Czechy: spór o preambułę w Traktacie Konstytucyjnym UE

Koalicyjna Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna – Czechosłowacka Partia Ludowa (KDU-CzSL), której przewodniczący Cyril Svoboda, wicepremier i minister spraw zagranicznych Czech, chce, aby w preambule europejskiej konstytucji znalazło się odwołanie do Boga. To nie podoba się koalicyjnym partnerom ludowców.

Przewodniczący parlamentarnej komisji spraw zagranicznych – Vladimir Lasztuvka z dominującej w koalicji Czeskiej Partii Socjaldemokratycznej – powiedział wprost, że ten pomysł jest zły.
„Jest to próba umieszenia katolickiego sztandaru pomiędzy flagami europejskimi” – oświadczył, dodając, że „katolicy muszą sobie zdać sprawę z tego, że odwoływanie się do chrześcijaństwa w konstytucji europejskiej nie jest krokiem we właściwym kierunku”.
Jak – w propozycji preambuły europejskiej konstytucji – podkreślają czescy ludowcy, Europę od pozostałych części świata odróżnia wciąż chrześcijaństwo, na którym oparta jest europejska tożsamość. Ich zdaniem do fundamentów kulturowych Starego Kontynentu – obok chrześcijańsko-żydowskich tradycji religijnych – należą także „rzymskie prawo i grecka filozofia”.
Jeden z trzech przedstawicieli Czech w Konwencie Europejskim, Jan Zahradil z opozycyjnej konserwatywno-liberalnej Obywatelskiej Partii Demokratycznej (ODS), powiedział, że proponowany przez czeskich ludowców ustęp preambuły konstytucji europejskiej, w którym mówi się o odpowiedzialności przed Bogiem, jest „raczej cytatem z Biblii” niż fragmentem ustawy zasadniczej.
Argumentując, że zapis o Bogu w preambule konstytucji europejskiej mógłby być przeszkodą np. przy rozszerzeniu UE o muzułmańską Turcję, Zahradil oświadczył, że dla wielu członków Konwentu wizja Unii jako „świętego cesarstwa rzymskiego nr 2” nie jest „szczególnie bliska”.
„Propozycja czeskich ludowców jest nie do przyjęcia dla Konwentu – powiedział Zahradil. – Kiedy po raz pierwszy pojawiły się uwagi o odwoływaniu się do Boga w preambule konstytucji – wywołało to małą burzę. Jeden z hiszpańskich przedstawicieli napisał wręcz: Nie wciągajmy do tego Boga. Twierdził on, że – co prawda – Europa opiera się na chrześcijańskiej tradycji, ale np. prawa człowieka powstały na bazie konfrontacji z władzą kościoła katolickiego” – powiedział Zahradil.
W 10-milionowych Czechach, jak wynika z ostatniego spisu powszechnego, liczba katolików wynosi ok. 2,7 miliona, a protestantów około pół miliona. W Czechach – jako jednym z niewielu krajów na świecie – liczba ateistów przekracza według spisu ludności z 2001 roku liczbę wierzących. Jako wierzący zadeklarowało się 38 proc. objętych spisem mieszkańców Republiki Czeskiej.