Bp Balcerek: Polskie Państwo Podziemne żyło nadzieją odzyskania wolnej Ojczyzny

„Ludzie z wielkim poświęceniem angażujący się w prace Polskiego Państwa Podziemnego żyli nadzieją rychłego odzyskania wolnej Ojczyzny. Wypatrywali tego dnia jak zbawienia. Dlatego gotowi byli do wielkich ofiar i nie chcieli czekać z założonymi rękami, lecz chcieli być gotowi” – mówił bp Grzegorz Balcerek podczas Mszy św. sprawowanej w kościele pw. Najświętszego Zbawiciela w Poznaniu z okazji 83. rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego.

W Eucharystii uczestniczyli przedstawiciele władz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych województwa wielkopolskiego.

W homilii poznański biskup pomocniczy przypomniał losy poznanianki Ireny Bobowskiej, zamordowanej przez zgilotynowanie 26 września 1942 r. w więzieniu Berlin-Plötzensee, której życie wpisało się w dramatyczne losy naszej Ojczyzny.

„Od dziecka przykuta do wózka inwalidzkiego, mogłoby się wydawać, że jest skazana na bezczynność i opiekę ze strony innych ludzi. Jej niezwykłość polegała na tym, że pomimo wielu ograniczeń, czynnie uczestniczyła w życiu” – mówił bp Balcerek.

Zaznaczył, że należała ona do drużyny harcerskiej na os. Warszawskim, gdzie mieszkała, a w świetlicy Towarzystwa Czytelni Ludowych organizowała przedstawienia i była pomysłodawczynią utworzenia biblioteki młodzieżowej przy bibliotece dla dorosłych.

„Latem 1939 roku zgłosiła się w tajemnicy przed rodziną jako ochotniczka do „żywych torped”, które miały być użyte do walki z Niemcami, przy pełniej świadomości narażenia swojego życia” – zauważył poznański biskup pomocniczy.

Przypomniał, że Irena Bobowska w październiku 1939 roku zainicjowała powstanie podziemnej gazetki „Pobudka”, którą redagowała, powielała i kolportowała, do czego służył jej wózek inwalidzki. W tym czasie wstąpiła też do Poznańskiej Organizacji Zbrojnej, która po scaleniu nosiła nazwę Wojskowej Organizacji Ziem Zachodnich.

Wiosną 1940 roku gestapo prawdopodobnie wpadło na trop konspiracyjnej działalności redakcji. 20 czerwca 1940 roku Irena została aresztowana razem z innymi pracownikami „Pobudki”. Więziono ją w Forcie VII, później we Wronkach, a 22 kwietnia 1941 roku przewieziono do więzienia w Berlinie.

„Miała dopiero 22 lata, po ludzku więc zakończyła życie przedwcześnie, nie w porę. Ale patrząc z perspektywy wieczności, nie jest ważne, ile lat człowiek pielgrzymuje do Domu Ojca, ale to czy ów cel osiąga” – stwierdził bp Balcerek.

Poznański biskup pomocniczy zauważył, że Polskie Państwo Podziemne, które funkcjonowało od 27 września 1939 roku do 1 lipca 1945 roku, było fenomenem w całej okupowanej przez Niemcy Europie.

„W związku z wycofaniem uznania międzynarodowego dla Rządu RP na uchodźstwie, zdradzone Polskie Państwo Podziemne przestało istnieć, ale w ostatniej odezwie Rady Jedności Narodowej z 1 lipca 1945 r. napisano, że nie oznacza to duchowej kapitulacji narodu. Dzięki tylu niezłomnym, zawsze miał kto śpiewać: „jeszcze Polska nie zginęła”, a duchowym przewodnikiem stał się dziś błogosławiony Prymas Tysiąclecia Stefan kard. Wyszyński” – stwierdził bp Balcerek.

Polskie Państwo Podziemne funkcjonowało od 27 września 1939 do 1 lipca 1945 r.
W nocy z 26 na 27 września 1939 w Warszawie powstała Służba Zwycięstwu Polski – konspiracyjna organizacja wojskowa, mająca toczyć walkę przeciw okupantom po kapitulacji stolicy 29 września 1939 r. W listopadzie 1939 r. w organizacji wyodrębniono pion wojskowy nazwany Związkiem Walki Zbrojnej, ostatecznie w lutym 1942 przekształcony w Armię Krajową pod dowództwem gen. Stefana Roweckiego, oraz pion cywilny Polskiego Państwa Podziemnego.

Armia Krajowa pod koniec 1942 r. liczyła ok. 200 tys. żołnierzy, a cywilne struktury objęły całe terytorium II Rzeczpospolitej. Powołano do istnienia – obok Armii Krajowej – największej armii podziemnej Starego Kontynentu – organy władzy prawodawczej i wykonawczej, polskie podziemne sądownictwo, szkolnictwo, zakłady wydawnicze oraz zinstytucjonalizowaną pomoc potrzebującym.

W końcu marca 1945 r. NKWD podstępnie aresztowało przywódców Polskiego Państwa Podziemnego i w połowie czerwca 1945 r. w Moskwie odbył się ich pokazowy proces, którego celem było skompromitowanie kierownictwa Polski Podziemnej, a w konsekwencji wszystkich Polaków sprzeciwiających się dominacji sowieckiej.

Jednocześnie na konferencji w Jałcie, przedstawiciele zwycięskich mocarstw zgodzili się na całkowite podporządkowanie Polski Związkowi Sowieckiemu.