Częstochowa: tablica ku czci Wojciecha Omyły, powstańca warszawskiego

„44. Wojtek Omyła ps. 'Wojtek’ Baon 'Zośka’. Z Częstochowy do Powstania Warszawskiego”, pod takim hasłem odbyły się 7 sierpnia w Częstochowie uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej Wojciechowi Omyle ps. „Wojtek” (1924-1944) harcerzowi, żołnierzowi Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej „Zośka”, poległemu w Postaniu Warszawskim.

Uroczystości rozpoczęły się w archikatedrze Świętej Rodziny, gdzie została odprawiona Msza św. w intencji Wojciecha Omyły i poległych powstańców warszawskich. Mszy św. przewodniczył Jan Wątroba, biskup pomocniczy archidiecezji częstochowskiej. W homilii podkreślił, że „każda ofiara ludzka w ofierze Chrystusa nabiera głębokiego sensu”.

Bp Wątroba przypomniał jak ważna jest pamięć o powstańcach warszawskich. – Trwamy w podziwie dla ich męstwa i determinacji – stwierdził. Mówiąc o wielkim bohaterstwie powstańców warszawskich biskup pomocniczy archidiecezji częstochowskiej przypomniał słowa wypowiedziane 15 listopada 1944 r. przez papieża Piusa XII, że uczestnicy Powstania Warszawskiego „pokazali światu do jakich wyżyn może wznieść się bohaterstwo”.

Bp Wątroba pytał co było źródłem owego heroizmu? – Miłość jest kluczem do zrozumienia zrywu sprzed 68 lat, miłość do Ojczyzny, do człowieka i do wartości, którymi żyli powstańcy – tłumaczył.

Biskup przypomniał również postać Wojciecha Omyły, który „był ziarnem wrzuconym w ziemię”. – Kochał prawdziwą miłością Polskę. Był czynnym i praktykującym katolikiem, nie tylko w niedzielę. Nie wstydził się różańca. Był wielkim czcicielem Matki Bożej i należał do Sodalicji Mariańskiej – mówił bp Wątroba. – Na ołtarzu Ojczyzny Wojciech Omyła i powstańcy warszawscy położyli swoje życie. Cnota wierności była wszczepiona przez Boga w serca tych młodych ludzi – podkreślał.

Po Mszy św. w kamienicy przy ul. Krakowskiej 36 została odsłonięta i poświęcona tablica pamiątkowa ku czci Wojciecha Omyły.

W uroczystościach wzięli udział m. in. harcerze, kombatanci, przedstawiciele władz miasta i parlamentu RP. W uroczystościach wzięła również udział Ewa Maciejewska, bratanica Wojciecha Omyły oraz Barbara Wachowicz pisarka, autorka biografii wielkich Polaków oraz książek nt. bohaterów Powstania Warszawskiego.

Obchody odbyły się z inicjatywy katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej oraz fundatorów tablicy Grzegorza i Kacpra Szczukockich, pod patronatem honorowym abp. Wacława Depo, metropolity częstochowskiego i dr. Andrzeja Drogonia, dyrektora katowickiego oddziału IPN.

Wojciech Omyła urodził się 6 stycznia 1924 r. w Warszawie w Kościuszkowskim Obozie Saperów na Powązkach. Od 21 marca 1934 r. należał do 68. Męskiej Modlińskiej Drużyny im. Tadeusza Kościuszki. Związany był z Częstochową. Uczestnik Powstania Warszawskiego jako żołnierz 3. drużyny II plutonu „Alek” 2. kompanii „Rudy” Batalionu „Zośka” walczył m. in. o zdobycie obozu „Gęsiówka”. Zginął 8 sierpnia 1944 r. na terenie cmentarza ewangelickiego na Woli. Wojciech Omyła jest pochowany w kwaterze powstańców na warszawskich Powązkach w kwietniu 1947 r., a na rodzinnym grobie Omyłów w Częstochowie znajduje się poświęcona mu pamiątkowa inskrypcja.

Mieszkańcy Częstochowy od samego początku interesowali się losami Powstania Warszawskiego i powstańców. Częstochowa niosła powstańcom pomoc militarną. Częstochowianie starali się wspierać także materialnie uciekinierów i wysiedlonych z Warszawy. 13 września 1944 r. otwarto biuro dla ewakuowanych z Warszawy, pomocy udzielał także Polski Komitet Opiekuńczy.

Mieszkańcy powstańczej Warszawy uzyskiwali wsparcie od Kościoła. 7 października 1944 r. biskup częstochowski Teodor Kubina wydał Odezwę Arcypasterską w sprawie zbiórki dla wysiedlonych z Warszawy. 19 października siostry zmartwychwstanki uruchomiły kuchnię w barakach przy ul. Chłopickiego. Mieszkańcy stolicy znaleźli też schronienie i opiekę w domach zakonnych i przy parafiach.

Szczególną rolę odegrała parafia św. Jakuba i jej proboszcz ks. Wojciech Mondry. Przy kościele św. Jakuba schronienie i opiekę odnaleźli kapłani, których losy wojenne przywiodły do Częstochowy. Po Powstaniu Warszawskim swoje miejsce w Częstochowie odnaleźli ludzie kultury, inteligencja, m.in. Zofia Kossak-Szczucka, która wraz z ks. Antonim Marchewką podjęła starania o wznowienie wydawania Tygodnika Katolickiego „Niedziela”. W Częstochowie od 7 października 1944 r. przebywał także gen. Leopold Okulicki, szef Armii Krajowej, skąd obejmował dowództwo nad całością prac konspiracyjnych. W okresie od października 1944 r. do stycznia 1945 r. Częstochowa była stolicą podziemnej Polski.