Bielsko-Biała: o kryminalnych i sakralnych dziejach ks. Zdziewojskiego z XVII w. (zapowiedź)

Barwną postać księdza Grzegorza Jana Zdziewojskiego – wybitnego kaznodzieję, fundatora kościołów i poetę z XVII wieku – przybliżyć ma kolejne spotkanie w ramach projektu „Przez sakralne do Sacrum” organizowanego przez Diecezjalne Muzeum w Bielsku-Białej. O zapomnianym kapłanie, dobroczyńcy biednych oraz chorych, który został zamordowany, a jego śmierć upozorowano na samobójstwo, opowie znawca urodzonego w Łasku duchownego i biograf.

Cykl spotkań, organizowanych przez Diecezjalne Muzeum, przybliża historyczne i artystyczne walory wybranego zabytkowego obiektu, pomaga także poznać jego symboliczne i duchowe znaczenie. Drugie spotkanie, które odbędzie się 14 grudnia br. w Kurii bielskiej, poświęcone będzie tym razem lepszemu poznaniu postaci ks. Zdziewojskiego. Dzieje tego wybitnego kapłana przybliży dr Jan Rodak, znakomity jego znawca i biograf.

Jak wyjaśnia dyrektor Diecezjalnego Muzeum, ks. dr Grzegorz Klaja, inspiracją dla tego przedsięwzięcia stało się odzyskane epitafium fundacji ks. Grzegorza Zdziewojskiego. Podczas spotkania zaplanowano prezentację odzyskanego obrazu „Epitafium” z 1644 roku, na którym kapłan uwieczniony został pod opieką Jana Kantego.

„Barwna postać zapomnianego nieco kapłana bardzo powoli wychodzi z cienia zapomnienia, odsłaniając pełną światła służbę Najwyższemu” – dodaje dyrektor.

Ks. Grzegorz Zdziewojski urodził się 10 marca 1609 r. w Łasku. Z powodu utraty przez rodzinę majątku, co było spowodowane nagłym pożarem, przerwał naukę i trafił na służbę do księcia Siedmiogrodu i Opola Gabriela Bethlena. Jako posłaniec odwiedził księstwa śląskie, Słowację, Mołdawię, Wołoszczyznę, Chorwację i Siedmiogród.

W 1627r. rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej jako student sztuk wyzwolonych i filozofii. W 1632 r. został notariuszem i gimnazjarchą w Kurzelowie, a potem w Pilicy. Po śmierci żony zdecydował się zostać księdzem. W 1635 r. w kolegiacie św. Jana w Warszawie otrzymał święcenia kapłańskie.

Został duszpaterzem w rodzinnym Łasku w lipcu 1635 roku. W tamtejszej kolegiacie łaskiej, był kaznodzieją i rektorem szkoły parafialnej oraz notariuszem publicznym. Wkrótce, z inicjatywy biskupa Jakuba Zadzika, trafił na ziemię krakowską jako kapłan kontrreformacji i propagator kultu Jana Kantego. W latach 1640-1644, a następnie w latach między 1660 i 1662 rokiem był proboszczem w parafii w Wilamowicach. Dzięki jego staraniom powstał tu nowy kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej i św. Józefa. W 1643 pełnił równocześnie funkcje kapłańskie w pobliskich Pisarzowicach. Tu założył bibliotekę, Około 1670 roku został prebendarzem kościoła św. Krzyża w Kętach, gdzie prawdopodobnie w 1685 roku zginął powieszony. Początkowo uznano, że popełnił on samobójstwo. Po 14 latach zabójca przyznał się do zamordowania księdza. Gdy odkopano zwłoki duchownego, były one w stanie nienaruszonym, co zostało przypisane wpływowi słynącego cudami obrazu Matki Bożej Tłuczańskiej, który Zdziewojski sprowadził do Kęt.

Zdziewojski był uczonym kaznodzieją, poetą, teologiem, bibliofilem W XVII wieku wzbudzał powszechny szacunek. Napisał poemat „Dakrysis Patriae” (Opłakiwanie Ojczyzny) wydany w 1639 r. w Krakowie.