Czego nauczył nas ks. Jerzy Popiełuszko? – debata

Na czym polegał fenomen postaci ks. Jerzego? Czy siła jego świadectwa przechodzi próbę czasu? Czego może nas jeszcze nauczyć? – na te i inne pytania odpowiadali uczestnicy debaty: „Czego nauczył nas ks. Jerzy Popiełuszko?”. Debata z udziałem bp Michała Janochy, red. Marcina Przeciszewskiego z KAI, prof. Pawła Skibińskiego z UW, Mateusza Gawrońskiego z Civitas Christiana oraz młodych ze Szkól Letnich Księdza Jerzego Popiełuszki, odbyła się 18 listopada w Domu Amicus przy parafii św. Stanisława Kostki w Warszawie, w przeddzień 39. rocznicy porwania i męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki.

Zebranych przywitał ks. dr Marcin Brzeziński, proboszcz parafii, św. Stanisława Kostki i kustosz sanktuarium bł. ks. Jerzego Popiełuszki.

Zgodnie z zapowiedzią prowadzącego debatę Pawła Kęski z Muzeum ks. Jerzego Popiełuszki, została ona podzielona na trzy części – część dotyczącą historii, dotyczącą teraźniejszości oraz część, w której uczestnicy spotkania starali się odpowiedzieć na pytania o przyszłość – kim bł. ks. Jerzy Popiełuszko może się stać. Poszczególne części przeplatane były prezentacją archiwalnych nagrań z Mszy św. za Ojczyznę, nagrań z wypowiedziami ks. Popiełuszki czy sfilmowanymi scenami z jego pogrzebu, który, jak podkreślił Paweł Kęska zgromadził 450 tys. ludzi stając się największym pogrzebem w historii Polski.

Biorący udział w debacie bp Michał Janocha, biskup pomocniczy warszawski, opowiedział o swoim uczestnictwie w Mszach św. za Ojczyznę, sprawowanych przez ks. Jerzego w kościele św. Stanisława Kostki. Jak zaznaczył, to doświadczenie kawałka wolnej Polski zbiegło się u niego z wewnętrznym nawróceniem, czasem odkrywania Boga i Kościoła.

– Był jedną z najbardziej zasłużonych rozpoznawalnych osób tego czasu, jednym z najwybitniejszych ówczesnych przywódców duchowych. A jednocześnie to był kapłan, który zdecydowanie i bardzo daleko wyprzedzał swoją epokę – powiedział red. Marcin Przeciszewski, prezes KAI. Wspominał swojej osobiste kontakty z ks. Popiełuszką, jeszcze z czasów sprzed „Solidarności”, gdy był on przez krótki czas kapelanem wspólnot „Wiary i światła”, które red. Przeciszewski współtworzył w Polsce. Zwracał uwagę na znakomity kontakt ks. Popiełuszki z osobami niepełnosprawnymi i jego pełne zrozumienie dla roli świeckich. Z uśmiechem wspominał też opinie na temat ks. Popiełuszki wyrażane wówczas przez duchownych, którzy twierdzili, że jest to kapłan, który na pewno nie zaangażuje się w żadną działalność opozycyjną lub też mówili lekceważąco o nim jako kaznodziei.

Uczestnicy spotkania zwracali uwagę, że bolesnym problemem dla ks. Popiełuszki były nie tylko ataki ze strony komunistycznych władz ale również niezrozumienie i krytyka ze strony środowisk kościelnych. Prof. Paweł Skibiński z UW podkreślał przy tym, że krytyka ta nie wynikała jedynie z chęci spacyfikowania niepokornego kapłana ale można ją było rozumieć jako chęć zrealizowania myśli kard. Wyszyńskiego, który chciał chronić naród przed rozlewem krwi. Odzwierciedlały się w niej zatem różne spojrzenia ludzi Kościoła na ten tragiczny czas i głębokie, towarzyszące im rozterki, których nie można oceniać jednoznacznie.

Prof. Skibiński zaznaczył, że w historii ks. Jerzego historyk napotyka na tajemnicę, mistykę. – Część tej tajemnicy będziemy z stanie odsłonić, zrozumieć, nie wszystko jednak pozostanie dla nas jasne – dodał.

Podczas debaty poruszano też temat sposobu komunikowania się ks. Jerzego z innymi ludźmi. Jak podkreślił red. Przeciszewski, komunikował się on sercem. Bardzo szybko nawiązywał kontakt, potrafił towarzyszyć ludziom ze słabą formacją, z połamanymi życiorysami, choć sam nie miał do tego wielkiego przygotowania. Jego kazania docierały do ludzi, gdyż mówił nie do tłumów ale do konkretnego człowieka. Trafiał na jego ból. Odsłaniał to, co najważniejsze.
W podobnym duchu wypowiadał się Mateusz Gawroński, członek zarządu Civitas Christiana. Zwracał uwagę, że ks. Popiełuszko umiał mówić prosto, a tak właśnie należało mówić do prostych ludzi – prostym językiem. Jak podkreślił, ks. Jerzy był praktykiem Katolickiego Nauczania Społecznego.

W drugiej części debaty, zebrani zastanawiali się nad siłą kultu ks. Jerzego, którego relikwie obecne są aż w 1800 miejscach na całym świecie. Podkreślali siłę jego świadectwa potwierdzonego męczeńską śmiercią. Mówili o jedności i spójności jego osobowości, o odwadze, poczuciu humoru, przezwyciężaniu własnej słabości a nie koncentrowaniu się na niej, otwarciu na wolę Bożą, nieocenianiu drugiego człowieka, wreszcie, miłości nieprzyjaciół – tych wszystkich cechach, które tak bardzo przemawiają do ludzi również dziś. Zwracali uwagę na to, że ks. Popiełuszko chciał zmiany społecznej w Polsce, zgodnie jednak z nauczaniem społecznym Kościoła, głosił, że podstawą zmiany społecznej jest zmiana moralna, nawrócenie człowieka, zmiana siebie.

Prof. Skibiński mówił również o znaczeniu ośrodka kultu ks. Jerzego na warszawskim Żoliborzu, konieczności zachowania świadectw o nim oraz potrzebie badania fenomenu ludzkiej religijności, której min. ten ośrodek jest wyrazem.

Zwracał również uwagę, że wciąż jest wiele do zrobienia jeśli chodzi o odkrywanie historii ks. Jerzego Popiełuszki. Wciąż tak naprawdę nie wiemy, kto zdecydował o jego śmierci. Wciąż niedokładnie poznane są jej skutki.

Red. Przeciszewski podkreślił , że postać błogosławionego nie jest też dostatecznie „wykorzystana” duszpastersko. Zaapelował też o to, by nadchodzący rok, rok poprzedzający 40. rocznicę jego męczeńskiej śmierci, był rokiem zmiany na tym polu.

W debacie wzięli też udział młodzi, Eliza Partyka i Mateusz Śmidoda – uczestnicy Szkół Letnich ks. Jerzego Popiełuszki i przewodnicy po Muzeum. Opowiadali, jak ważną osobą jest dla nich ks. Jerzy. Podkreślali, że biorą sobie do serca jego nauczanie to tym, że jeśli chcemy coś zmienić, musimy zacząć od siebie; że często sami jesteśmy winni naszemu zniewoleniu, gdyż wolność da się zachować w każdych warunkach; że w działania trzeba się angażować całym sercem. Mówili również o działaniach podejmowanych na rzecz promocji postaci ks. Jerzego wśród młodych.

Dziś przypada 39. rocznica męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki, warszawskiego duszpasterza studentów i personelu służby zdrowia oraz legendarnego kapelana „Solidarności”, zamordowanego przez oficerów komunistycznej służby bezpieczeństwa. Grób ks. Jerzego przy warszawskim kościele św. Stanisława Kostki stał się miejscem pielgrzymek Polaków oraz wiernych z całego świata. Dziś o godz. 18. w sanktuarium na warszawskim Żoliborzu uroczystej Mszy św. w intencji kanonizacji błogosławionego przewodniczyć będzie kard. Kazimierz Nycz.