Co w 2023 roku wydarzyło się w Kościele w Polsce?

Prezentujemy kalendarium najważniejszych wydarzeń mijającego 2023 roku w Kościele katolickim w Polsce.

STYCZEŃ

6 – Pod hasłem „Niech prowadzi nas gwiazda” ulicami wielu miast w Polsce oraz  kilkunastu na świecie – m.in. w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji, Kamerunie, Rwandzie i Zambii – przeszły Orszaki Trzech Króli. Wydarzenie odbyło się w przeszło 750 miejscowościach – to o 100 więcej niż w ub. roku.

7 – W 100. rocznicę urodzin prof. Jerzego Nowosielskiego, jednego z najwybitniejszych polskich malarzy, pisarza ikon i prawosławnego myśliciela religijnego, przy grobie artysty w Krakowie odbyła się ceremonia panichidy.

9 – W 2022 r. Sanktuarium Pasyjno-Maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej nawiedziło 1 mln 204 tys. 682 pielgrzymów. Wraz z wybuchem wojny na Ukrainie w sanktuarium znalazło schronienie ponad 360 osób uciekających przed rosyjską agresją.

17 – Wspólna modlitwa w miejscu, gdzie stała synagoga spalona przez Niemców w 1939 r., przy pomniku upamiętniającym zagładę 17 tys. siedleckich Żydów w czasie II wojny światowej, sesja naukowa oraz wspólna modlitwa chrześcijan i Żydów w katedrze – to najważniejsze punkty centralnych obchodów XXVI Dnia Judaizmu, jakie miały miejsce w tym roku w Siedlcach na Podlasiu. Hasłem były słowa z Księgi Wyjścia: „Przejście Pana: Dziś wychodzicie” (Wj 13,14).

18-25 – Pod hasłem „Czyńcie dobro; szukajcie sprawiedliwości” (por. Iz 1,17) obchodzono Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Zgodnie z tradycją, wierni różnych wyznań spotykali się na ekumenicznych nabożeństwach i słuchali homilii przedstawicieli innych Kościołów.

25 – Prezydent Andrzej Duda przyjął na noworocznym spotkaniu  przedstawicieli Kościołów i związków wyznaniowych oraz mniejszości narodowych i etnicznych obecnych w Polsce. Prezydent podziękował wszystkim wspólnotom wyznaniowym za pomoc uchodźcom ukraińskim i Ukrainie. Przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki powiedział podczas spotkania: “Trzeba, aby nasze spojrzenie napełniło się twarzami ukraińskich braci i sióstr, którzy przeżywali te Święta w ciemnościach, w zimnie lub z dala od swoich domów”.

26 – Pod hasłem „Chrześcijanie i muzułmanie: dzieląc radości i smutki” obchodzony był XXIII Dzień Islamu w Kościele katolickim w Polsce. Podczas centralnych obchodów, które tradycyjnie już odbyły się w Warszawie, przedstawiciele obydwu religii czytali Biblię i Koran, modlili się i dyskutowali. Inicjatywa polskiego Episkopatu o ustanowieniu Dnia Islamu jest pionierską w skali światowej.

28 – Papież przyjął rezygnację bp. Jana Kopca z posługi biskupa gliwickiego i mianował biskupem tejże diecezji 62-letniego ks. Sławomira Odera, ojca duchownego kapłanów diecezji toruńskiej. Ks. Oder był m.in. postulatorem rzymskim sprawy beatyfikacyjnej i kanonizacyjnej Jana Pawła II.

LUTY

1 – W Polsce spada liczba rodzin. Według ostatniego spisu powszechnego GUS, jest ich nieco ponad 10,1 mln, ale mniej o 800 tys. niż 10 lat wcześniej. Niezmiennie dominują małżeństwa z dziećmi (4,2 mln), wzrasta liczba małżeństw bezdzietnych (3 mln), a 550 tys. to związki niesformalizowane (z dziećmi lub bez). Prawie co czwarta rodzina (2,3 mln) była tworzona przez samotnego rodzica z dziećmi.

2- Przypadający 2 lutego Dzień Życia Konsekrowanego świętował w Polsce ok. 30 tys. osób. Po „boomie” powołaniowym z lat 80. liczba chętnych do życia w tradycyjnych wspólnotach życia konsekrowanego systematycznie spada, ale w ostatnich latach widać dynamiczny wzrost zainteresowania formami indywidualnymi, jak pustelnicy, dziewice i wdowy.

3 – Papież przyjął rezygnację bp. Edwarda Dajczaka z urzędu biskupa diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Nowym biskupem tej diecezji mianował 58-letniego bp. Zbigniewa Zielińskiego, dotychczasowego koadiutora. Bp Dajczak zakończył swoją posługę na rok przed koniecznością złożenia urzędu wynikającą z ukończenia 75 lat. Jak przyznał, decyzję spowodowały problemy zdrowotne – depresja i ataki stanów lękowych.

12 – 12 lutego oraz w kolejną niedzielę, w polskich diecezjach odbyły się zbiórki w intencji ofiar tragicznego trzęsienia ziemi w Turcji i Syrii. Biskupi zaapelowali o pomoc materialną poszkodowanym oraz o modlitwę w ich intencji.

15 – Każdego dnia ubiegłego (2022) roku około 19 młodych osób dzwoniło i pisało w sprawie myśli, zamiarów i prób samobójczych – podała Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, która prowadzi telefon zaufania dla dzieci (116 111). Blisko 30 osób dziennie mówiło o lękach i niepokoju, które nie pozwalają im normalnie funkcjonować, a 9 osób o samookaleczeniach, które są dla nich jedynym sposobem na poradzenie sobie z emocjonalnym bólem.

19-25 – Pod hasłem „Ku trzeźwości z Kościołem” obchodzono 56. Tydzień Modlitw o Trzeźwość Narodu. W ubiegłym roku Polacy wydali na alkohol 45 mld zł, co jest rekordem wszechczasów.

20 – Zmarł prof. Stanisław Grygiel, bliski przyjaciel i współpracownik św. Jana Pawła II, profesor Papieskiego Instytutu Jana Pawła II dla Studiów nad Małżeństwem i Rodziną przy Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie. Miał 89 lat.

20 – Blisko 1,7 mln zł przeznaczyła w 2022 r. na działania na rzecz osób skrzywdzonych Fundacja Świętego Józefa KEP. To ponad dwukrotnie więcej niż w 2020 r. Niemal 300 tys. zł – dziesięć razy więcej niż dwa lata temu – trafiło na sfinansowanie pomocy bezpośredniej. Wśród działań prewencyjnych Centrum Ochrony Dziecka na szczególną uwagę zasługują dwa nowatorskie projekty: „Bezpieczna szkoła” i „Bezpieczna parafia”.

23 – W przeddzień rocznicy napaści Rosji na Ukrainę Warszawie odbyła się prezentacja książki „Bóg nie opuścił Ukrainy”, wywiadu-rzeki Krzysztofa Tomasika, szefa działu zagranicznego KAI z abp Światosławem Szewczukiem, zwierzchnikiem Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego. Książka ukazała się nakładem WAM.

24 – W rocznicę rosyjskiej agresji na Ukrainę, we wszystkich kościołach w Polsce wznoszono modlitwy w intencji sprawiedliwego pokoju w Ukrainie. Zaapelował o to abp Stanisław Gądecki. Przewodniczący KEP poprosił też, aby w niedzielę 26 lutego po każdej Mszy św. zorganizować zbiórkę środków finansowych.

24 – W ciągu pierwszego roku rosyjskiej agresji na Ukrainę Caritas Polska zebrała na pomoc dla Ukraińców ponad 150 mln zł a dodatkowo koszt wsparcia udzielonego przez Caritas Polska i Caritas diecezjalne wyniósł blisko 600 mln zł.

24 – W pierwszy piątek Wielkiego Postu Kościół w Polsce przeżywał Dzień modlitwy i pokuty za grzech i przestępstwo wykorzystania seksualnego. „Niczym św. Weronika ocierająca umęczone Oblicze Chrystusa, otrzyjmy chustą modlitwy i pokuty cierpiące twarze naszych sióstr i braci, których życie naznaczone jest dramatem wykorzystania” – napisał z tej okazji abp Wojciech Polak, delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży.

MARZEC

9 – Wzywam wszystkich ludzi dobrej woli, by nie niszczyć wspólnego dobra, a do takiego należy niewątpliwie dziedzictwo Jana Pawła II. Polacy winni pamiętać o błogosławieństwie, jakie Opatrzność dała nam za sprawą tego Papieża – napisał przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki w związku z publikacjami dotyczącymi Karola Wojtyły jako metropolity krakowskiego i papieża. Chodzi o reportaż Marcina Gutowskiego wyemitowany w TVN24 oraz książkę Ekke Overbeeka „Maxima Culpa. Jan Paweł II wiedział”, które wywołały wielomiesięczną, burzliwą debatę społeczną. W swoim oświadczeniu kard. Stanisław Dziwisz podkreślił, że „niszczenie zbiorowej pamięci prowadzi do samounicestwienia narodu, do odebrania jego tożsamości, od wieków budowanej na wartościach Ewangelii”. Uchwałę „w sprawie obrony dobrego imienia św. Jana Pawła II” przyjął Sejm.

14 – Krajowy proces synodalny, pomoc Kościoła w Polsce na rzecz Ukrainy, przygotowania do beatyfikacji rodziny Ulmów i dyskusja nad zarzutami pod adresem Jana Pawła II – to główne tematy 394. zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski, które odbyło się w Warszawie. Zapowiedziano powołanie zespołu, który badając archiwa państwowe i kościelne zajmie się “praktyką rozwiązywania problemów związanych z przestępstwami popełnionymi przez niektóre osoby duchowne wobec małoletnich w przeszłości”.

14 – Śmierć ks. Franciszka Blachnickiego w dniu 27 lutego 1987 r. nastąpiła na skutek zabójstwa poprzez podanie ofierze śmiertelnych substancji toksycznych – wykazały  czynności procesowe przeprowadzone w Polsce oraz na terenie Niemiec, Austrii i Węgier przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Katowicach. 6 sierpnia ks. Blachnicki, założyciel Ruchu Światło-Życie i jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego duchowieństwa katolickiego w okresie PRL, został pośmiertnie uhonorowany przez Prezydenta RP Orderem Orła Białego.

KWIECIEŃ

2 – W 18. rocznicę śmierci Jana Pawła II ulicami miast w całej Polsce przeszły marsze papieskie. Były one wyrazem wdzięczności za pontyfikat, zachętą do powrotu do papieskiego nauczania oraz odpowiedzią na ataki części mediów na Jana Pawła II. W największym takim zgromadzeniu – Narodowym Marszu Papieskim w Warszawie – przeszło kilkadziesiąt tysięcy osób.

19 – W strasznych dniach Zagłady i Powstania w warszawskim getcie broniliście – i obroniliście – godności człowieka, ludzkiego prawa do godnego życia, w tym także prawa do godnego umierania – napisał abp Grzegorz Ryś, przewodniczący Komitetu Konferencji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem, na 80. rocznicę powstania w Getcie Warszawskim.

20 – Głębszemu poznaniu specyfiki i pomocniczości lokalnego Kościoła w dobie działań wojennych w Ukrainie służyło spotkanie biskupów z Litwy, Łotwy i Polski. Dwudniowe obrady odbywały się na terenie diecezji ełckiej.

20-23 – Ponad 120 wydawców uczestniczyło w XXVIII Targi Wydawców Katolickich w Arkadach Kubickiego przy Zamku Królewskim w Warszawie. Na czterodniową imprezę złożyły się spotkania autorskie, panele dyskusyjne, warsztaty edukacyjne i pokazy filmowe.

23 – „Czy chcecie gardzić Kościołem?” – te słowa zaczerpnięte z 1. Listu do Koryntian (1Kor 11,22) stanowiły myśl przewodnią tegorocznej Niedzieli Narodowego Czytania Pisma Świętego przypadającej w drugą niedzielę po Wielkanocy. Rozpoczęła ona XV Tydzień Biblijny.

27 – Wojna w Ukrainie, problemu uchodźców, praca nad Synodem Biskupów o synodalności, a także ekologia były głównymi tematami corocznego spotkania grupy kontaktowej episkopatów Polski i Niemiec, które odbyło się dniach 25-27 kwietnia w Augsburgu.

MAJ

2 – Pragniemy zachęcić wszystkich uczestników wyborczej rywalizacji o władzę do ciągłego pielęgnowania szlachetnego ducha politycznej służby – napisali członkowie Rady Stałej KEP w Stanowisku przed nadchodzącymi wyborami. Zwrócili się też do uczestników kampanii wyborczej o powstrzymanie się od instrumentalizowania Kościoła, zaznaczając, że “Kościół nie jest po stronie prawicy, lewicy ani po stronie centrum, ponieważ Kościół ma swoją własną stronę; Kościół winien stać po stronie Ewangelii”.

17 – Kwerendę źródłową w kilkudziesięciu archiwach kościelnych i państwowych w Polsce i za granicą przewiduje projekt naukowo-badawczy “Biografia Karola Wojtyły. Okres krakowski 1938–1978”. List intencyjny w tej sprawie podpisali dziś w Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego dyrektor placówki Piotr Dmitrowicz oraz prof. Michał Białkowski z UMK w Toruniu, który pokieruje zespołem badawczym.

20 – Przedstawiciele wspólnot „Wiara i Światło” dziękowali na Jasnej Górze za 45 lat ich istnienia w Polsce. Ruch ma charakter międzynarodowy i ekumeniczny, promuje wartość osób z niepełnosprawnością intelektualną, ukazuje ich różnorodne dary i zdolności, zmieniając sposób ich postrzegania w świecie i służąc integracji. – Oni mają wyższy iloraz serca i uczą nas, żeby kochać i być kochanym – mówią o osobach z niepełnosprawnością intelektualną ich rodziny i przyjaciele.

21 – O głębokiej religijności Mikołaja Kopernika, który potrafił godzić wiarę i naukę, mówił w katedrze we Fromborku – miejscu pochówku genialnego astronoma – abp Stanisław Budzik. Metropolita lubelski i przewodniczący Komisji Nauki Wiary KEP przewodniczył Mszy św. sprawowanej w tamtejszej katedrze z okazji 480. rocznicy śmierci uczonego oraz wydania jego przełomowego traktatu „De revolutionibus orbium coelestium” (O obrotach sfer niebieskich).

23 – Tak jak rok temu, ponad cztery piąte Polaków deklaruje, że Jan Paweł II jest dla nich autorytetem moralnym – podało CBOS, komentując: „Polityczno-medialna burza związana z doniesieniami dotyczącymi tuszowania przez kardynała Karola Wojtyłę przypadków pedofilii wśród księży nie naruszyła autorytetu Jana Pawła II w polskim społeczeństwie”.

CZERWIEC

3 – Parafia pw. Wszystkich Świętych w Słupi pod Kępnem zwyciężyła w trzeciej edycji Konkursu Aktywna Parafia. Finał konkursu organizowanego przez KAI odbył się tego dnia w Warszawie. Podczas rodzinnego festynu parafie zakwalifikowane do finału prezentowały swoje lokalne zwyczaje, stroje, pieśni i specjały kulinarne. Zmierzyły się też w zawodach sprawnościowych. Ponadto zwycięska parafia odebrała specjalną nagrodę Dyrektora Caritas Polska.

4 – Przejściem tysięcy młodych ludzi przez Bramę-Rybę, na znak wybrania Chrystusa jako życiowego Przewodnika, po północy zakończyło się XXVII Ogólnopolskie Spotkanie Młodych „Lednica 2000”. W tym roku odbyło się pod hasłem „Idź za Barankiem”. Uczestnicy wydarzenia uczestniczyli w warsztatach, śpiewali, tańczyli, spowiadali się i uczestniczyli we Mszy św. Podczas liturgii abp Grzegorz Ryś zapewniał młodzież, że Bóg kocha człowieka zawsze, darmo i pomimo wszystko.

14 – Prace Synodu o synodalności, przygotowania do Światowych Dni Młodzieży w Lizbonie oraz sytuacja w Ukrainie – to niektóre tematy 395. Zebrania Plenarnego KEP w Lidzbarku Warmińskim. Delegat Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego podziękował Kościołowi w Polsce za ogromną pomoc świadczoną w naszym kraju ukraińskim uchodźcom. Zebranie odbyło się na Warmii ze względu na przypadające w tym roku 550. rocznicę urodzin i 480. rocznicę śmierci Mikołaja Kopernika. Przy grobie wielkiego astronoma w katedrze we Fromborku biskupi odprawili Mszę św. – Mikołaj Kopernik był zarówno genialnym astronomem, jak i człowiekiem głębokiej wiary, który łączy w sobie fides et ratio – podkreślił w homilii abp Stanisław Gądecki.

15 –  „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła” – to tytuł nowego programu duszpasterskiego na rok 2023/2024. Program ma na celu zwrócenie uwagi przede wszystkim na potrzebę ożywienia Kościoła w codzienności wspólnoty oraz zdynamizowanie wiernych do świadomego uczestnictwa w życiu i misji Kościoła – powiedział bp Andrzej Czaja, przewodniczący Komisji Duszpasterstwa KEP.

17 – Abp Adrian Galbas odbył ingres do katowickiej katedry. W homilii powiedział, że wraz z diecezjanami chciałby tworzyć “Kościół, który siebie nie stawia w centrum, nie stawia też w centrum żadnej doczesnej korzyści, nie zasłania, ale odsłania ludziom Boga, którego obraz dla tak wielu jest dzisiaj przysłonięty, zapaćkany, albo nawet całkowicie wymazany z życia”. Nowy metropolita katowicki zastąpił na tym stanowisku abp. Wiktora Skworca, który przeszedł na emeryturę.

LIPIEC

7 – Przewodniczący Episkopatu Polski abp. Stanisław Gądecki i abp. Światosław Szewczuk, zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego podpisali wspólne orędzie w 80. rocznicę rzezi wołyńskiej. – W tych trudnych dniach zapisujemy kolejne ważne karty w księdze pojednania tak, abyśmy potrafili ułożyć naszą wspólną przyszłość jak wolni z wolnymi i równi z równymi – głosi dokument, podpisany i odczytany w trakcie liturgii słowa w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie. W Orędziu pada apel m.in. o dalsze badania historyków celem ustalenia pełnej prawdy o tej „przerażającej zbrodni” oraz o „godne upamiętnienie ofiar w miejscach ich śmierci i największego cierpienia”.

9 – Metropolita łódzki abp Grzegorz Ryś został przez papieża Franciszka ogłoszony kardynałem. Dziewiąty konsystorz tego pontyfikatu, na którym Ojciec Święty wręczył insygnia kardynalskie 21 purpuratom, odbył się w Watykanie 30 września.

12 – Nie można w imię fałszywie rozumianego patriotyzmu wzbudzać lęku i wrogości wobec przybyszów, zwłaszcza z powodu ich statusu, religii lub pochodzenia – przestrzegła w wydanym komunikacie Rada Konferencji Episkopatu Polski ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek. Oceniła, że “sposobów mądrej i solidarnej gościnności nie ma potrzeby czynić przedmiotem referendalnych rozstrzygnięć”. Jednocześnie zaapelowano, by sytuacji migrantów i uchodźców w Polsce nie wykorzystywać instrumentalnie do rozgrywek politycznych oraz kształtowaniem postaw ksenofobicznych. “Takie działania są nie do pogodzenia z chrześcijańskim nauczaniem” – stwierdza komunikat, który podpisał przewodniczący Rady bp Krzysztof Zadarko.

SIERPIEŃ

1-6 – Ponad 25 tys. osób z całej Polski uczestniczyło w Światowych Dniach Młodzieży w Lizbonie. Wydarzenie, w którym wziął udział papież Franciszek, odbyło się pod hasłem: „Maryja wstała i poszła z pośpiechem” (Łk 1,39).

15 – Legat papieski kard. Stanisław Dziwisz nałożył nowe korony na skronie Jezusa i Maryi na łaskami słynącym wizerunku Matki Bożej Kodeńskiej. – Niech Matka Boża Kodeńska będzie nam przewodniczką drogi w dążeniu do zażegnania wojny, do pojednania i do pokoju – wezwał. W trzydniowych uroczystościach 300. rocznicy koronacji wizerunku wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy wiernych, zgromadzonych na nadbużańskich błoniach głównego sanktuarium Podlasia.

15 – Modlitwę o pokój, zwłaszcza w Ukrainie, o nowe powołania kapłańskie i zakonne, pamięć o dziedzictwie św. Jana Pawła II przynosili przybywający na Jasną Górę pątnicy. Wiele pielgrzymek realizowało w drodze program korespondujący z tematem Światowych Dni Młodzieży w Portugalii. Nie zabrakło modlitwy i solidarności ze wszystkimi poszkodowanymi w wyniku ulewnych deszczów i nawałnic w naszym kraju oraz ze Słoweńcami walczącymi z powodzią i jej skutkami.

21 – Zmarł dr Jerzy Umiastowski, b. przewodniczący Komisji Etyki przy Naczelnej Radzie Lekarskiej i współautor polskiego Kodeksu Etyki Lekarskiej. Miał 90 lat.

WRZESIEŃ

10 – Zachęcamy wszystkich zaangażowanych w dzieło kształtowania serc dzieci i młodzieży, by tegoroczna wrześniowa refleksja, modlitwa i wszelkie działania skupione wokół problematyki wychowania były odpowiedzią na wyraźny znak czasu, jakim jest trwający w Kościele Synod o synodalności – napisali biskupi w Liście Pasterskim Episkopatu Polski z okazji XIII Tygodnia Wychowania (10-16.09).

10 – W Markowej na Podkarpaciu odbyła się beatyfikacja rodziny Ulmów – małżeństwa Józefa i Wiktorii i ich siedmiorga dzieci. W wydarzeniu uczestniczyło około 30 tys. wiernych. Sercem dzisiejszej uroczystości jest miłość oraz otwarta na bliźniego postawa rodziny Józefa i Wiktorii – powiedział w homilii kard. Marcello Semeraro. Wraz z prefektem Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych Mszę św. celebrowało ponad 100 biskupów z kraju i zagranicy. Obecny był m.in. prezydent RP Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki oraz naczelny rabin Polski Michael Schudrich. Po zakończeniu uroczystości, na Cmentarzu Wojennym Ofiar Hitleryzmu w Jagielle-Niechciałkach modlono się za ośmioro Żydów, którzy byli ukrywani przez Józefa i Wiktorię Ulmów i wraz z nimi zginęli 24 marca 1944 roku. Także w tym wydarzeniu uczestniczyła Para Prezydencka, rabin Schudrich i biskupi. 24 września rozpoczęła się, planowana na rok, peregrynacja relikwii błogosławionej rodziny Ulmów po wszystkich polskich diecezjach.

22- Katecheza dorosłych, formacja do ewangelizacji, zmiana języka w Kościele, kształtowanie wśród świeckich i duchownych umiejętności komunikacji i zdolności do budowania relacji – to tylko niektóre spośród postulatów, które wybrzmiały w czasie Kongresu „Parafia jutra” w Licheniu.

26 – Zmarł abp Stanisław Szymecki, metropolita białostocki w latach 1993-2000. Miał 99 lat.

26 – W siedzibie Sekretariatu KEP w Warszawie zaprezentowano Raport „Kościół w Polsce 2023”. Ukazuje on pracę Kościoła w Polsce zarówno w sferze duszpasterskiej, na polu ewangelizacji oraz w dziedzinie charytatywnej i społecznej. Opisuje również aktualne trendy w polskiej religijności jak i nowe wyzwania, przed jakimi staje Kościół w Polsce. Publikację przygotowała KAI współpracy z IDMN.

29 – Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego, Roberta Metsola i ks. Adam Boniecki odebrali nagrodę im. Bp. Tadeusza Pieronka „IN VERITATE” za wybitne postawy i osiągnięcia w łączeniu wartości chrześcijańskich i europejskich. Uroczysta gala odbyła się w Galerii Sztuki Polskiej XIX w. w Sukiennicach w Krakowie. Nagrody wręczono tradycyjnie podczas Międzynarodowej Konferencji z cyklu „Rola chrześcijan w procesie integracji europejskiej”.

PAŹDZIERNIK

25 – Zmarła dr Wanda Półtawska, współpracowniczka św. Jana Pawła II, lekarka, w czasie wojny więźniarka Ravensbrück, b. członkini Papieskiej Rady ds. Rodziny, odznaczona Orderem Orła Białego. Miała 101 lat.

15 – Pod hasłem „Jan Paweł II. Cywilizacja życia” obchodzono XXIII Dzień Papieski, którego celem jest promowanie nauczania św. Jana Pawła II. Wydarzenie zainaugurowała konferencja naukowa pt. „Transhumanizm: człowiek przyszłości czy człowiek wyobrażony?”. Tradycyjnie wręczono nagrody Totus Tuus. Honorowego Totusa otrzymał teolog, poeta i publicysta ks. prof. Jerzy Szymik. W licznych zbiórkach na terenie całego kraju można było wesprzeć program stypendialny dla zdolnej młodzieży z niezamożnych rodzin, którą opiekuje się Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia”.

15 – Rabin Abraham Skórka – profesor, wybitny intelektualista, teolog, nauczyciel judaizmu oraz propagator dialogu chrześcijańsko-żydowskiego – otrzymał tytuł doktora honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.

21 – “Trzeba założyć, że ktokolwiek stworzy w Polsce rząd, będzie miał także etyczny słuch społeczny. Dajmy ludziom szansę i patrzmy w przyszłość z nadzieją, wynikającą choćby z chrześcijaństwa” – powiedział kard. Kazimierz Nycz w powyborczym wywiadzie dla KAI. Metropolita warszawski wyraził nadzieję, że dzięki doświadczeniom ostatnich miesięcy Kościół odnajdzie „optymalne miejsce w życiu społecznym” oraz „inspirujący sposób głoszenia nauki Kościoła na tematy społeczne”.

24 – Tegoroczną laureatką Nagrody „PONTIFICI – Budowniczemu Mostów” została s. Małgorzata Chmielewska, związana ze Wspólnotą Chleb Życia w Polsce, znana z działania na rzecz osób społecznie wykluczonych, w tym ludzi bezdomnych i chorych oraz samotnych matek z dziećmi. O przyznaniu jej wyróżnienia zadecydowała kapituła nagrody, którą stanowią członkowie honorowi Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie.

27 – Reporterka Polsat News Małgorzata Ziętkiewicz została tegoroczną finalistką Nagrody Dziennikarskiej „Ślad” im. bp. Jana Chrapka. Nagrodę specjalną „Ślad Diamentowy” odebrał dr Andrzej Grajewski, dziennikarz i historyk, wieloletni zastępca redaktora naczelnego tygodnika „Gość Niedzielny”. Nagrody wręczono podczas gali w Domu Arcybiskupów Warszawskich.

LISTOPAD

8 – W przekazywanych Sekretariatowi Synodu licznych oświadczeniach, dawaliśmy wyraz naszemu pragnieniu zachowania jedności w wierze, przekonani, że praktyki duszpasterskie na świecie – powodowane różnicą cywilizacji, historii, kultur, języków i obyczajów – mogą się różnić, natomiast nauczanie Kościoła musi pozostać jednorodne – powiedział abp Stanisław Gądecki. Podczas konferencji prasowej w Warszawie przewodniczący KEP podsumował pierwszą rzymską sesję XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów. Abp Gądecki wystosował też list do Franciszka, w którym napisał: „Świadomość siły, która tkwi w prawdzie, ożywia moją nadzieję wobec trwającego synodu, by nie był on w żaden sposób zmanipulowany i wykorzystany do autoryzacji niemieckich tez, otwarcie sprzecznych z nauczaniem Kościoła katolickiego”.

11 – „Nasza Ojczyzna nie jest i nie może być nigdy własnością takiej czy innej politycznej siły. Nie może jedynie co jakiś czas przechodzić przysłowiowo z rąk do rąk. Musimy otrząsnąć się z tego wciąż obecnego w naszym życiu społecznym obsesyjnego poszukiwania popularności, pragnienia bycia widzianymi, głoszenia niemożliwych do spełnienia obietnic” – mówił w dniu narodowego Święta Niepodległości Prymas Polski abp Wojciech Polak.

14 – Na lekcje religii w dużych miastach jak Warszawa, Poznań i Wrocław uczęszcza obecnie 60-70% uczniów podstawówek i jedynie 15-30% uczniów liceów – wynika z danych przekazanych KAI przez samorządy miejskie.

20-21 – Podsumowanie pierwszej rzymskiej sesji XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów było głównym tematem 396. Zebrania Plenarnego KEP na Jasnej Górze. Ponadto biskupi rozmawiali m.in. o założeniach nowego programu duszpasterskiego i zapoznali się z zadaniami wynikającymi z wejścia w życie nowej ustawy, której celem jest wzmocnienie prawnej ochrony dzieci przed przemocą.

GRUDZIEŃ

8 – Na Jasnej Górze uroczyście obchodzono 70. rocznicę Apelu Jasnogórskiego. – Jakże nam wszystkim, którzy dziś wspominamy błogosławiony początek tej apelowej modlitwy potrzeba być przy Tobie, Maryjo. I za św. Janem Pawłem II powtórzyć „Jestem przy Tobie!” – powiedział Prymas Polski abp Wojciech Polak, który poprowadził jubileuszowe rozważanie. W modlitwie uczestniczył m.in. prezydent Andrzej Duda.

15 – Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę (przyjętą przez sejm 29 listopada) zapewniającą finansowanie in vitro z budżetu państwa. Co roku na ten cel przeznaczone zostanie nie mniej niż 500 mln zł.

19 – W 2022 r. w coniedzielnej Mszy św. uczestniczyło w Polsce 29,5% zobowiązanych do tego katolików, zaś przystępujących do Komunii św. było 13,9%. Jest też 10,3 tys. parafii, 23,7 tys. księży i prawie 16 tys. sióstr zakonnych, a na lekcje religii uczęszcza średnio 80% uczniów – wynika z najnowszych danych zaprezentowanych przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego. Przypomniano, że 2019 r. na niedzielną Mszę św. przychodziło prawie 37% wiernych. Zdaniem socjologa dr hab. Krzysztofa Koseły, Kościół w Polsce nie wrócił do stanu sprzed pandemii. W jej trakcie nastąpiło zaś pewne zerwanie organizacyjne oraz zerwanie ciągłości rutynowych praktyk.

20 – Zmarł ks. inf. Ireneusz Skubiś, wieloletni (1981-2011) redaktor naczelny katolickiego tygodnika “Niedziela”. Duchowny miał 85 lat.

23 – Podczas spotkania opłatkowego z duchowieństwem Archidiecezji Warszawskiej metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz poinformował księży, iż złożył na ręce papieża Franciszka prośbę o przyjęcie rezygnacji z urzędu arcybiskupa warszawskiego.