Chmielnik: koncert Leopolda Kozłowskiego w synagodze i prezentacja judaików

Koncert Leopolda Kozłowskiego, nazywanego Ostatnim Klezmerem Galicji, prezentacja kilkuset judaików oraz otwarcie sali ekspozycyjnej z pamiątkami Kozłowskiego – Kleinmana – złożyły się na wieczorną uroczystość w synagodze w Chmielniku, która odbyła się 10 listopada wieczorem z udziałem kilkuset osób.

Koncert obył się w szklanej bimie, która znajduje się w głównej sali ekspozycyjnej muzeum, W Chmielniku wystąpili: Leopold Kozłowski, Kamila Klimczak, Ludmiła Worobec–Witek, Artur Jaroń, Marzena Trzebińska oraz zespół taneczny „Kamena”. Uczestnicy uroczystości zwiedzali także synagogę i zapoznali się z ofertą muzealną: pełnym wyposażeniem gablot, zawierających m.in. naczynia liturgiczne, naczynia codzienne użytku, elementy warsztatu szewskiego i in. Największe zainteresowanie wzbudzały przekazy multimedialne, uruchamiane np. na czujniki ruchu, prezentujące historię i fotografie żydowskich miasteczek.

Została również otwarta Sala Leopolda Kozłowskiego Kleinmana – Honorowego Obywatela Chmielnika. Wśród eksponatów przekazanych Chmielnikowi przez Leopolda Kozłowskiego jest m.in. kolekcja jego zdjęć, np. z Romanem Polańskim, Adrianem Brody, Parą Prezydencką – Marią i Lechem Kaczyńskimi, statuetki, dyplomy (m.in. Dyplom Academy of Television Arts and Sciences Nagroda Emmy) płyty, medale – za twórczość, za dorobek kompozytorski.

Atrakcją nowego na mapie regionu muzeum jest jedyna na świecie szklana bima – w centrum głównej sali ekspozycyjnej. Pokazano ją po raz pierwszy 15 czerwca 2013 r. podczas XI Spotkań z Kulturą Żydowską, gdy odbył się koncert w unikatowym obiekcie.

Wykonawcy oryginalnej bimy – pracownia Witraże-Oleszczuk Beaty i Sławomira Oleszczuków z Wrocławia, zużyli około 5 ton specjalnego szkła float optywhite. Szklany monument zaprojektowany przez Mirosława Nizio, wzorowany jest na XVIII – wiecznym oryginale.

W wydarzeniu w dawnej synagodze – przekształconej w Ośrodek Edukacyjno–Muzealny „Świętokrzyski Sztetl”, uczestniczyli m.in.: wojewoda świętokrzyski Bożentyna Pałka–Koruba, starosta kielecki – Zdzisław Wrzałka, Jacek Kowalczyk – dyrektor departamentu kultury i promocji urzędu marszałkowskiego, dyrektor Muzeum Narodowego w Kielcach – Robert Kotowski, dyrektor Teatru Stefana Żeromskiego w Kielcach – Piotr Szczerski, dyrektor Kieleckiego Centrum Kultury – Magdalena Kusztal, dyrektorzy muzeów z regionu, np. z Jędrzejowa, Oblęgorka, Pacanowa, dyrektorzy szkół i instytucji kultury, delegacje samorządów oraz mieszkańcy Chmielnika.

Chmielnik był zasiedlany przez Żydów od XVII wieku, odkąd Krzysztof Gołuchowski, dziedzic Chmielnika, wydał przywilej zezwalający im na zamieszkanie, budowę bożnicy, szkoły i na handel. Synagogę zbudowano w 1638, była trzecią pod względem wielkości na Kielecczyźnie. Do 1939 r. ludność pochodzenia żydowskiego stanowiła 80 procent całej populacji Chmielnika. W 1941 r. rozpoczęła się zagłada chmielnickich Żydów, której pierwszym etapem było getto, a potem wywózka i śmierć w obozach koncentracyjnych.

Od ponad dekady Chmielnik buduje swą tożsamość w oparciu o dialog z dawnymi mieszkańcami. Rokrocznie w czerwcu odbywają się Spotkania z Kulturą Żydowską z udziałem gości z różnych stron świata i przy współpracy parafii rzymsko–katolickiej Niepokalanego Poczęcia NMP. W 2009 r. Chmielnik otrzymał nagrodę im. ks. Stanisława Musiała przyznaną przez krakowskie stowarzyszenie Klub Chrześcijan i Żydów "Przymierze" za inicjatywy na rzecz pojednania polsko-żydowskiego i chrześcijańsko-żydowskiego.