Babelnet – dla tych, którzy chcą zgłębiać Pismo Święte

– Bóg przemówił do ludzi po hebrajsku i po grecku, a my chcemy im te słowa maksymalnie przybliżyć – mówi w rozmowie z KAI dr Jan Kozłowski, pomysłodawca strony internetowej Babelnet. Pod adresem www.babelnet.pl osoby pragnące zgłębiać tajniki Pisma Świętego mogą czytać komentarze językowe do oryginalnych tekstów niedzielnych czytań liturgicznych.

Pomysł popularyzowania tekstów świętych zrodził się w środowisku studentów i pracowników naukowych Uniwersytetu Warszawskiego. Fundacja Babel, której celem jest „zachowanie, upowszechnianie i rozwijanie językowego dziedzictwa wielkich cywilizacji i ich religii”, przede wszystkim judaizmu i chrześcijaństwa, jest bezpośrednim kontynuatorem Koła Naukowego Języków Biblijnych 'Babel’ przy Instytucie Filologii Klasycznej UW. – Mamy nadzieję, że działalność Fundacji obejmie także inicjatywy ekumeniczne – podkreśla dr Kozłowski.

Właśnie w ramach Fundacji powstała strona internetowa Babelnet. Ma ona dostarczać komentarze do tekstów świętych wykorzystywanych w liturgii. Obecnie Babelnet obejmuje popularnonaukowe komentarze językowe do I-ego czytania i do perykopy Ewangelii czytanych w niedzielę w Kościele katolickim (wedle zwyczajnej formy rytu rzymskiego). Przygotowują je specjaliści poszczególnych dyscyplin naukowych, zgodnie z najnowszym stanem badań. Jednocześnie forma komentarzy ma charakter nie akademicki, lecz popularnonaukowy. Zakres serwisu będzie stopniowo rozszerzany. Planuje się wprowadzanie kolejnych typów komentarza (m.in. Biblia Patrum – wybrane wypowiedzi Ojców Kościoła) oraz nowych tekstów, biblijnych i liturgicznych. Dr Kozłowski przyznaje, że najważniejszym miejscem zainteresowania i przechowania dziedzictwa językowego starożytnych Grecji i Rzymu jest dzisiaj Kościół.

– Pragniemy uchwycić i pokazać to, co umyka z powodu przekładu, gdyż tłumaczenie na inny język zawsze jest interpretacją – wyjaśnia dr Kozłowski. – I w ten sposób pobudzić pragnienie dotarcia do oryginału wzbudzając apetyt na naukę greki i hebrajskiego, a także pewien dyskomfort, że przez tłumaczenie tracimy całe bogactwo oryginału. Niektórym taki niedosyt może spędzać sen z powiek.
Równolegle z serwisem Fundacja proponuje kursy językowe z greki, koptyjskiego, hebrajskiego i łaciny. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu w Instytucie Filologii Klasycznej UW. Twórcy serwisu wyjaśniają, że starożytna greka jest językiem, w którym zostały napisane wszystkie teksty składające się na korpus Nowego Testamentu. I dlatego jest najważniejszym językiem dla poznania źródeł chrześcijaństwa.

Zajęcia z greki nowotestamentowej (należącej do postklasycznej formy języka greckiego – koiné) polegają na systematycznym wykładzie materiału gramatycznego i leksykalnego z natychmiastowym stosowaniem zdobytej wiedzy w praktyce. Na początku uczestnicy kursu, który rozpoczął się w nowym roku akademickim, będą pracować nad prostymi tekstami preparowanymi, by później przejść do wspólnego czytania oryginalnych tekstów Nowego Testamentu. Podręcznik, którego będą używać, to New Greek Testament for Beginners autorstwa J. Gresham Machen’a i D.G. McCartney’a z 2004 r.

Nauka języka łacińskiego, który „jest kluczem do poznania przebogatej tradycji Kościoła zachodniego” i bez którego znajomości „nie sposób wyobrazić sobie studiowania historii Kościoła, teologii czy liturgii” będzie polegać na przyswajaniu podstaw gramatyki i lektury pism autorów chrześcijańskich, Wulgaty i tekstów liturgicznych.

Dr Kozłowski informuje, że na każdy z kursów zgłosiło się około 10 osób. Są wśród nich studenci, osoby związane ze światem akademickim, ci, co lubią się uczyć, a także nauczyciele, ekonomiści, prawnicy, licealiści i gimnazjaliści. – I to jest wspaniałe – mówi dr Kozłowski.

Obecnie wszystkie osoby, zatrudnione przy projekcie i członkowie Fundacji pracują społecznie, ale mają nadzieję, że w przyszłości pozyskają fundusze na popularyzację znajomości starożytnych języków, w których święte teksty zostały napisane.