Bydgoszcz: międzynarodowa konferencja z cyklu „Jeden świat – wiele kultur”

Czym jest tożsamość, jaka jest dzisiaj rola chrześcijan, jakie jest miejsce katolików, dlaczego Europa nie jest zdolna odczytywać i rozumieć współczesnych czasów? – to niektóre z pytań, które zostały postawione podczas VII międzynarodowej konferencji interdyscyplinarnej z cyklu „Jeden świat – wiele kultur”, która odbyła się w dn. 27 i 28 października w Kujawsko-Pomorskiej Szkole Wyższej w Bydgoszczy.

Organizatorem wydarzenia, którego zasadniczy temat brzmiał „1050-lecie Chrztu Polski a tożsamość narodowa”, była Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy, przy współudziale Fundacji Watykańskiej Joseph Ratzinger – Benedykt XVI, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Urzędu Miasta Bydgoszczy. "Konferencja w swojej interdyscyplinarnej formule „Jeden świat – wiele kultur” porusza ważne tematy i stawia istotne pytania dla egzystencji każdego człowieka, narodu, pokojowego współistnienia" – powiedziała rektor, prof. KPSW Helena Czakowska.

Konferencja była również kontynuacją zainaugurowanych w 2010 r. przez uczelnię corocznych spotkań naukowych, mających na celu szeroko rozumiany dialog międzykulturowy i wymianę myśli o problemach współczesnego świata w gronie kulturoznawców, ekonomistów, prawników, pedagogów, teologów, politologów, socjologów, historyków, medioznawców oraz przedstawicieli innych nauk. – Czym jest tożsamość? – pytał biskup ordynariusz Jan Tyrawa. – Człowiek jest jedyną istotą, która nie tylko żyje, ale musi kierować swoim życiem. Czyni to poprzez racje i cele. By mógł je w ostateczności uzasadnić, zakorzenia się w rzeczywistości transcendentnej. W tym sensie jest człowiekiem religijnym, nawet wówczas kiedy to kwestionuje. I w momencie, kiedy ten cel zostaje osiągnięty, zostaje przekroczony, człowiek stawia sobie następny. Zatem dokąd zmierza? Jaki jest ten cel ostateczny? To właśnie stanowi tożsamość człowieka – dodał.

Podczas jednego z wykładów prof. Grzegorz Kucharczyk z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk mówił o konsekwencjach chrztu Polski dla tożsamości kulturowej Polaków. – Najgłębsze konsekwencje to wejście w krąg cywilizacji, która była – jak słusznie badacze na to wskazują – produktem ubocznym ewangelizacyjnej działalności Kościoła. I ona wyrosła w cieniu katedr. To jest cywilizacja, która była – używając słów Jana Pawła II – przekaźnikiem pewnych norm ładu moralnego i ładu hierarchicznego – powiedział.

„Dlaczego Europa nie jest zdolna odczytywać i rozumieć współczesnych czasów?” – pytał ks. prałat Giuseppe Scotti. Przedstawiciel Watykanu oraz pierwszy przewodniczący Fundacji Watykańskiej Joseph Ratzinger – Benedykt XVI podkreślił, że dwudniowa dyskusja, jaka odbyła się w Bydgoszczy, stała się aktywną częścią debaty, która dokonuje się obecnie w Europie. Ksiądz prałat Scotti dodał, że pragnie „oddać” głos papieżowi emerytowi Benedyktowi XVI, który potrafi w trafny sposób ukazać wkład chrześcijaństwa w budowanie społeczeństwa. Chrześcijaństwa odpowiadającego na wyzwania współczesności. Według ks. prałata Scottiego konieczne jest, aby w życiu społecznym, politycznym i ekonomicznym włączyć do dyskusji wymiar wiary.

Mons. Giuseppe Antonio Scotti postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o nadaniu orderów i odznaczeń, na wniosek Ministra Spraw Zagranicznych, odznaczony został za wybitne zasługi w działalności naukowej i dziennikarskiej, za promowanie komunikacji społecznej Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

Według arcybiskupa Henryka Muszyńskiego, prymasa Polski seniora, którego wystąpienie zostało odczytane, „w wymiarze społecznym i politycznym chrzest Mieszka włączył Polskę w orbitę cywilizacji chrześcijańskiej Europy”. Określała ona w sposób zasadniczy nową tożsamość indywidualną, społeczną, religijną, a nawet polityczną, jak również podstawowe kryteria wartościowania, a także sens i cel ludzkiego życia. – Przyjęcie chrześcijaństwa i zmiana mentalności były procesem długotrwałym, na wzór ziarna posianego w rolę, które „leży długo, wschodzi powoli i wydaje różnorodny plon”. To jednak odtąd można mówić o Polsce jako narodzie ochrzczonym. Dziedzictwo chrztu, pojmowane w kategoriach religijnych, tak jak rozumiał je św. Jan Paweł II, jest dziedzictwem dynamicznym, rozwijającym się ku pełni i zawsze aktualnym, pomimo upływu czasu. Chrzest Mieszka I przed tysiącem z górą lat był wydarzeniem jednorazowym, ale jego konsekwencje rozciągają się na następne pokolenia, które powinny ciągle na nowo podejmować i odkrywać dziedzictwo tego faktu – tłumaczył.

Wymiana poglądów, naukowy ogląd rzeczywistości i dyskurs akademicki były realizowane podczas sesji plenarnej oraz w panelach tematycznych. – Kościół ma stać się solą i światłem ziemi, powinien być przykładem dla władzy i społeczeństwa – powiedział ks. dr Mariusz Kuciński. Dyrektor Centrum Studiów Ratzingera i prof. KPSW podkreślił, że w każdym kraju, w którym został powołany do istnienia Kościół albo w którym jest głoszona Ewangelia o Królestwie Bożym, chrześcijanie muszą określić swój stosunek do państwa i władz cywilnych. – Odmienne warunki życia, jakie występują w różnych krajach, mogą wymagać rozmaitych form stosunku chrześcijanina do państwa, jednak wszystkie one muszą być oparte na zasadach Pisma Świętego – powiedział.

W konferencji uczestniczyli przedstawiciele polskich i zagranicznych uczelni. Podczas drugiego dnia odbyły się liczne imprezy towarzyszące skierowane do osób w każdym wieku: dzieci, młodzieży i dorosłych. W programie znalazła się m.in.: symulacja rozprawy sądowej – „Proces Generała Augusta Fieldorfa-Nila” (przygotowana przez Klinikę Prawa studentów KPSW). Honorowy patronat nad wydarzeniem objął Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej Duda.