Bp Nitkiewicz: Uniwersał Połaniecki był próbą ratowania Ojczyzny

Uniwersał Połaniecki był próbą ratowania Ojczyzny, zagrożonej utratą niepodległości – mówił bp Krzysztof Nitkiewicz 10 maja br. w Połańcu. Świętowano tam obchody 221. rocznicy ogłoszenia Uniwersału Połanieckiego.

Uroczystej Eucharystii na Kopcu Kościuszki w Połańcu przewodniczył biskup sandomierski. Uczestniczyli w niej przedstawiciele władz parlamentarnych i samorządowych, członkowie i sympatycy Towarzystwa Kościuszkowskiego z Połańca i innych miejscowości z terenu Polski oraz przedstawiciele wielu organizacji społecznych ze swymi sztandarami.

W homilii bp Nitkiewicz nawiązując do obchodów rocznic połanieckich podkreślił, że chociaż Uniwersał Połaniecki miał głównie na celu zwiększenie liczebności armii powstańczej, ukierunkowany był jednak na polepszenie losu najbardziej uciemiężonej warstwy społecznej. – Ta miłość do Polski łączyła się z troską o los włościan – mówił biskup.

Z okazji obchodów rocznicowych odbyły się pokazy i koncerty na Kopcu Kościuszki i w muszli koncertowej. Zorganizowany został Bieg Kościuszkowski i V Jarmark Połaniecki. Odbyła się także uroczysta sesja Rady Miejskiej w w Centrum Kultury i Sztuki. Tuż po niej jej uczestnicy złożyli kwiaty przed pomnikiem Tadeusza Kościuszki. Zorganizowany był też zjazd środowisk kultywujących tradycje patriotyczne.

Miasto Połaniec mocno związane jest z Tadeuszem Kościuszką. W jego okolicy stacjonowały wojska Tadeusza Kościuszki biorące udział w Insurekcji. Dla jej rozszerzenia Wódz Naczelny postanowił uregulować sprawę szlachty i chłopów.

Uniwersał Połaniecki ogłoszony został 7 maja 1794 r. Akt ten regulował ekonomiczną i społeczną sytuację stanu szlacheckiego. Przede wszystkim znosił przywiązanie chłopów do ziemi, jeśli spłacili długi i podatki wobec właścicieli. Ich prawa do uprawy gruntów zostały umocnione.

Uniwersał likwidował także sądową władzę panów nad chłopami. Ponadto zmniejszał wymiar pańszczyzny, a chłopi, którzy wzięli udział w pospolitym ruszeniu, mieli zawieszone pańszczyźniane obowiązki.

W 1917 r., w setną rocznicę jego śmierci, mieszkańcy na pamiątkę podpisania Uniwersału Połanieckiego usypali w mieście kopiec.

Tradycje kościuszkowskie w Połańcu mocno kultywuje Towarzystwo Kościuszkowskie, którego misją jest podejmowanie działań służących utrwalaniu tradycji kościuszkowskich, promocji Połańca, jego historii i tradycji.

– Organizujemy imprezy kościuszkowskie, upamiętniamy miejsca pamięci, publikujemy pozycje naukowe dotyczące historii miasta, współpracujemy z innymi miejscowościami i ośrodkami kościuszkowskimi w kraju i zagranicą – poinformował Radosław Matusiewicz, prezes Towarzystwa Kościuszkowskiego.