwą rewolucją”. Dzień Pokuty „nie jest gestem politycznym ani publicznym apelem, lecz aktem duchowym” – wyjaśnił bp Trstenský.

Wśród zaniedbań członków Kościoła konferencja biskupów wymieniła podziały między Kościołami, milczenie w chwilach, gdy należało zabrać głos, a także przewinienia wobec mniejszości, takich jak Żydzi czy Romowie. Ponadto episkopat w mea culpa uwzględnia „współpracę z niesprawiedliwymi reżimami i ideologiami, brak miłości i opieki duszpasterskiej wobec tych, którzy nie znaleźli w Kościele akceptacji”.

Niektórzy obserwatorzy ostrzegają przed rosnącą polaryzacją, brakiem spójności społecznej i spadającym zaufaniem do instytucji na Słowacji. Ivan Eľko, biskup generalny Kościoła Ewangelickiego Wyznania Augsburskiego, przyznał, że „bardziej niż moralizowanie innych na zewnątrz, konieczne jest dokonanie szczerego aktu pokuty, pojednania i wzajemnego błogosławienia” wewnątrz Kościołów i wspólnot religijnych.

Data wydarzenia ma silną symbolikę. To wigilia Dnia Walki o Wolność i Demokrację. 17 listopada 1989 roku masowe protesty w Czechosłowacji doprowadziły do upadku komunizmu – wydarzenia znanego jako Aksamitna Rewolucja. Choć był to na Słowacji dzień wolny od pracy, obecny rząd przywrócił go jako dzień roboczy.

Ponad 200 gości przyjęło zaproszenie na Dzień Pokuty, w tym przedstawiciele instytucji państwowych, Kościołów, środowisk akademickich oraz liczne osobistości ze sfer społecznych i kulturalnych – potwierdziło biuro prasowe KBS. Tydzień poprzedzający wydarzenie został wypełniony duchowym przygotowaniem. Jubileuszowe zgromadzenie odbędzie się w dawnej siedzibie parlamentu w Bratysławie, stolicy kraju. Będzie transmitowane na żywo przez telewizję publiczną i katolickie media.