Abp Depo modlił się za żołnierzy walczących o ziemię częstochowską w 1939 r.

„Cmentarz wraz z kwaterą żołnierzy polskich z września 1939 r. oraz świątynia pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Tajemnicy Emaus są miejscami kolejnej stacji modlitewnej za tych, którzy oddali życie, abyśmy mogli żyć w wolnej Polsce i tutaj w Częstochowie, maryjnej stolicy naszej Ojczyzny” – powiedział abp Wacław Depo.

Metropolita częstochowski 2 września przewodniczył Mszy św. w kościele pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Tajemnicy Emaus na częstochowskim  cmentarzu Kule w intencji  żołnierzy walczących o ziemię częstochowską w 1939 r., szczególnie 7. Dywizji Piechoty.

W homilii abp Depo przypomniał, że „Eucharystia jest uobecnieniem teraz i tutaj tajemnicy śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Ona jest stacją zatrzymania się świata, godziną, w której Bóg jednoczy swoje stworzenie z Sobą poprzez krew Jednorodzonego Syna Bożego”.

Metropolita częstochowski przypominając wołanie uczniów z Emaus „zostań z nami Panie!” dodał, że „w tym duchu wiary ma sens każda modlitwa i pamięć”.

„Krzyż jest wszędzie, gdzie Chrystus wchodzi przynosząc nadzieję na życie poprzez zmartwychwstanie. Bo On, choć Zmartwychwstały, zawsze z krzyżem Golgoty wchodzi w ludzkie dramaty, aby je usensownić i coraz dalsze kręgi zatacza pośrodku smutków i beznadziei – tłumaczył metropolita częstochowski, cytując słowa współczesnego poety.

Arcybiskup podkreślił, że „tajemnica Emaus prowadzi nas do otwarcia oczu i serc na obecność Chrystusa w dziejach świata i człowieka, w tym w dziejach naszej ojczyzny” i przypomniał słowa św. Jana Pawła II wypowiedziane w Warszawie na Placu Zwycięstwa w czerwcu 1979 r.: „Chrystusa nie można wyłączać z dziejów człowieka w jakimkolwiek miejscu ziemi. Nie można też bez Chrystusa zrozumieć dziejów Polski — przede wszystkim jako dziejów ludzi, którzy przeszli i przechodzą przez tę ziemię. Dzieje narodu są przede wszystkim dziejami ludzi. A dzieje każdego człowieka toczą się w Jezusie Chrystusie. W Nim stają się dziejami zbawienia” – mówił wtedy św. Jan Paweł II.

„Ta ziemia częstochowska, tak jak cała nasza Ojczyzna naznaczona jest krzyżem Chrystusa” – przypomniał arcybiskup. Zaznaczył, że trzeba uczyć się wierności Bogu i Ojczyźnie. – Nie będzie wierności bez miłości, bez ofiary. Nie będzie miłości bez całej prawdy również historycznej – podkreślił abp Depo.

Metropolita częstochowski przypomniał, że „mamy obowiązek rozpoznawania prawdy historycznej, która jest fundamentem dla życia narodu i tych, którzy przyjdą po nas”. – Mamy też prawo sprzeciwu wobec systematycznego procesu manipulacji i zakłamania historii. Prawda o nas czasem jest zagrzebana głęboko w ziemi, ale wcześniej czy później przebije się do nas krzyżem – dodał abp Depo.

Arcybiskup odniósł się do billboardów, które pojawiły się na ulicach Częstochowy i dotyczyły sytuacji ekonomicznej i usuwania religii ze szkół. – Czy tu chodzi o człowieka? Czy tu chodzi znowu o Ojczyznę bez krzyży i bez religii, i bez odniesień do Boga? – pytał arcybiskup i podkreślił, ze „trzeba widzieć całego człowieka”.

„Nam chodzi o integralne wychowanie młodego pokolenia, bo inaczej skazujemy się na niebyt i bez przyszłości” – kontynuował abp Depo i przypomniał słowa św. Jana Pawła II, że „pamięć historyczna pomaga nam zachować tożsamość i jedność narodu i Kościoła”.

„Kiedy włączamy ofiarę życia naszych żołnierzy w tajemnicę Eucharystii prośmy naszych świętych patronów o wolność budowaną na prawdzie” – zakończył metropolita częstochowski.

Po Mszy św. miał miejsce Apel Poległych. Na zbiorowej mogile złożono kwiaty. W obchodach wzięli udział parlamentarzyści, samorządowcy, uczniowie szkół i rodziny żołnierzy.

Ziemi częstochowskiej broniła dowodzona przez gen. bryg. Janusza Gąsiorowskiego 7. Dywizja Piechoty, wchodząca w skład Armii „Kraków”. Na jej skrzydłach zajmowały pozycje brygady kawalerii: na prawym skrzydle Wołyńska – płk. Juliana Filipowicza (Armia „Łódź”) i na lewym Krakowska – gen. Zygmunta Piaseckiego (Armia „Kraków”). Razem siły te liczyły ok. 30 tys. ludzi, 66 dział, 42 samochody pancerne i czołgi rozpoznawcze oraz 2 pociągi pancerne. Dla wsparcia były też samoloty, ale np. cała Armia „Kraków” miała ich do dyspozycji zaledwie 50. Przeciwko nim stanęło przeszło 100 tys. Niemców, wspieranych przez 284 działa, 820 czołgów i 470 wozów pancernych oraz ok. 500 samolotów. Była to 10. Armia gen. Waltera von Reichenau.

Pod Częstochową najpoważniejsze walki zawrzały 1 września pod Mokrą na odcinku bronionym przez Wołyńską Brygadę Kawalerii. Tu Niemcy natarli siłami 4. Dywizji Pancernej. Wydawało się, że najbardziej nowoczesna wielka jednostka niemiecka, posiadająca 425 czołgów i wozów pancernych oraz 80 dział i moździerzy przy wsparciu setek samolotów szturmowych, rozbije w ciągu 2 godzin polską brygadę kawalerii, nieporównanie od niej słabszą, lecz świetne dowodzenie płk. Filipowicza i męstwo ułanów sprawiły, że po całodniowej walce, niemieckiej dywizji nie udało się przełamać polskiej obrony pod Mokrą. Brygada poniosła jednak duże straty: ok. 500 żołnierzy padło zabitych i rannych. Straty ludzkie ze strony niemieckiej nie są znane; na polu bitwy pozostawili oni od 60 do 100 czołgów.

W niedzielę, 3 września, do Częstochowy wkroczyli Niemcy. 4 września, mimo spokojnego zachowania się mieszkańców, Niemcy urządzili łapanki i masowe egzekucje. Częstochowian rozstrzelano na wewnętrznym dziedzińcu ratusza, na placu przed katedrą i w koszarach Zawady. W 1940 r. ekshumowano 227 zwłok – 194 mężczyzn, 25 kobiet i 8 dzieci, wśród których znajdowało się 205 osób narodowości polskiej i 22 żydowskiej. To nie były wszystkie ofiary „krwawego poniedziałku”. Tylko według danych Polskiego Czerwonego Krzyża, 4 września 1939 r. patrole ochotnicze pogrzebały na terenie Częstochowy ok. 500 zabitych.