Cysterski klasztor w Sulejowie zostanie wpisany na listę Pomników Historii

Cysterski klasztor w Sulejowie zostanie wpisany na listę Pomników Historii. Będzie to pierwszy obiekt w diecezji radomskiej, który trafi na prestiżową listę zabytków o szczególnym znaczeniu dla kultury kraju. Lista ustanawiana jest przez prezydenta Polski specjalnym rozporządzeniem, zaś wnioskuje o to minister kultury i dziedzictwa narodowego. Tytuł pomnika historii przyznawany jest od 1994 roku.

Decyzja w sprawie sulejowskiego opactwa zostanie ogłoszona 28 listopada w Pałacu Prezydenckim w Warszawie. – Dla historii Polski to ważne wydarzenie, bowiem Sulejów posiada bardzo duży ładunek historii – mówi przeor opactwa ojciec Augustyn Węgrzyn. – Nie ukrywam, że dzięki temu wyróżnieniu, uda się wiele rzeczy odbudować. Do naszych czasów zachowało się tylko wschodnie skrzydło klasztorne, będące najstarszą częścią claustrum. Obejmuje ono zakrystię i kapitularz. Ponadto zachował się budynek arsenału, który również trzeba odrestaurować – wymienia o. Węgrzyn.

Początki opactwa w Sulejowie to 1176 rok. W kapitularzu, który zachował cechy romańskie, obecnie mieści się muzeum, zawierające cenne eksponaty: wizerunek Kazimierza Sprawiedliwego, opata Schenkinga, unikalny tryptyk przedstawiający Trójcę Świętą z pierwszej połowy XVI w. oraz liczne szaty liturgiczne. Po skrzydle południowym pozostały fundamenty i ściana południowa, po zachodnim tylko fundamenty.

Kościół św. Tomasza Kantuaryjskiego został wzniesiony prawie w całości z piaskowca szydłowieckiego (mury zewnętrzne, elementy konstrukcyjne i dekoracyjne), reszta z cegły. Nad dawnym wejściem bocznym znajduje się romański tympanon z końca XII w. przedstawiający płaskorzeźbiony krzyż wczesnochrześcijański, po bokach którego jest słońce, księżyc i ptak jako symbole śmierci Chrystusa. Nad romańskim portalem wejścia głównego umieszczony jest maswerk z XIII wieku. Wnętrze jest późnoromańskie.

Pomnik Historii jest jedną z czterech form ochrony zabytków. Od roku 1994 do chwili obecnej Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wpisał 48 obiektów na listę Pomników Historii. Uznanie za Pomnik Historii oznacza nadanie danemu zabytkowi lub parkowi kulturowemu szczególnej rangi ze względu na jego wartość dla kultury narodowej. W trybie przewidzianym dla jego uznania, przewidziana jest możliwość cofnięcia uznania zabytku nieruchomego za Pomnik Historii.