Czaniecka Madonna z nowym obliczem wróciła po konserwacji

Wierni z parafii św. Bartłomieja w Czańcu wraz z bp. Piotrem Gregerem powitali 24 marca w swej świątyni obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z drugiej połowy XV wieku. Dzięki podjętym pracom konserwatorskim, wizerunek zyskał oryginalne, gotyckie piękno.

W homilii bp Greger porównał powrót obrazu, który został odnowiony dzięki podjętym pracom konserwatorskim, do ponownych narodzin. „Powraca – jak nowonarodzone dziecko – po dziewięciu miesiącach pobytu w krakowskiej pracowni” – powiedział, przypominając, że pod okiem specjalistów usunięto z obrazu wszystkie ślady przemalowań, aby odsłonić pierwotną oryginalną warstwę malarską.

„Dziś wraca w swoim pierwotnym oryginale, aby nam – na progu tegorocznego Wielkiego Tygodnia – przypomnieć o sprawach kluczowych i dać nam do ręki Ewangelię Jezusa Chrystusa” – podkreślił duchowny, który przewodniczył Mszy św. na powitanie obrazu.

Biskup wraz z proboszczem ks. Wiesławem Ostrowskim i przedstawicielami parafii powitał czaniecką Madonnę na progu świątyni. Procesyjnie wprowadzono obraz do kościoła i umieszczono przed ołtarzem. Sprawowano nabożeństwo do Matki Bożej Czanieckiej. Przez wstawiennictwo Maryi upraszano łaskę wyzwolenia z nałogów: alkoholizmu, narkomanii, internetu.

„Matko Boża Czaniecka wstawiaj się za swoim ludem i wypraszaj nam potrzebne łaski” – wezwał proboszcz.
W rozmowie ks. Wiesław Ostrowski przyznał, że wierni stęsknili się za obecnością Maryi w znaku obrazu, umieszczonego w głównym ołtarzu. „Stęskniliśmy się za Jej spojrzeniem” – dodał. Zauważył jednocześnie, że przez ostatnie tygodnie, od 25 stycznia br., odmawiano nowennę przed powrotem cudownego obrazu do macierzystej wspólnoty.

„To dla nas wydarzenie wyjątkowe, historyczne. Przy okazji odkryliśmy jak wielki skarb mieliśmy u siebie i w całym Kościele bielsko-żywieckim” – zauważył i przypomniał, że w trakcie konserwacji wierni spotykali się z diecezjalnym konserwatorem architektury i sztuki sakralnej ks. dr. Szymonem Traczem, który wyjaśnił im tajniki prac konserwatorskich.

„Obraz jest tylko znakiem. Ten znak pokazuje duchową rzeczywistość tej ziemi i tych ludzi. Z zapisków z XVIII wieku wiemy, że obraz był określany jako łaskami słynący. A więc ludzie dostępowali tu łask za wstawiennictwem Matki Bożej. My jesteśmy spadkobiercami tego dziedzictwa” – zauważył kapłan, dziękując także swym poprzednikom, którzy, jego zdaniem, w wydatny sposób przyczynili się do tego, iż obraz powraca do parafii w nowej odsłonie.

Zdaniem proboszcza, kult Matki Bożej dzięki wydarzeniom związanym z odkryciem ponownym piękna czanieckiego wizerunku będzie się w Czańcu jeszcze dynamiczniej rozwijać. Jego wyrazem mają być nabożeństwa czwartkowe połączone z odczytywaniem próśb i podziękowań dla Matki Bożej.

Sobotnie uroczystości rozpoczęły się od czuwania połączonego z prezentacją poezji maryjnej przygotowaną przez młodzież parafialną.

Odnowiony obraz prezentuje się bardzo efektownie i dostojnie. Maryja ma nostalgiczne i pełne miłości spojrzenie. W dekoracyjny sposób ozdobiono na obrazie taśmy obszywające szaty Maryi.

Zabiegi konserwatorskie wokół obrazu Matki Boskiej Czanieckiej polegały przede wszystkim na odsłonięciu pierwotnego, gotyckiego lica dzieła oraz impregnacji drewnianego podobrazia. Dr Anna Sękowska i dr Małgorzata Nowalińska z Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie uzupełniły powstałe w obrazie ubytki warstwy malarskiej. Zdecydowano nie umieszczać wcześniejszych koron oraz dwunastu gwiazd wokół głowy Maryi. Dzięki temu zbiegowi otwarta została sprawa ewentualnej koronacji obrazu koronami biskupimi.

Obraz Matki Bożej Czanieckiej wiązany jest przez historyków sztuki z warsztatem tzw. „Mistrza Matki Boskiej z Kociny”. Jego czas powstania określono na drugą połowę XV w. Tablicowy obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w Czańcu jest najstarszym w pełni zachowanym tego rodzaju wizerunkiem w diecezji bielsko-żywieckiej obok wizerunku Matki Boskiej Pocieszenia w Kętach. Konserwacja łaskami słynącego wizerunku była możliwa dzięki ofiarom parafian.

Czaniec związany jest z protoplastami papieża Polaka. Prapradziadek Jana Pawła II, Bartłomiej, urodził się w 1788 r., jego syn, Franciszek, zasłynął w okolicy jako radny gminy i sędzia pokoju. Syn Franciszka, Maciej Wojtyła, po kilkunastu latach opuścił Czaniec i przeprowadził się do pobliskiej wsi Lipnik. W roku 1879 żona Macieja, Anna, urodziła pierworodnego syna Karola, ojca przyszłego papieża.