Częstochowa: nieszpory prawosławne na zakończenie Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan

Na zakończenie obchodów Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan w archidiecezji częstochowskiej 22 stycznia wieczorem w prawosławnej świątyni pw. Cudotwórczej Częstochowskiej Ikony Matki Boskiej w Częstochowie odbyły się prawosławne nieszpory, nazywane „wieczernią”.

Nabożeństwu w języku starosłowiańskim przewodniczył ks. Marcin Bielawski, proboszcz parafii prawosławnej pw. św. Mikołaja.

Podczas nabożeństwa kazanie wygłosił ks. dr Jarosław Grabowski, redaktor naczelny tygodnika katolickiego „Niedziela” i kierownik Referatu Dialogu Ekumenicznego, międzyreligijnego, z niewierzącymi kurii metropolitalnej w Częstochowie.

Ks. Grabowski przypomniał, że chrześcijanie różnych wyznań,w rozmaitych częściach świata, padają ofiarą ograniczeń i represji, są mordowani za wiarę w Chrystusa. – Choć wspólnota chrześcijan jest podzielona w wymiarze widzialnym, to pozostaje realna i doskonała w męczeństwie aż do śmierci. Pomimo podziału pielgrzymujemy razem. Pomimo agresji i prześladowań jesteśmy wierni Chrystusowi – mówił ks. Grabowski.

– Bycie chrześcijaninem nigdy nie było i nie jest łatwe. Ono wciąż zobowiązuje i stawia przed nami nowe wyzwania. Świadectwo wiary jest zadaniem dla wszystkich chrześcijan. Podziały nie mogą przysłonić żywej wiary, która jest znakiem rozpoznawczym wyznawców Chrystusa – kontynuował i wskazał, że „ wiara stanowi punkt centralny ekumenizmu”.

– Bez wiary cały ruch zmierzający do jedności chrześcijan zostałby sprowadzony do jakiejś formy umowy społecznej, do której przystępuje się ze względu na wspólny interes – dodał.

– Jedność wymaga, abyśmy byli gotowi porzucić rywalizację. Musimy otworzyć się na siebie. Dzięki modlitwie i odważnie wyznawanej wierze zaangażowanie na rzecz jedności staje się „nieodzowną drogą ewangelizacji”. Od nas, wierzących, oczekuje się, abyśmy powrócili do tego, co istotne: razem dawać światu czytelne świadectwo o Bogu żywym. To świadectwo jest zadaniem, które nas łączy, pomimo niepełnej komunii kościelnej. Niczego nie narzucamy, nie stosujemy żadnej podstępnej strategii, by przyciągnąć wiernych, ale z radością i prostotą dajemy świadectwo o tym, w co wierzymy i kim jesteśmy. Musimy więc bronić i być wierni naszej chrześcijańskiej tożsamości – wskazał duchowny.

Redaktor naczelny „Niedzieli” zacytował również słowa papieża Franciszka: „Nasz niespokojny świat potrzebuje wyraźnego znaku jedności między chrześcijanami, świadectwa wzajemnego szacunku, a zwłaszcza braterstwa między nami”. – Czytelne braterstwo jest wyraźnym i przyciągającym znakiem wiary w Chrystusa, jest ono konieczne, aby na współczesne dramaty, na globalizację obojętności chrześcijanie mogli odpowiedzieć globalizacją solidarności i braterstwa. Braterstwo jest znakiem rozpoznawczym nas, wyznawców niepodzielonego Chrystusa. Braterstwo jest wpisane we wspólnotę Kościoła – powiedział ks. Grabowski.

– Braterstwo chrześcijańskie jest stylem życia, który istnieje nie tylko wśród członków wspólnoty, lecz rozciąga się i na innych, przyjaciół i nieprzyjaciół. Braterstwo między chrześcijanami nie wznosi murów przed tymi, którzy nie są chrześcijanami. Braterstwo przypomina nam, że jesteśmy wielką i małą rodziną dzieci Bożych, żyjących zarówno na całym świecie, jak i w naszej wspólnocie parafialnej. Nie ma chrześcijanina bez wspólnoty. Otrzymując łaskę wiary, nie jesteśmy sami, sami dla siebie – kontynuował i zacytował słowa Andrea Riccardi, założyciela Wspólnoty Sant’Egidio: „Braterstwo nie czyni wierzących bardziej naiwnymi, przeciwnie ono sprawia, że stajemy się bardziej przenikliwi i dalekowzroczni”.

Po nabożeństwie odbył się koncert kolęd w wykonaniu chóru parafii prawosławnej w Częstochowie i zespołu prawosławnego Armonia z Białegostoku.

W nabożeństwie wzięli udział m.in.: ks. Adam Glajcar, proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej w Częstochowie, ks. Krzysztof Michałek-Góral, proboszcz parafii Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Kleszczowie, ks. Mateusz Jelinek, stażysta w parafii Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Kleszczowie, klerycy Wyższego Seminarium Duchownego w Częstochowie oraz wierni różnych Kościołów chrześcijańskich, a także prezydent Częstochowy i wiceprezydent Bielska-Białej.

W liturgii Kościoła Prawosławnego wieczorem, czyli w pierwszych godzinach dnia (doby) sprawowana jest „wieczernia” (nieszpory). Tradycja wieczerni sięga czasów starotestamentowych. Chrześcijańskie nieszpory powstały na kanwie starotestamentowej modlitwy przy zapalaniu wieczornej lampki. W liturgicznej praktyce Kościoła prawosławnego jest kilka typów wieczerni, każda z nich posiada niezmienną podstawową strukturę. Należą do niej początkowa aklamacja, psalm 103 (104), wielka litania, fragmenty psalmów 140 (141), 141 (142), 129 (130), 116 i tekstów stichir – zmieniających się w zależności od dnia – modlitwa „Uczyń nas, Panie, godnymi”, litania błagalna, śpiew hymnów, modlitwa św. Symeona „Nynie otpuszczajeszi Władyko” i końcowe modlitwy. Wieczernia jest najstarszym nabożeństwem chrześcijańskim. Nabożeństwo to zawiera w swojej strukturze wielkie tematy i prawdy chrześcijańskie: stworzenie świata, grzech i pragnienie wyzwolenia z niewoli grzechu oraz oczekiwanie Zbawiciela.

Cerkiew pod wezwaniem Częstochowskiej Ikony Matki Bożej w Częstochowie należy do dekanatu Kraków, diecezji łódzko-poznańskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Kamień węgielny pod budowę cerkwi poświęcił patriarcha ekumeniczny Bartłomiej I w roku 1998. Pierwsze nabożeństwa odbyły się 1 lipca 2001 r. Sama parafia prawosławna w Częstochowie ma długą historię, o jeszcze greckich korzeniach. To jedna ze starszych wspólnot prawosławnych, sięgająca XVIII w.