Chmielnik: „żydowskie” Kielce tematem wystawy w chmielnickiej synagodze

Znane kieleckie rodziny żydowskie, ich wkład w przemysł, turystykę, kulturę czy medycynę – o tym przypomni wystawa pt. „W dobrym miejscu”, której wernisaż odbędzie się 30 czerwca we wtorek na babińcu dawnej chmielnickiej synagogi.
To pierwsze od czasu epidemii wydarzenie, zorganizowane nie tylko on line – także z udziałem gości, choć przy zachowaniu reżimu sanitarnego.

– Będziemy wówczas gościć autorkę wystawy, panią Kamilę Wojdę oraz pana Jakuba Duszyńskiego – potomka jednej z rodzin przypomnianych w ramach ekspozycji, który przyjedzie z Warszawy. Wernisażowi będzie towarzyszyła poezja, proza i dobra klasyczna muzyka – zapowiadają organizatorzy z Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego „Świętokrzyski Sztetl” w Chmielniku.

Polska dla wielu Żydów przed wojną była przede wszystkim domem, po prostu „dobrym miejscem”. Bohaterowie wystawy przeżywali tutaj i wielkie tragedie, i najlepsze chwile życia, które podczas niemieckiej okupacji brutalnie dobiegło kresu, jak życie Kopela Gringrasa, twórcy słynnego zakładu fotograficznego Foto-Moderne.

W 1933 r. Gringras wraz z synami, Maurycym i Leopoldem, założył w Kielcach Wytwórnię Fotograficzną Orion. Produkowano w niej nowatorskie wówczas odczynniki do fotografii kolorowej, papiery, klisze rentgenowskie i płyty szklane fotograficzne. Pasją Gringrasa był portret rodzinny i kobiecy. W niedziele i dni świąteczne robił zdjęcia napotkanym na ulicy kielczanom. Zajmował się również fotografowaniem ważniejszych wydarzeń w mieście. Po wybuchu wojny w 1939 r. został zastrzelony na terenie swojego zakładu w 1941.

Inną przypomnianą postacią jest Hirsz Zagajski. Wpisał się w dzieje Kielc nie tylko wybudowaniem kilku kamienic, ale również wzniesieniem w 1922 r. wolno stojącego domu modlitw z przepięknym wystrojem.

Wystawa przypomni m.in. kieleckie zawody cyklistów, sporty wodne, projektantów mody, gimnazja żydowskie, dzieje synagogi w Kiecach i cmentarza żydowskiego.

Wystawę zrealizowała Kamila Wojda ze wsparciem Towarzystwa Przyjaciół Kielc, Prezydenta Miasta Kielce Bogdana Wenty oraz dr. Marka Maciągowskiego. Przedsięwzięcie wsparły także Muzeum Historii Kielc, Archiwum Państwowe w Kielcach, Muzeum Narodowe w Kielcach i inne instytucje, które udostępniły ze swoich zbiorów niezbędne materiały.