Drukuj Powrót do artykułu

Dzień Judaizmu w Lublinie: budować mosty braterstwa

18 stycznia 2013 | 13:56 | ks. kp Ⓒ Ⓟ

W Józefie egipskim dostrzegamy każdego człowieka odrzuconego i prześladowanego. Dziś musimy budować mosty zjednoczenia i braterstwa. Jeśli chcemy liczyć na usprawiedliwienie przed Bogiem musimy być sprawiedliwymi przed ludźmi i wobec ludzi – mówił na zakończenie lubelskich obchodów Dnia Judaizmu abp Stanisław Budzik, metropolita lubelski.

Już po raz szesnasty Lublin stał się miejscem centralnych obchodów Dnia Judaizmu w archidiecezji lubelskiej. W nabożeństwie słowa Bożego w gmachu lubelskiego Seminarium Duchownego, połączonego z prezentacją Ksiąg Pamięci Żydów Lubelskich wzięło udział blisko 100 osób, w tym przedstawiciele żydowskiej gminy wyznaniowej, członkowie wspólnot neokatechumenalnych i alumni seminarium.

Witając uczestników spotkania wicerektor Seminarium, ks. dr Jarosław Marczewski przywołał wydarzenie sprzed 150 lat, kiedy katedra lubelska stała się miejscem szczególnego spotkania katolików i Żydów, poświęconego modlitwie w intencji ofiar krwawo stłumionego przez wojska carskie protestu w Warszawie, 26 lutego 1861 roku. Katolicy zbudowali wówczas dla Żydów specjalne podium w przedsionku katedry oraz tron dla rabina, by w ten sposób mogli uczestniczyć w nabożeństwie celebrowanym przez ordynariusza diecezji bp. Wincentego a Paulo Pieńkowskiego.

– Katedra stała się rodzajem barki, gdzie na jej dziobie i rufie modlono się wspólnie za tych, którzy złożyli swe życie w ofierze dla ojczyzny – mówił ks. Marczewski. Jego zdaniem w ten sposób Lublin stał się prekursorem tego, co dziś tutaj wspólnie przeżywamy.

W homilii podczas nabożeństwa słowa Bożego, dyrektor Centrum Dialogu Katolicko-Żydowskiego, ks. prof. Alfred Wierzbicki nawiązał do postaci patriarchy Józefa, patrona tegorocznego Dnia Judaizmu. Upatrywał w nim nie tylko zapowiedź Jezusa Chrystusa, ale figurę Żyda i każdego człowieka; historię, w której ujawnia się Boża opatrzność. Józef, podobnie jak Chrystus został odrzucony przez swoich braci. Nie rozpoznali Go swoi (jak pisze św. Jan), czyli wszyscy ludzie, którzy jako dzieci tego samego Boga Ojca powinni być dla siebie braćmi. Są nimi dla nas w szczególny sposób Żydzi, Lud Obietnicy, która nie przemija. Oni, podobnie jak Józef zostali sprzedani, wydani na śmierć, ale Bóg który jest wierny swojemu przymierzu, podobnie jak w historii Józefa tak i w tej Narodu Wybranego wyprowadza dobro ze zła. Dlatego historia Józefa, to opowieść o Bożym miłosierdziu – stwierdził.

Po nabożeństwie miała miejsce prezentacja Księgi Pamięci Żydów Lubelskich. To owoc żmudnej pracy Zakładu Historii Żydów działającego w ramach Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. O genezie ksiąg pamięci sięgającej czasów średniowiecza, ich konstrukcji, języku i zawartych w nich treściach opowiadali prof. Monika Adamczyk-Grabowska i dr Adam Kopciowski. Księgi Pamięci początkowo służyły upamiętnianiu tragicznie zmarłych, stanowiły rodzaj papierowych macew dedykowanych ofiarom pogromów. Z czasem dodawano do nich opisy kaźni oraz życia wspólnoty przed pogromami, a także opis życia wygnańców w nowym kraju.

Zdaniem dr. Kopciowskiego do 2008 roku odnaleziono 540 ksiąg pamięci z czasów II RP. Opisują one życie wspólnot żydowskich w 413 miastach i miejscowościach Polski. Lubelszczyzna przoduje w ilości ocalałych ksiąg pamięci. Jest ich tutaj aż 70.

Na zakończenie spotkania głos zabrał metropolita lubelski abp Stanisław Budzik. Przypomniał, że Lublin nazywany „Jerozolimą Północy” wywiązuje się ze swojej szczególnej roli jaką ma do wypełnienia wobec pamięci o lubelskich Żydach. Przywołując symbolikę Bramy Grodzkiej, znaku łączącego polski i żydowski Lublin wyraził życzenie, by obecnie stanowiła miejsce, w którym Kościół staje i zaprasza do wspólnoty wszystkie dzieci Jednego Boga.

Nawiązując do trwającego Roku Wiary przywołał dorobek nauczania Soboru Watykańskiego II, zwłaszcza jego dokumenty mówiące o relacji chrześcijan do wyznawców innych religii i o szczególnej roli jaką ma Kościół wobec spadkobierców Narodu Wybranego.

Refleksja nad Księgami Pamięci przypomina słowa bł. Jana Pawła II o Kościele, który opłakuje akty prześladowań czy antysemityzmu. Spojrzenie w przeszłość pozwala uświadomić sobie jak niebezpieczne mogą być takie zjawiska także dziś – mówił abp Budzik. Dlatego trzeba pójść drogą błogosławionego papieża, który wołał, by budować nową przyjaźń, opartą na szacunku, który przystoi tym, którzy czczą tego samego Boga, jako Ojca i Pana i wskazują na Abrahama, jako ojca wiary – stwierdził metropolita lubelski. Jego zdaniem Rok Wiary zachęca nas do pogłębienia wiary, a tego nie da się uczynić bez poznania jej korzeni, które sięgają judaizmu.

Księga Pamięci Żydowskiego Lublina opracowana przez dr. Adama Kopciowskiego ukazała się nakładem Wydawnictwa UMCS w 2011 r. Na ponad 400 stronach opisuje życie Żydów w Lublinie przed zagładą i w pierwszych latach po II wojnie światowej. W Księdze znajdują się wybrane, przetłumaczone świadectwa kilkudziesięciu lubelskich Żydów stanowiące świadectwo ich obecności w Lublinie.

"Należy mieć nadzieję, że prezentowany w niej wybór tekstów przyczyni się do dalszej popularyzacji gatunku, wzbogaci wiedzę o Żydach Lublina (ukazaną – co istotne – z ich własnej perspektywy), a sama Księga być może doczeka się kiedyś kompletnego przekładu" – czytamy we wstępie do Księgi.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.