Drukuj Powrót do artykułu

Dawny areszt przy Rakowieckiej: Msza św. i apel pamięci w intencji ofiar stanu wojennego

13 grudnia 2025 | 15:23 | Ewa Pietrzak, Fabian Filip Felsman, kos | Warszawa Ⓒ Ⓟ

Sample Fot. Larry Farr / Unsplash

– Stan wojenny to zbrodnia, którą wypowiedziała Polska Ludowa polskim patriotom – mówił ks. Tomasz Trzaska, kapelan Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, podczas homilii w trakcie Mszy św. za ofiary stanu wojennego. W świetlicy dawnego aresztu przy ul. Rakowieckiej, jednym z miejsc do którego trafiali zatrzymani po 13 grudnia opozycjoniści, Eucharystii przewodniczył ks. ppor. Patryk Szostkowski, kapelan Ordynariatu Polowego. Po Mszy św. odbył się apel pamięci, a pod tablicą upamiętniającą ofiary złożono kwiaty.

W kazaniu ks. Trzaska zaznaczył, że ofiary stanu wojennego oraz wszyscy, którzy sprzeciwiali się komunistycznemu reżimowi, walczyli o wolność. – Ci bezbronni ludzie tamtych dni pragnęli spokojnie żyć, mieszkać w kraju, w którym po kilku wojnach, po biedzie, chcieli mówić i żyć po polsku. Pragnęli, żeby Polska Polską była. Pragnęli podtrzymać to, o co walczyli ich ojcowie. Zresztą nie muszę tu mówić, kim byli, kim byliście i kim jesteście, bo pośród nas jest wielu spadkobierców bohaterstwa naszych przodków i tych, którzy w tamtych czasach byli represjonowani, którzy ponieśli to męczeństwo – podkreślał.

Ks. Tomasz Trzaska nawiązał także do liturgicznego okresu oczekiwania na przyjście Jezusa na świat. Zachęcał, aby z perspektywy wiary patrzeć na wydarzenia z 13 grudnia 1981 r. – W Adwencie, przeżywamy pamiątkę bohaterstwa i zbrodni tamtych dni. Przynosimy dziś na Eucharystię pamięć o ofiarach stanu wojennego. O tych, do których strzelano w kopalni Wujek, o tych, którzy zostali zamordowani przez tzw. „nieznanych sprawców”. – powiedział.

We Mszy św. uczestniczyli Karol Polejowski, p.o. prezesa IPN, Jan Józef Kasprzyk, doradca Prezydenta RP, Adrianna Garnik, dyrektor Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, działacze Solidarności z przewodniczącym Piotrem Dudą, opozycjoniści, członkowie Solidarności, przedstawiciele organizacji i środowisk niepodległościowych, m.in. Solidarności Walczącej, przedstawiciele Wojska Polskiego, a także harcerze.

Po Eucharystii wszyscy zebrani udali się na dziedziniec muzeum, pod tablicę upamiętniającą ofiary stanu wojennego, aby uczestniczyć w apelu pamięci i uroczystym złożeniu kwiatów.

Zebranych powitała dyrektor Adrianna Garnik. – Władze komunistyczne w tym więzieniu osadzały już od 1945 r. żołnierzy podziemia niepodległościowego, opozycjonistów oraz wszystkich nieposłusznych, na których tylko padł cień podejrzenia o przeciwstawianie się komunistycznej władzy – przypomniała.

List do uczestników uroczystości skierował Prezydent RP, który został odczytany przez ministra Jana Józefa Kasprzyka. „44 lata temu przedstawiciele reżimu komunistycznego – przerażeni rozwojem ruchu Solidarności i coraz bardziej realną perspektywą utraty władzy – brutalnie podeptali nadzieję na stopniowy powrót Polski do rodziny wolnych narodów Europy i świata. (…) Junta Jaruzelskiego twierdziła, że zapobiega interwencji wojsk Układu Warszawskiego i rozlewowi bratniej krwi. Sama jednak przelewała krew strajkujących robotników, uczestników manifestacji patriotycznych i prześladowanych opozycjonistów. My, Polacy, nigdy nie zapomnimy o ofiarach stanu wojennego. O górnikach z kopalni „Wujek” zastrzelonych 16 grudnia 1981 roku. O tych, którzy zginęli później od kul ZOMO. O ofiarach esbeckich skrytobójstw. O tych, którzy fizycznie nie wytrzymali szykan i tortur w aresztach. O tych, którzy stracili życie lub zdrowie od ciosów milicyjnych pałek i gazu łzawiącego.”, napisał prezydent.

Karol Nawrocki wyraził wdzięczność organizatorom uroczystości oraz „wszystkim, którzy strzegą prawdy o bohaterskiej walce Polaków ze zniewoleniem komunistycznym i ofiarach czerwonego reżimu. Cześć ich pamięci!”

Na zakończenie przemówił Karol Polejowski, p.o. prezesa IPN. – 13 grudnia 1981 r. miał być końcem polskich marzeń o wolności, ale tak się nie stało. Nie stało się tak dlatego, że ponad dziewięć milionów naszych rodaków, przepełnionych duchem wolności, zaszczepiło w Narodzie Polskim głębokie przekonanie, że o wolność należy zawsze walczyć – powiedział.

Po przemówieniach ks. Tomasz Trzaska odmówił modlitwę za ofiary komunistycznego reżimu.

Wprowadzony 13 grudnia 1981 r. na terenie całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stan wojenny trwał do 22 lipca 1983 r. Ten stan nadzwyczajny, wprowadzony niezgodnie z konstytucją PRL przez Wojskową Radę Ocalenia Narodowego na czele z gen. Wojciechem Jaruzelskim, doprowadził do internowania ponad 10 tys. działaczy opozycji antykomunistycznej. Tysiące kolejnych było inwigilowanych i zastraszanych. Blisko 100 osób straciło życie.

Ofiarami brutalnych represji było m.in. 9 górników z kopalni „Wujek”, którzy zginęli podczas pacyfikacji strajku 16 grudnia 1981 r. 6 grudnia 2002 r. Sejm RP przez aklamację uchwalił dzień 13 grudnia Dniem Pamięci Ofiar Stanu Wojennego.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.