Chcę być dla was, z wami i pomiędzy wami!

Abp Wojciech Polak objął 7 czerwca urząd arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego Prymasa Polski. „Chcę być dla was, z wami i pomiędzy wami! – mówił w homilii przyznając, że w taki właśnie sposób odczytuje swoje pasterskie powołanie – być z wiernymi i wspólnie z nimi „realizować misyjne marzenie o dotarciu z Ewangelią Jezusa Chrystusa do wszystkich”.

Uroczystość w archikatedrze gnieźnieńskiej poprzedziło kanoniczne objęcie archidiecezji gnieźnieńskiej przez abp. Wojciecha Polaka, które odbyło się przed południem w Rezydencji Arcybiskupów Gnieźnieńskich. Nowy Prymas Polski znalazł także chwilę, by porozmawiać z dziennikarzami. Jak przyznał towarzyszymy mu dzisiaj poczucie wdzięczności wobec papieża Franciszka, który w jego osobie dostrzegł następcę abp. Józefa Kowalczyka na arcybiskupiej i metropolitalnej stolicy w Gnieźnie. Towarzyszy mu również poczucie wielkiej odpowiedzialności za wiarę i zbawienie własne, a także wszystkich braci i sióstr, do których został posłany. I wreszcie towarzyszy mu poczucie radości i nadzieja, że dobrze wypełni wolę Boga.

W południe z Rezydencji Arcybiskupów Gnieźnieńskich wyruszyła procesja hierarchów, która przeszła do archikatedry gnieźnieńskiej, przy której bramie – sławnych Drzwiach Gnieźnieńskich – nowego pasterza archidiecezji i metropolii gnieźnieńskiej powitali kanonicy Kapituły Prymasowskiej. Jej prepozyt bp Krzysztof Wętkowski podał abp. Polakowi do ucałowania krzyż legacki, który przysługuje arcybiskupom gnieźnieńskim od XIII wieku i odtąd będzie towarzyszył nowemu Prymasowi Polski podczas wszystkich ceremonii liturgicznych.

Od Drzwi Gnieźnieńskich biskupi przeszli nawą główną archikatedry do prezbiterium. Abp Wojciech Polak zatrzymał się na chwilę przy swoich rodzicach, których dłonie ucałował, wyrażając im swoją wdzięczność i szacunek.

W dalszej części liturgii uczestników uroczystości witał poprzednik abp. Polaka na stolicy arcybiskupiej i prymasowskiej w Gnieźnie abp Józef Kowalczyk. „Od dzisiaj to Tobie, drogi Prymasie Polski, zostaje powierzona odpowiedzialność za patrymonium prastarego Kościoła gnieźnieńskiego. Modlitwą, postawą i czynem będziesz troszczył się o to, by powierzony Twojej pasterskiej posłudze Lud Boży dochował wierności wartościom wynikającym z Chrztu świętego przyjętego tutaj przez pierwszego władcę państwa polskiego” – mówił abp Kowalczyk.

Przypomniał również, że duchowej opiece Prymasa Polski powierzeni są Polacy mieszkający i przebywający poza granicami Ojczyzny, „poszukujący nie tylko chleba powszedniego, ale również wartości duchowych”. „Zachowując honorowe pierwszeństwo wśród polskich biskupów, ciesząc się szacunkiem i znaczeniem w polskim Narodzie, będziesz znakiem jedności wszystkich polskich katolików” – podkreślił abp Kowalczyk.

W dalszej części liturgii nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore odczytał tekst papieskiej bulli nominacyjnej oraz wręczył nowemu Prymasowi pastorał – znak pasterskiej władzy, przekazany w jego ręce przez abp. Józefa Kowalczyka. Po tym akcie abp Wojciech Polak zasiadł na katedrze arcybiskupów gnieźnieńskich, a przedstawiciele duchowieństwa i wiernych świeckich złożyli mu wyrazy oddania i szacunku. Byli wśród nich m.in.: biskup pomocniczy gnieźnieński Krzysztof Wętkowski, kapłani, siostry zakonne, wierni świeccy.

Po Ewangelii nowy Prymas wygłosił homilię, w której nawiązał do jutrzejszej uroczystości Zesłania Ducha Świętego i jednocześnie słów św. Jana Pawła II, który nazwał Gniezno „wieczernikiem polskiego milenium”.

„Stąd – mówił Prymas Polski – czerpie siłę Kościół zbudowany na męczeńskiej krwi św. Wojciecha i świadectwie wiary bł. Radzyma, pierwszego arcybiskupa gnieźnieńskiego. Stąd, ku pamięci obecnych i przyszłych pokoleń, brzmią wciąż słowa św. Jana Pawła II, który przypominał, że ilekroć znajdujemy się tutaj, na tym miejscu, musimy widzieć na nowo otwarty wieczernik Zielnych Świąt”, a widząc otwarte drzwi Wieczernika – jak apostołowie – dawać świadectwo o Jezusie Chrystusie.

„Gdy św. Jan Paweł II przypominał nam, że tutaj, na tym miejscu, musimy widzieć na nowo otwarty wieczernik Zielonych Świąt, dodawał, że ludy słowiańskie i inne zamieszkujące w tej części Europy, zdumiewały się, że apostołowie Jezusa Chrystusa mówią ich językami, że w rodzimej mowie opowiadają wielkie dzieła Boże. To zdumienie może zagościć również dziś w sercach naszych Sióstr i Braci, tak często zniechęconych, rozczarowanych, zawiedzionych, jakby w tym życiu pozostawionych jedynie samym sobie. Nie chodzi oczywiście o same słowa. Chodzi o ich zbawczą moc, o głoszenie z nową mocą, w nowej rzeczywistości i wobec współczesnego człowieka prawdziwie zdumiewających dzieł Boga” – mówił abp Polak.

Podkreślił jednocześnie, że będzie to możliwe tylko wtedy, gdy sami, jako pierwsi, otworzymy nasze umysły i serca na Bożą moc, na dar Ducha Świętego, na słowa Chrystusowej Ewangelii.

„Będzie to możliwe, gdy każda i każdy z nas, poczynając ode mnie, nowego pasterza tej wspólnoty, poprzez kapłanów, osoby konsekrowane, małżonków i osoby samotne, poprzez dzieci i młodzież, poprzez sprawujących w naszych wioskach i miastach służbę dla publicznego dobra, będziemy potrafili w naszej codzienności oddawać swe życie, obumierać dla siebie, dla naszych własnych, partykularnych racji i ambicji, by prawdziwie dzielić się naszym życiem, naszym powołaniem, naszą wiarą i miłością, by być dla innych” – mówił Prymas Polski.

Przywołał również fragment czytanego w liturgii Słowa listu św. Pawła Apostoła do Filipian, dodając, że w jego kontekście odczytuje dziś swoją pasterską misję. „Chcę być dla was, z wami i pomiędzy wami – mówiąc słowami Apostoła Narodów – dla postępu i radości w wierze. I choć to prawda, że i w moim wypadku – uznaję to z pokorą – misja ta wpisuje się również w moje ludzkie ograniczenia, to jednak z całego serca pragnę – zachęcony jeszcze raz przez papieża Franciszka – by piękno Ewangelii zostało lepiej dostrzeżone i przyjęte przez wszystkich” – deklarował nowy metropolita gnieźnieński.

„Wszystkich więc zapraszam do współpracy – mówił dalej abp Polak. – Wszystkich obejmuję serdeczną pamięcią i modlitwą. Pragnę słuchać wszystkich. I pragnę też, by celem naszego wspólnego wsłuchiwania się w głos Ducha Świętego, naszego posługiwania, naszego życia i działania w Kościele gnieźnieńskim, naszej wspólnej drogi, była w każdej i w każdym z nas realizacja tego misyjnego marzenia o dotarciu z Ewangelią Jezusa Chrystusa do wszystkich. Trzeba nam, Siostry i Bracia, to sobie dziś zamarzyć. Trzeba wypowiedzieć w tym dniu takie właśnie marzenie. Trzeba dać się porwać, gdy wieje wiatr z Wieczernika. Albowiem tak właśnie, jak mówił nam w Gnieźnie św. Jan Paweł II, rodzi się Kościół” – podkreślił Prymas Polski.

Na koniec przywołał jeszcze raz słowa św. Jana Pawła II: Pójdziemy razem tą drogą naszych dziejów (…) Pójdziemy ku przyszłości. Nie pójdziemy jednakże w przeszłość. Pójdziemy ku przyszłości!” „Jutro Zesłanie Ducha Świętego. Weźmijcie Ducha Świętego!” – prosił na koniec Prymas Polski.

Ingres abp. Wojciecha Polaka do katedry gnieźnieńskiej miał uroczystą oprawę. W czasie Eucharystii używany był kielich, który tradycja wiąże z osobą św. Wojciecha. Liturgię ubogacił śpiewem Chór Prymasowski przy Bazylice Archikatedralnej w Gnieźnie pod dyrekcją ks. kan. Dariusza Sobczaka. W czasie modlitwy powszechnej modlono się m.in. w intencji Ojczyzny i rządzących, a także o pokój w Ziemi Świętej oraz za wszystkich cierpiących prześladowania.

Pod koniec Mszy św. szef Kancelarii Prezydenta RP Jacek Michałowski odczytał list z życzeniami Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego skierowany do Prymasa Polski. „Nie kryję satysfakcji, że z woli Jego Świątobliwości Papieża Franciszka godność tę otrzymał pasterz dysponujący tak bogatym doświadczeniem, człowiek dialogu, wyczulony na problematykę społeczną, otwarty na rozmowę o najtrudniejszych sprawach Kościoła i człowieka we współczesnym świecie” – napisał Prezydent Komorowski. Wyraził również przekonanie, że takt i roztropność, jakie cechują posługę abp. Wojciecha Polaka, nadal będą umacniać autorytet Kościoła w Polsce.

Głos zabrał również przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki, życząc Prymasowi Polski, aby był „gorliwym pasterzem czuwającym nad owczarnią Chrystusa, a także głosił całą prawdę Bożą wielkim i małym, bogatym i ubogim, ludziom wszelkiego stanu i wieku, w porę i nie w porę”.

„Będąc ojcem i pasterzem wiernych wstawiaj się za swoimi braćmi, wskazując im na pierwszeństwo Boga i Jego łaskę. W kierowaniu archidiecezją gnieźnieńską niech ci towarzyszy owa równowaga ducha, która pomaga biskupowi, aby surowość jego nie była zbyt twarda, a miłość nie była zbyt miękka. Stań się współtwórcą komunii, gdzie każdy znajdzie miejsce dla siebie, natchniony jednym i tym samym Duchem Świętym” – życzył przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski.

Na koniec Prymas Polski abp Wojciech Polak podziękował wszystkim wyrażając szczere Bóg zapłać. Udzielił także uczestnikom uroczystości pasterskiego błogosławieństwa.

W ingresie abp. Wojciecha Polaka uczestniczyło ponad czterdziestu polskich hierarchów m.in.: kard. Kazimierz Nycz, kard. Henryk Gulbinowicz, abp Celestino Migliore, abp Stanisław Gądecki, abp Marek Jędraszewski oraz abp Szczepan Wesoły z Rzymu. Obok licznie zgromadzonego duchowieństwa i wiernych świeckich w uroczystości uczestniczyli także przedstawiciele władz państwowych, samorządowych i miejskich. Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, który nie mógł przybyć ze względu na udział w zaprzysiężeniu nowego prezydenta Ukrainy, reprezentowała małżonka Anna Komorowska oraz szef kancelarii.

Obecni byli także przedstawiciele Rządu RP, Korpusu Dyplomatycznego, parlamentarzyści, przedstawiciele środowisk polonijnych oraz przedstawicieli rektorów Polskich Misji Katolickich. W uroczystości uczestniczyli reprezentanci różnych środowisk zawodowych, służb mundurowych oraz bractw i stowarzyszeń. Szczególnymi uczestnikami uroczystości byli rodzice abp. Wojciecha Polaka – Maria i Stanisław Polakowie, a także jego rodzeństwo i najbliżsi krewni. Nie zabrakło także przyjaciół i współpracowników nowego Prymasa Polski.

Abp Wojciech Polak urodził się 19 grudnia 1964 roku w Inowrocławiu. Pochodzi z parafii pw. św. Mikołaja i Konstancji w Gniewkowie. Studia filozoficzno-teologiczne w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie ukończył uzyskaniem w 1988 roku stopnia magistra w zakresie teologii moralnej na Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu. Święcenia kapłańskie przyjął 13 maja 1989 roku w katedrze gnieźnieńskiej z rąk kard. Józefa Glempa.

W latach 1989-1991 abp Polak posługiwał jako wikariusz w parafii farnej w Bydgoszczy, pełniąc jednocześnie funkcję sekretarza rezydującego tam biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego Jana Nowaka, wikariusza biskupiego dla miasta Bydgoszczy. Następnie studiował teologię moralną w Akademii Alfonsjańskiej, czyli Wyższym Instytucie Teologii Moralnej Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie. Odbył tam studia licencjackie, a następnie obronił pracę doktorską na temat eklezjalnego wymiaru grzechu i pojednania w posoborowym nauczaniu Kościoła.

Po powrocie do Polski abp Polak rozpoczął w 1995 roku wykłady z teologii moralnej w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie, pełniąc jednocześnie funkcję prefekta. 1 sierpnia 1999 roku został mianowany rektorem PWSD. Wykładał też w Prymasowskim Instytucie Teologicznym w Gnieźnie, Prymasowskim Instytucie Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy i w tamtejszym Wyższym Seminarium Duchownym Misjonarzy Ducha Świętego. W 1998 roku został adiunktem w Zakładzie Teologii Moralnej i Duchowości Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Rok później został pełnomocnikiem dziekana Wydziału Teologicznego ds. organizacji studiów w sekcji zamiejscowej w Gnieźnie. Jako kapłan archidiecezji gnieźnieńskiej był również prepozytem Kapituły Kolegiackiej pw. św. Jerzego na Zamku Gnieźnieńskim, rektorem kościoła kolegiackiego seminaryjnego pw. św. Jerzego, członkiem Kolegium Konsultorów i zastępcą redaktora „Studia Gensnensia”.

8 kwietnia 2003 roku papież Jan Paweł II mianował Wojciecha Polaka biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej. Sakrę biskupią przyjął 4 maja 2003 roku w gnieźnieńskiej bazylice prymasowskiej z rąk ówczesnego metropolity gnieźnieńskiego abp. Henryka Muszyńskiego. Miał wówczas 38 lat i był najmłodszym członkiem Konferencji Episkopatu Polski i najmłodszym biskupem na świecie.

Jako dewizę biskupią abp Polak przyjął słowa św. Pawła Apostoła Dominum confiteri Iesum (Wyznawać Jezusa jako Pana). Jego stolicą tytularną została Monte di Numidia – diecezja istniejąca w pierwszych wiekach chrześcijaństwa w północno-wschodniej części dzisiejszej Algierii. Tuż po nominacji przyznał, że: „pragnie być biskupem świętym, pokornym dostrzegającym sytuacje ludzi i modlącym się za nich”. Podejmując w następnych latach kolejne zadania w Kościele w Polsce w tym samym duchu podkreślał, że traktuje je przede wszystkim jako służbę Kościołowi i człowiekowi.

W biskupiej posłudze nowy Prymas wiele uwagi poświęcał ludziom młodym, oni zaś odwdzięczali mu się wielką sympatią. Co roku spotykał się z młodzieżą podczas uroczystości odpustowych ku czci św. Wojciecha, odprawiając dla nich Mszę św. u grobu i relikwii biskupa męczennika. Towarzyszył młodym również w czasie spotkań na Lednicy, pielgrzymek na Jasną Górę, modlitewnych spotkań w parafiach oraz Europejskich Spotkań Młodych. Wielką troską abp Wojciech Polak otaczał także osoby konsekrowane, wskazując na ich życie i świadectwo jako wielki dar i bogactwo Kościoła. Otwarty na media, zawsze chętnie rozmawiał z dziennikarzami, nie uchylając się przed pytaniami i tematami trudnymi i bolesnymi.

W Konferencji Episkopatu Polski w 2005 roku został wybrany odpowiedzialnym za duszpasterstwo powołań w Polsce, gdzie kieruje m.in. pracami Krajowej Rady Duszpasterstwa Powołań. Udział w pracach Europejskiego Centrum Powołań spowodował, że Konferencja Episkopatów Europy (CCEE) wybrała go w 2006 roku jednocześnie delegatem CCEE do spraw powołań w Europie oraz przewodniczącym EVS (Europejskiego Centrum Powołań). W kolejnych latach został członkiem Komisji ds. Duchowieństwa, Komisji Charytatywnej i Rady ds. Młodzieży przy KEP. W czasie 349. posiedzenia plenarnego KEP, 7 października 2009 roku, został wybrany członkiem Rady Stałej, a podczas kolejnego posiedzenia na Jasnej Górze, 26 listopada Delegatem Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji. W związku z tym był wiele razy zapraszany przez Polonię w różnych krajach z posługą duszpasterską. W 2011 roku został wybrany nowym sekretarzem generalnym Konferencji Episkopatu Polski. Jest również przewodniczącym Zespołu ds. Kontaktów z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym, członkiem Zespołu KEP ds. Wizyty Ojca Świętego w Polsce 2016 roku oraz członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Organizacyjnego Obchodów 1050. Rocznicy Chrztu Polski w 2016 roku. Jest również członkiem Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu RP i KEP.

Nowy Prymas Polski ma troje rodzeństwa. Jeden z braci Mieczysław, również kapłan, pracuje naukowo na UAM. Drugi brat założył rodzinę, siostra zaś jest nauczycielką w rodzinnym Inowrocławiu. Nową posługę abp Wojciech Polak przyjmuje w 49. roku życia. W podobnym wieku urząd arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego objęli: kard. Józef Glemp (52 lata), kard. Stefan Wyszyński (47 lat) i abp Florian Stablewski (50 lat). Nieco młodsi byli: kard. August Hlond (44 lata) i kard. Edmund Dalbor (46 lat). W chwili obecnej abp Wojciech Polak jest najmłodszym Prymasem w Europie. Przejmując po znamienitych poprzednikach odpowiedzialność za Kościół gnieźnieński abp Wojciech Polak wpisuje się w wiekowy poczet arcybiskupów gnieźnieńskich i Prymasów Polski, który swoim początkiem sięga roku tysięcznego, kiedy to powstała archidiecezja gnieźnieńska, a na jej pasterza powołano bł. Radzyma Gaudentego, brata św. Wojciecha.

Tekst homilii Prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka:

Zebrani w tej prastarej katedrze gnieźnieńskiej, u stóp św. Wojciecha, w dzisiejszą sobotę, a prawie już w Wigilię Uroczystości Zesłania Ducha Świętego, stajemy razem, aby po raz kolejny doświadczyć ożywiającej mocy Słowa Bożego. Obecny w tym słowie Jezus zapowiada nam już cud Wieczernika, który niebawem stanie się udziałem całego Kościoła. On sam przed swym wniebowstąpieniem, odchodząc do Ojca, nie tylko jednak informuje uczniów o tym, co niebawem nastąpi, co się stanie, ale raczej wskazuje zaraz na ich los, na ich przeznaczenie i powołanie. Stanie się ono właśnie ich udziałem, gdy zstąpi na nich Duch Święty. Gdy Duch Święty zstąpi na was – mówi – otrzymacie Jego moc i będziecie moimi świadkami w Jerozolimie i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi (Dz 1,8). W mocy Ducha Świętego mają zatem świadczyć o Nim, świadczyć o Chrystusie i to – jak wskazywał nam w drugim czytaniu zaczerpniętym z Listu do Filipian św. Paweł – trwając mocno w jednym duchu, jednym sercem walcząc wspólnie o wiarę w Ewangelię, i w niczym nie dając się zastraszyć przeciwnikom (Flp 1,27). Świadectwo duchowej jedności, gdzie wierzących ożywiały jedno serce i jeden duch (por. Dz 4,32), świadectwo wspólnej troski o Ewangelię, o wiarę w Ewangelię i odważnego głoszenia Jezusa Chrystusa aż po krańce ziemi, jest – jak nam przypomniał kiedyś papież Benedykt XVI – ze swej istoty posłaniem: muszą oni głosić światu, że Jezus jest Żyjącym – jest samym Życiem. Jest Żyjącym, który zgodnie z dynamiką ukazaną nam w dzisiejszej Ewangelii nie tyle układa i podaje swym uczniom zasady i reguły prawdziwego życia, tłumacząc je w oparciu o zrozumiałe powszechnie przykłady, ale przed wszystkim On sam własnym życiem, śmiercią i zmartwychwstaniem potwierdza ich moc i skuteczność. Nie dziwi więc, że całość zamyka jakże czytelnym i jasnym wskazaniem do naśladowania Go: a kto by chciał Mi służyć, niech idzie za Mną, a gdzie Ja jestem tam będzie i mój sługa (J 12,26).

Siostry i Bracia w Chrystusie Panu!

Z gnieźnieńskiego Wzgórza Lecha, na którym położony jest ten prastary Tum, wezwanie do służby Jezusowi Chrystusowi, do pójścia za Nim, do naśladowania Go na drodze codziennie oddawanego i darowanego Bogu i ludziom życia, wpisuje się w historię i w teraźniejszość ludzi tutaj modlących się. Stąd czerpie siłę Polska, tutaj przecież ochrzczona przed tysiącem lat. Stąd czerpie siłę Kościół zbudowany na męczeńskiej krwi św. Wojciecha i świadectwie wiary bł. Radzyma, pierwszego arcybiskupa gnieźnieńskiego. Stąd, ku pamięci obecnych i przyszłych pokoleń, brzmią wciąż w naszych uszach słowa niestrudzonego świętowojciechowego pielgrzyma, św. Jana Pawła II, który przypominał, że ilekroć znajdujemy się tutaj, na tym miejscu, musimy widzieć na nowo otwarty wieczernik Zielnych Świąt. Mając oczy utkwione w otwarte drzwi Wieczernika, i my sami, jak kiedyś apostołowie, jesteśmy wezwani do świadectwa i posłani – będziecie moimi świadkami (…) aż po krańce ziemi. Skoro ich świadectwo było ze swej istoty posłaniem, to także nasze świadectwo jest i musi być posłaniem, a więc wyjściem przez te otwarte drzwi gnieźnieńskiego wieczernika i pójściem do świata, do rzeczywistości, która nas otacza i w której jesteśmy zanurzeni, by nieść dziś, naszym Siostrom i Braciom, nowinę, dobrą nowinę, że Jezus jest Żyjącym – jest samym Życiem. W Nim jest nasze życie, nasza przyszłość, nasze zbawienie, nasza radość. Ona bowiem – woła do nas papież Franciszek – napełnia serce i całe życie tych, którzy spotykają się z Jezusem. Ci, którzy pozwalają, żeby ich zbawił, zostają wyzwoleni od grzechu, od smutku, od wewnętrznej pustki, od izolacji. Z Jezusem Chrystusem radość zawsze rodzi się i odradza.

Siostry i Bracia w Chrystusie!

Gdy św. Jan Paweł II przypominał nam, że tutaj, na tym miejscu musimy widzieć na nowo otwarty wieczernik Zielonych Świąt, dodawał, że ludy słowiańskie i inne zamieszkujące w tej części Europy, zdumiewały się, że apostołowie Jezusa Chrystusa mówią ich językami, że w rodzimej mowie opowiadają wielkie dzieła Boże. To zdumienie okazywane u początków dzieła ewangelizacji na naszej piastowskiej ziemi, może zagościć również dziś w sercach naszych sióstr i braci, tak często zniechęconych, rozczarowanych, zawiedzionych, jakby w tym życiu pozostawionych jedynie samym sobie. Nie chodzi, oczywiście, o same słowa. Chodzi o ich zbawczą moc, o głoszenie z nową mocą, w nowej rzeczywistości i wobec współczesnego człowieka zdumiewających dzieł Boga. Będzie to jednak możliwe tylko wtedy, gdy my sami, jako pierwsi, otworzymy nasze umysły i serca na Bożą moc, na dar Ducha Świętego, na słowa Jego Ewangelii. Będzie to możliwe, gdy jako Kościół gnieźnieński, idąc po śladach naszego Patrona, św. Wojciecha, bardziej jeszcze zrozumiemy, że ponad miłość doczesnego życia – jak mówił o św. Wojciechu i wskazywał nam na jego życiową postawę św. Jan Paweł II – trzeba i nam postawić miłość do Syna Bożego. Będzie to możliwe, gdy każda i każdy z nas, poczynając ode mnie, nowego pasterza tej wspólnoty, poprzez kapłanów, osoby konsekrowane, małżonków i osoby samotne, poprzez dzieci i młodzież, poprzez sprawujących w naszych wioskach i miastach służbę dla publicznego dobra, będziemy potrafili w naszej codzienności oddawać swe życie, obumierać dla siebie, dla naszych własnych, partykularnych racji i ambicji, by prawdziwie dzielić się naszym życiem, naszym powołaniem, naszą wiarą i miłością, by być dla innych. W tej postawie zawiera się moje pierwsze skojarzenie, z którym stanąłem wobec Was po ogłoszeniu decyzji Ojca Świętego Franciszka: otwierać drzwi Kościoła tak, jak otwarte są drzwi Wieczernika. Przyjmując tę metaforę, trzeba nam jednak tylko wciąż pamiętać – jak przypomina nam papież Franciszek – że chociaż misja ta domaga się z naszej strony ofiarnego zaangażowania, to jednak nie jest to, i nie może być, żadne dzieło naszego osobistego heroizmu, naszego czysto ludzkiego wysiłku, poszukania najlepszej z możliwych strategii i czysto ludzkich sposobów działania. To przede wszystkim Jego dzieło – przypomina nam z mocą nasz papież i wyjaśnia, że w każdej formie ewangelizacji prymat zawsze należy i musi należeć do Boga, który zechciał nas powołać do współpracy z Nim i pobudzać nas mocą swego Ducha. Dlatego – wyjaśnia papież – w całym życiu Kościoła powinno się zawsze wskazywać, że inicjatywa należy do Boga, który „pierwszy nas umiłował” (1 J 4,19) i że „tym, który daje wzrost jest Bóg” (por 1 Kor 3,7). Trzeba więc nam wszystkim, Siostry i Bracia, otwierać się na Ducha Świętego, modlić się i w modlitwie Boga prosić wiedząc – śpiewaliśmy w psalmie – że to Pan uczynił nam wielkie rzeczy i ogarnęła nas radość (Ps 126(125).

Siostry Bracia Moi Umiłowani!

Otwarte drzwi Kościoła, tak jak otwarte na oścież drzwi Wieczernika, wciąż nam mówią, że w dziele ewangelizacji inicjatywa i pierwszeństwo należą zawsze do Boga. Postawiony na czele naszego gnieźnieńskiego Kościoła pragnę za św. Pawłem powtórzyć, że jestem z Wami, Siostry i Bracia, dla waszego postępu i radości w wierze, aby rosła wasza duma w Chrystusie przeze mnie, przez moją ponowną obecność u was (Flp 1,25-26). Tak też odczytuję dziś, w kontekście usłyszanego Słowa Bożego, moje pasterskie powołanie. Chcę być dla was, z wami i pomiędzy wami – mówiąc słowami Apostoła Narodów – dla postępu i radości w wierze. I choć to prawda, że i w moim wypadku – uznaję to z pokorą – misja ta wpisuje się przecież również w moje ludzkie ograniczenia, to jednak z całego serca pragnę – zachęcony jeszcze raz przez papieża Franciszka – wszystko będę czynił, by piękno Ewangelii zostało lepiej dostrzeżone i przyjęte przez wszystkich. Wszystkich więc zapraszam do współpracy. Wszystkich obejmuję serdeczną pamięcią i modlitwą. Pragnę słuchać wszystkich. I pragnę też, by celem naszego wspólnego wsłuchiwania się w głos Ducha Świętego, naszego posługiwania, naszego życia i działania w Kościele gnieźnieńskim, naszej wspólnej drogi, była w każdej i w każdym z nas realizacja tego misyjnego marzenia o dotarciu z Ewangelią Jezusa Chrystusa do wszystkich. Trzeba nam to sobie dziś zamarzyć. Trzeba wypowiedzieć w tym dniu takie właśnie marzenie. Trzeba dać się porwać, gdy wieje wiatr z Wieczernika. Albowiem tak właśnie rodzi się Kościół. W tym miejscu, nazwanym wówczas przez Piotra naszych czasów wieczernikiem naszego polskiego milenium, rodzi się nasz Kościół. Rodzi się z tych samych słów przekazanych przez Jezusa w Wieczerniku swoim uczniom: weźmijcie Ducha Świętego. I rodzi się z mocy tego tchnienia Ducha, który na nich spoczął, a który oznacza początek i trwanie tej tajemnicy. Wchodzimy dziś w nią i my. Zanurzamy się w całe bogactwo naszej duchowej historii, w tradycję prymasowskiego Gniezna, w dziedzictwo naszych praojców. Wchodzimy w doświadczenie wiary tylu pokoleń, aby zaczerpnąć z niego moc i siłę dla naszej dalszej drogi. Czeka nas droga. Więc za św. Janem Pawłem II jeszcze raz powtórzę: pójdziemy razem tą drogą naszych dziejów (…) Pójdziemy ku przyszłości. Nie pójdziemy jednakże w przeszłość. Pójdziemy ku przyszłości! Jutro Zesłanie Ducha Świętego. Weźmijcie Ducha Świętego! Amen.

Tekst bulli papieża Franciszka:

Franciszek Biskup, Sługa Sług Bożych, Czcigodnemu Bratu Wojciechowi Polakowi, dotychczasowemu biskupowi tytularnemu Mons in Numidia oraz biskupowi pomocniczemu Archidiecezji Gnieźnieńskiej, wybranemu na Arcybiskupa Metropolitę tejże wspólnoty kościelnej, przesyła pozdrowienie i apostolskie błogosławieństwo.

„Bądźcie naśladowcami Boga jako najdrożsi synowie i postępujcie w miłości” (Ef 5, 1): rozważamy najpobożniej te słowa Apostoła Narodów My, sprawujący nadzwyczaj czcigodny urząd Następcy Piotra, gdy bierzemy pod uwagę potrzeby duchowe wiernych przesławnego Kościoła Gnieźnieńskiego. Pragniemy jednocześnie, by postępowali oni pilnie w nowości życia. Ta stolica biskupia, która zdobna jest w tak wielu świadków wiary oraz jej owoce a także zajmuje pierwsze miejsce między wspólnotami kościelnymi w dziejach umiłowanego Narodu Polskiego, po rezygnacji Czcigodnego Brata Józefa Kowalczyka została pozbawiona swego arcypasterza, przeto spieszymy się nadać tej owczarni nowego przewodnika duchowego.

Czcigodny Bracie, wykazałeś się wśród wiernych Archidiecezji Gnieźnieńskiej zapałem apostolskim, roztropnością i biegłością jako kapłan i biskup pomocniczy, przeto uznajemy ciebie za osobę godną i właściwą do objęcia wspomnianego urzędu.

Za radą zatem Kongregacji do Spraw Biskupów, mocą Naszej władzy apostolskiej, rozwiązawszy Twe więzy z Kościołem tytularnym Mons in Numidia oraz zwolniwszy cię z funkcji biskupa pomocniczego, ustanawiamy ciebie Arcybiskupem Metropolitą Gnieźnieńskim i Prymasem Polski, udzielając ci przy tym wszelkich praw i pełnomocnictw, związanych z tym urzędem, oraz nakładając obowiązki, przewidziane przez prawo.

Pragniemy, byś pouczył duchowieństwo i lud twej wspólnoty kościelnej o treści tego dekretu, aby cię uznał, towarzyszył ci modlitwą i okazywał tobie posłuszeństwo. Tymczasem zachęcamy ciebie, Czcigodny Bracie, i wszystkich wiernych Archidiecezji Gnieźnieńskiej, byście w codziennym życiu szli za zbawczymi przykazaniami Chrystusa i wypełniali ochoczo wolę Bożą. Ponadto wyrażamy pragnienie, byś za wstawiennictwem Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski oraz świętego Wojciecha, przez spełnianą z pilnością posługę biskupią, a nade wszystko poprzez gorliwe głoszenie Ewangelii, niestrudzenie i roztropnie dla dobra twojej wspólnoty pracował.

Sporządzono w Rzymie u świętego Piotra, dnia siedemnastego maja roku Pańskiego dwa tysiące czternastego, w drugim roku Naszego pontyfikatu.

Franciszek papież