Watykan przeciwny zakazowi działalności Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego na Ukrainie

W Kijowie toczy się obecnie postępowanie sądowe w sprawie  rozwiązania organów kierowniczych Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego (UKP). Powodem są domniemane powiązania z patriarchatem moskiewskim. Watykan wypowiedział się na ten temat pośrednio. Poinformowała o tym Państwowa Służba ds. Polityki Etnicznej i Wolności Sumienia (PSPEWS) po spotkaniu jej szefa Wiktora Jelenskiego z kard. Claudio Gugerottim, prefektem watykańskiej Dykasterii ds. Kościołów Wschodnich w Rzymie. Kardynał uznał „karanie zbiorowe” wspólnot religijnych za nieodpowiednie.

Kard. Gugerotti opowiedział się za sprawiedliwym karaniem duchownych i innych osób, które naruszyły prawo państwowe lub współpracowały z okupantami, jak podano na stronie internetowej PSPEWS odpowiedzialnej za wspólnoty religijne. Kardynał nie uważa jednak za możliwe zbiorowe karanie organizacji religijnych. UKP z uznaniem przyjął jego stanowisko i zacytował jego wypowiedź na swojej stronie internetowej.

Stosunki z Rosją są zabronione

Od ponad roku na Ukrainie wszystkim wspólnotom wyznaniowym zabrania się na mocy prawa utrzymywania stosunków z Rosją. Uzasadnia się to rosyjską agresją przeciwko Ukrainie. Na podstawie „ustawy o ochronie porządku konstytucyjnego w zakresie działalności organizacji religijnych” władze podejmują zdecydowane działania przeciwko UKP.

Kościół ten należał do prawosławnego patriarchatu moskiewskiego i odłączył się od niego dopiero pod koniec maja 2022 r., trzy miesiące po inwazji armii rosyjskiej. Władze zarzucają jednak UKP, że nie zerwał całkowicie z Moskwą, mimo że rosyjski patriarcha prawosławny Cyryl I popiera wojnę. Według danych służb bezpieczeństwa wewnętrznego od 2022 r. 40 duchownych, w tym biskupi, zostało już skazanych na kary pozbawienia wolności. Łącznie wszczęto dotychczas 208 postępowań karnych przeciwko przedstawicielom UKP za „działalność antyukraińską” i inne przestępstwa.

Proces przed sądem administracyjnym

W sądzie administracyjnym PSPEWS prowadzi obecnie proces, aby zakazać wszelkiej działalności metropolii kijowskiej UKP. Byłoby to poważny cios dla Kościoła i mogłoby doprowadzić do fali zakazów w całym kraju. Ukraińskie władze zapewniły jednak, że w przypadku rozwiązania metropolii wszystkie parafie będą mogły nadal funkcjonować jako niezależne wspólnoty kościelne. Gwarantowana będzie również dalsza działalność religijna.

Ponad 60 proc. Ukraińców wyznaje prawosławie. Należą  jednak zasadniczo do dwóch Kościołów: Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego (UKP) lub Prawosławnego Kościoła Ukrainy (PKU).