Leon XIV z wizytą w siedzibie Patriarchatu Konstantynopola

Podpisanie wspólnej deklaracji z patriarchą Bartłomiejem, udział w doksologii w katedrze św. Jerzego oraz prywatne spotkanie z honorowym zwierzchnikiem prawosławia złożyły się na wizytę papieża Leona XIV w siedzibie Ekumenicznego Patriarchatu Konstantynopola w Stambule.

Przed katedrą papież przeszedł przez szpaler prawosławnych duchownych. W drzwiach świątyni powitał go patriarcha Bartłomiej. Razem zapalili świeczki przed ikoną, po czym procesjonalnie udali się przed ikonostas, stając po obu stronach centralnych drzwi – tzw. carskich wrót. Obok papieża zasiedli prawosławni biskupi, a naprzeciw nich, obok patriarchy, kardynałowie i biskupi katoliccy, towarzyszący Leonowi XIV.

W swym powitaniu Bartłomiej zaznaczył, że przyjmuje papieża z radością, tak jak jego poprzedników, którzy przyczynili się do zbliżenia obu Kościołów siostrzanych poprzez dialog miłości i prawdy. Wskazał, że wyrazem łączącej ich braterskiej miłości był jego udział w inauguracji pontyfikatu Leona XIV, zaś teraz jest nim pierwsza podróż papieża poza Włochy właśnie do Patriarchatu Ekumenicznego. Przypomniał, że na wczorajsze wspólne obchody 1700. rocznicy Soboru Nicejskiego w İzniku, gdzie odmówione tam Credo było jednym głosem niepodzielonego Kościoła, miał przyjechać papież Franciszek, a po jego śmierci „wypełniliśmy jego obietnicę”. Wyraził nadzieję, że pielgrzymka do Nicei będzie błogosławieństwem dla pontyfikatu Leona XIV, naznaczonego służbą dla jedności chrześcijan. Witając papieża jak brata, zapewnił o zobowiązaniu do wspólnej pracy głoszenia światu Dobrej Nowiny o zbawieniu. „Chrystus jest pośród nas” – podkreślił na zakończenie patriarcha.

Z kolei Leon XIV zapewnił o swoim pragnieniu kontynuowania wysiłków na rzecz jedności chrześcijan. Podziękował Bartłomiejowi za serdeczne przyjęcie oraz za obecność członków Świętego Synodu, duchowieństwa i wiernych podczas wspólnej modlitwy. Nie krył wzruszenia, mając świadomość, że podąża drogą wytyczoną przez swoich poprzedników: Pawła VI, Jana Pawła II, Benedykta XVI i Franciszka. Wyraził przekonanie, że obecne spotkanie przyczyni się do wzmocnienia obopólnej przyjaźni. Nawiązując do obchodów 1700. rocznicy Soboru Nicejskiego zaznaczył, że stanowią one zachętę, aby dążyć do przywrócenia pełnej komunii między wszystkimi chrześcijanami.

Wspólnie odmówiono po łacinie modlitwę „Ojcze nasz”. Końcową modlitwę rozpoczął po łacinie papież, a dokończył po grecku patriarcha, po czym obaj udzielili błogosławieństwa.

Na doksologii obecny był prawosławny patriarcha Aleksandrii Teodor II.

Z katedry św. Jerzego Leon XIV i Bartłomiej przeszli do pałacu patriarchatu, gdzie podpisali Wspólną Deklarację z okazji 1700. rocznicy Soboru Nicejskiego. Dziękują w niej Bogu za swoje braterskie spotkanie w przeddzień święta św. Andrzeja. Podkreślają swoje niezachwiane zaangażowanie w dialog katolicko-prawosławny, prowadzony w miłości i prawdzie, aby przywrócić pełną komunię między Kościołami. Uroczyste upamiętnienie 1700. rocznicy Soboru Nicejskiego I (325) staje się dla nich okazją do odnowienia wierności temu samemu Duchowi Świętemu, który działał w Nicei. Przypominają, że mimo istniejących przeszkód, chrześcijan łączy wspólna wiara nicejska – przede wszystkim wyznanie boskości Syna Bożego, współistotnego Ojcu. Wyrażają radość, że w tym roku wszyscy chrześcijanie świętowali Wielkanoc tego samego dnia, oraz nadzieję, że możliwe będzie stałe ujednolicenie daty celebracji Świąt Paschalnych.

Wspominają także 60. rocznicę zniesienia wzajemnych ekskomunik z 1054 roku przez papieża Pawła VI i patriarchę Atenagorasa, co otworzyło drogę do obecnego dialogu. Zachęcają wszystkich wiernych do otwartości, zaufania i współpracy.

Papież i patriarcha potwierdzają swoje wsparcie dla prac Międzynarodowej Komisji Mieszanej ds. Dialogu Teologicznego między Kościołem rzymskokatolickim a Kościołem prawosławnym i zachęcają do współdziałania. „Wyrażamy również uznanie dla innych niezbędnych elementów tego procesu, w tym braterskich kontaktów, modlitwy i wspólnej pracy we wszystkich obszarach, w których współpraca jest już możliwa. Gorąco nakłaniamy wszystkich wiernych naszych Kościołów, a zwłaszcza duchownych i teologów, aby z radością przyjmowali dotychczasowe owoce i pracowali nad ich dalszym wzrostem” – czytamy w Deklaracji.

Odnosząc się do wyzwań świata współczesnego Leon XIV i Bartłomiej apelują o pokój. „W szczególności odrzucamy jakiekolwiek wykorzystywanie religii i imienia Boga do usprawiedliwiania przemocy” – stwierdzają. Podkreślają też  wagę autentycznego dialogu międzyreligijnego i nawiązują do 60. rocznicy deklaracji „Nostra aetate” Soboru Watykańskiego II.

Nie ukrywają trudności aktualnej sytuacji w świecie. Mimo to zachowują nadzieję, ufając w działanie Boga i modląc się za wszystkich cierpiących. Na zakończenie wzywają Bożego błogosławieństwa dla całej ludzkości.

Papież i patriarcha wymienili się prezentami. Leon XIV otrzymał stułę i pektorał, zaś Bartłomiej mozaikę przedstawiającą Chrystusa Pantokratora.

Następnie odbyło się prywatne spotkanie obu zwierzchników kościelnych.

Z siedziby Patriarchatu Ekumenicznego papież odjechał na stadion Volkswagen Arena, gdzie odprawi Mszę św. dla tureckich katolików.