Córka gen. Andersa przekazała dokumenty i pamiątki rodzinne Centralnemu Archiwum Wojskowemu

W Centralnej Bibliotece Wojskowej otwarto wystawę pt. „Czasu nikt nie zatrzyma”, poświęconą Irenie Anders, żonie gen. Władysława Andersa, dowódcy 2 Korpusu Polskiego. Podczas uroczystości córka Andersów przekazała Centralnemu Archiwum Wojskowego i Muzeum Wojska Polskiego pamiątki po rodzicach. – To perła w naszych archiwach, powiedział dyrektor Centralnego Archiwum Wojskowego dr Andrzej Żak, dziękując Annie Marii Anders. W otwarciu ekspozycji, poświęconej Irenie Anders, wzięła udział Anna Komorowska, żona prezydenta RP.

Anna Maria Anders podczas otwarcia wystawy wspominała swoją mamę. Jej oddanie sprawie niepodległości Polski; spotkania z młodzieżą, jej występy artystyczne wśród emigracji londyńskiej, ale także w Polsce, po 1989 r. Irena Anders, jak wspominała córka, szczególne znaczenie przywiązywała do kolejnych majów swojego życia. – Kochała maj, ale i trochę się obawiała. W maju się urodziła, w maju, po bitwie pod Monte Cassino, po raz pierwszy zaśpiewała „Czerwone maki na Monte Cassino”, w maju 1970 r. odszedł jej mąż generał Anders. Ale ten „majowy odprysk” przydarzył się również w moim życiu – na uroczystościach pod Monte Cassino poznałam swojego męża – powiedziała.

Na ręce Prezydentowej Komorowskiej córka Andersa przekazała pamiątkowy album o Generale. Jako dowód wielkiej wdzięczności środowiska wojskowych archiwistów, dyrektor CAW Czesław Andrzej Żak wręczył Annie Marii Anders złotą honorową odznakę CAW. – Nie mamy cennych medali czy krzyży, ale dajemy to co dla nas najcenniejsze – powiedział dyrektor Żak. Przypomniał, że w CAW znajduje się teczka osobowa gen. Andersa. – Nasze zbiory jednak zostały znacznie uszczuplone w okresie komunistycznym, dlatego tym bardziej spuścizna ofiarowana przez córkę generała będzie perłą w naszych archiwum – powiedział dyrektor.

W podobnym tonie dziękował Henryk Idzi Łatkowski, p.o. dyrektora Muzeum Wojska Polskiego. Do muzeum, zgodnie z decyzją spadkobierczyni, trafiły pamiątki po generale i jego żonie. – W Muzeum Wojska Polskiego znajdował się jeden, dosłownie jeden, obiekt związany z gen. Andersem. Była to cukiernica z 1935 r., którą Władysław Anders otrzymał po zawodach hippicznych.

– Tytuł wystawy „Czasu nikt nie zatrzyma” – mówił nieco żartobliwie Andrzej Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa – na szczęście nie jest prawdą. Czas można zatrzymać, widać to zarówno na plakacie tytułowym, jak i na plakacie z filmu „Wielka droga”. Nazwał Irenę Anders „wielką damą uchodźstwa niepodległościowego”.

Dr Kunert przypomniał, że udało się spełnić wolę zmarłej 29 listopada 2010 r. Ireny Anders. „Złamana została zasada”, bo obok dwóch generałów – biskupa polowego Józefa Gawliny i generała Władysława Andersa, na Monte Cassino została 21 maja 2011 r. pochowana pani kapitan, Irena Renata Anders.

W spotkaniu uczestniczyła wdowa po prezydencie Ryszardzie Kaczorowskim, Karolina Kaczorowska oraz liczni przedstawiciele władz cywilnych i wojskowych. Ordynariat polowy podczas otwarcia wystawy reprezentował ks. ppłk Krzysztof Kacorzyk, sekretarz biskupa polowego.

Irena Renata Anders, z domu Jarosiewicz (pseudonim artystyczny Renata Bogdańska) urodziła się 12 maja 1920 w Bruntálu. Polska artystka rewiowa, pieśniarka, aktorka, kapitan WP, działaczka polonijna w Wielkiej Brytanii. Od 1926 mieszkała we Lwowie. Studiowała naukę śpiewu i gry na fortepianie w Polskim Towarzystwie Muzycznym we Lwowie. Po wybuchu II wojny światowej przerwała studia. Występowała następnie z zespołem muzycznym Henryka Warsa, dając liczne koncerty w ZSRR. Działalność artystyczną kontynuowała w zespole „Polska Parada”, występując m.in. przed żołnierzami 2 Korpusu Polskiego. Przeszła szlak bojowy z armią Władysława Andersa, począwszy od Tockoje, Buzułuku, następnie Iran, Irak, Palestynę, Egipt i Włochy.

Po wojnie w Wielkiej Brytanii, gdzie państwo Anders zamieszkali, współpracowała z Marianem Hemarem i Feliksem Konarskim (Ref-Renem). Występowała przed Polonią w Wielkiej Brytanii, Francji i Izraelu, a także w rozgłośniach BBC (w latach 1958–1962) i Radio Wolna Europa (w kabarecie Mariana Hemara). Wystąpiła w polsko-włoskim filmie „Wielka droga” oraz włoskim „Nieznajomy z San Marino”.

Postanowieniem Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z dnia 12 maja 2007 „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność polonijną i społeczną” została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.