Biskupi podsumowali diecezjalny etap synodu w Białorusi

Uczestnicy 85. posiedzenia plenarnego Konferencji Biskupów Katolickich Białorusi, które 27 lipca odbyło się w Mińsku, zatwierdzili „Podsumowanie wyników diecezjalnego etapu Synodu Biskupów «O Kościół synodalny: komunia, udział i misja»”. Rozpoczął się on 17 października 2021 we wszystkich diecezjach katolickich Białorusi i trwał do 27 lipca br. Wyniki przedstawiła Komisja Synodalna episkopatu pod przewodnictwem bp. Aleksandra Jaszewskiego SDB.

We wstępie do podsumowania podkreślono, że sposobem działania procesu synodalnego jest słuchanie, celem – rozeznanie a drogą – uczestnictwo. W pierwszej fazie praktyczny udział wszystkich chętnych przewidywał odpowiedzi na pytania ankiety-kwestionariusza. Jej wyniki opracowały najpierw diecezjalne komisje synodalne, a następnie ich wnioski podsumowała i przepracowała Komisja episkopatu.

Biskupi zwrócili uwagę, że jest to pierwszy Synod w najnowszych dziejach Kościoła, który pozwolił wypowiedzieć się o sprawach kościelnych wszystkim chętnym. Szeroki zakres pytań i zagadnień oraz możliwość wyrażenia swych poglądów na każdy temat, sprzyjały otwartemu i szczeremu dialogowi, pasterzom zaś pomagał wsłuchać się w głos ludu Bożego i lepiej zrozumieć jego oczekiwania, propozycje i uwagi krytyczne.

Oprócz organizatorów procesu w etapie diecezjalnym uczestniczyło stosunkowo niewielu duchownych, osób zakonnych i wiernych. Jak wynika z ankiet grono to tworzyli najaktywniejsi praktykujący katolicy, interesujący się życiem Kościoła i pragnący zgłosić swe propozycje. Nie udało się, niestety, zainteresować Synodem innych grup ludności, np. niepraktykujących, wiernych innych wyznań i religii, niewierzących itd. Odpowiedzi na pytania ankiety nie są więc całkowicie reprezentatywne dla Kościoła w Białorusi, ale odzwierciedlają jedynie poglądy stosunkowo niedużej grupy osób najczynniejszych wiernych. Mimo to wyniki konsultacji synodalnych będą korzystne dla lepszego rozwoju miejscowego Kościoła katolickiego – czytamy w Podsumowaniu.

„Chcemy podkreślić pozytywny wymiar procesu diecezjalnego: Białorusini nie są przyzwyczajeni do szczerych wypowiedzi publicznych, gdyż często odczuwają lęk i brak zaufania do współrozmówców, toteż trzeba docenić ich udział i podziękować tym, którzy szczerze i odważnie wypowiedzieli się na tematy synodalne” – stwierdziła Komisja biskupia. Wyrażono przekonanie, iż respondenci żywią pewną ufność do Kościoła, zdobywają się na szczerość i otwierają się na dialog. „Już samo to jest jednym z owoców tego Synodu dla Kościoła w Białorusi” – zauważył we Wstępie bp Jaszewski.

Ogólnie wyniki etapu diecezjalnego ujęto w 11 punktach. Na zakończenie raportu biskupi zwrócili uwagę na wartość otrzymanego materiału dla nich jako duszpasterzy. Odpowiedzi na ankiety umożliwiły im usłyszenie głosu najaktywniejszych wiernych, zrozumienie ich trosk i oczekiwań, uwzględnienie ich propozycji i konstruktywnej krytyki, co pomoże jeszcze skuteczniej rozwijać działalność duszpasterską w diecezjach.

Konsultacje diecezjalne pozwoliły na wyciągnięcie następujących konkretnych wniosków:

• świeckim nie jest obojętny los Kościoła i jego przyszłość i powinni oni brać aktywniejszy udział w jego życiu i rozwiązywaniu jego problemów;
• reforma i doskonalenie działalności Kościoła zależą nie od liczby wydanych dokumentów, ale od ludzi i ich formacji duchowej;
• misyjnemu działaniu Kościoła i jego otwartości na ludzi przeszkadza czasami biurokracja;
• w ludziach tkwi wielka potrzeba świadectwa wiary i pragnienie, aby wartość Ewangelii była widoczniejsza a ośrodkiem życia Kościoła winny być Eucharystia i Słowo Boże;
• sprawowanie liturgii – uwieńczenie działalności kościelnej – wymaga lepszego przygotowania i udoskonalenia;
• księża powinni być lepiej przygotowani do kazań, a katecheci – do lekcji religii;
• potrzebne są materiały katechetyczne, odpowiadając wymogom czasu;
• istnieje wielka konieczność tworzenia parafialnych kół biblijnych i szkół nowej ewangelizacji;
• stosunki między księżmi a świeckim winny być bardziej braterskie, obie strony powinny aktywniej współpracować ze sobą z korzyścią dla Kościoła,kapłan ma być pasterzem a nie władcą;
• osoby duchowne winny dążyć do prowadzenia stylu życia zgodnego z tymi zasadami ewangelicznymi, które głoszą;
• należy aktywniej wykorzystywać katolickie i świeckie środki przekazu do ewangelizacji;
• życie potrzebuje stworzenia wspólnot katolickich przewodników, lekarzy, psychologów itp. w celu ich zawodowej posługi ludziom;
• Kościół winien bronić prawdy i wypowiadać się na bieżące zagadnienia, kierując się nauką społeczną.

„Mamy nadzieję, że udział Kościoła katolickiego w Białorusi w procesie synodalnym Kościoła powszechnego będzie rzeczywiście korzystny, pozwoli bowiem pokazać otwarcie rzeczywistość życia i działalności Kościoła w naszym kraju, a rzeczywistość ta nie zawsze pokrywa się z wielkimi wyzwaniami stojącymi przed Kościołem powszechnym” – stwierdzono w dokumencie zatwierdzonym 27 bm.

Episkopat wyraził wielką wdzięczność Franciszkowi „za odwagę zwołania kolejnego Synodu Biskupów na temat synodalności, za jego wielkie pragnienie słuchania głosu wszystkich członków Kościoła Chrystusowego i rozeznania, w jakim kierunku trzeba wspólnie kroczyć”. Podziękowano również tym wszystkim, którzy szczerze podjęli wezwanie do udziału w diecezjalnym etapie Synodu i poświęcili swój czas, aby przez modlitwę, osobiste rozważania i wreszcie odpowiadając na przedstawione pytania podzielić się swoim widzeniem rzeczywistości Kościoła w Białorusi w celu jego dalszego skutecznego i pomyślnego rozwoju”.

Dokument kończy się modlitwą-życzeniem biskupów: „Niech Duch Święty nadal kieruje naszym Kościołem w imię wspólnej odpowiedzialności synodalnej za wszystkich jego członków pod kierunkiem jedynego Pana – Jezusa Chrystusa”.