Emilia de Villeneuve – nowa błogosławiona z Francji

Prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych abp Angelo Amato dokonał 5 lipca w imieniu papieża w Castres w południowej Francji beatyfikacji Emilii de Villeneuve.

Uroczystej Mszy św. przewodniczył w parku Gourjade w Castres w południowej Francji abp Pierre-Marie Carré z Albi. Prawie całe swe życie Emilia spędziła właśnie w Castres, tam też założyła Zgromadzenie Sióstr od Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej, zwane „błękitnymi siostrami z Castres”.

Zapytany przez Radio Watykańskie o specyfikę świętości nowej błogosławionej, abp Amato nawiązał do wymagań, jakie stawiała ona sobie i swym siostrom. Oprócz składanych we wszystkich zakonach ślubów czystości, ubóstwa i posłuszeństwa nałożyła im ona jeszcze jedno zobowiązanie. – Czwarty ślub, który wprowadziła, bardzo dobrze wyraża charyzmat zgromadzenia. Dotyczy on pracy dla zbawienia dusz i uświęcenia bliźnich – wyjaśnił hierarcha.

– Zgromadzenie troszczy się o ubogich, którym brak tego co konieczne do godnego życia, o dzieci i dorosłych bez formacji religijnej, o więźniów, o ludy niechrześcijańskie na terenach misyjnych. Dziełem szczególnie leżącym założycielce zgromadzenia na sercu było schronisko dla dziewcząt, które padły ofiarą niemoralności, stając się prostytutkami. Pragnęła im pomóc, by mogły wyjść z tego procederu i znaleźć na nowo miejsce w społeczeństwie. Opowiada się, że kiedy do schroniska przybywała kolejna podopieczna, przyszła błogosławiona na własne życzenie była od razu zawiadamiana dzwonkiem i przerywała wszelkie zajęcia, by osobiście przyjąć dziewczynę – powiedział abp Amato.

Joanna Emilia (po francusku: Jeanne Emilie) de Villeneuve urodziła się 9 marca 1811 w Tuluzie na południu Francji jako trzecie z czwórki dzieci w zamożnej rodzinie markiza de Villeneuve. Pierwsze lata życia spędziła na zamku w Hauterive w pobliżu Castres. Mimo wzrastania w bogactwie dziewczynka, za przykładem obojga rodziców – bogobojnych i troszczących się o innych, była od najmłodszych lat wrażliwa na ludzką biedę i potrzeby. Gdy miała 14 lat, straciła matkę, a w 3 lata później – swoją siostrę Oktawię. Te tragiczne wydarzenia a także kontakt z jezuitą Le Blanc, który stał się jej spowiednikiem i powiernikiem, wywarły decydujący wpływ na jej dalsze losy.

Po śmierci matki rodzina krążyła między Hauterive a Tuluzą, gdzie wychowywaniem wnuków zajmowała się ich babka. Mając 19 lat Joanna Emilia przeniosła się ostatecznie wraz z rodziną na zamek, prowadząc dom i odciążając od tych zajęć ojca, który w latach 1826-30 był burmistrzem Castres. Wtedy też poczuła w sobie powołanie zakonne i po pewnym czasie oznajmiła ojcu chęć wstąpienia do zgromadzenia sióstr miłosierdzia. Ten jednak nie zgodził się na to i poradził jej odłożenie tej decyzji na jakiś czas. Jak się okazało, trwało to cztery lata.

Nie czekając jednak na ostateczną zgodę dziewczyna postanowiła założyć – z dwiema przyjaciółkami i za zgodą miejscowego biskupa – Zgromadzenie Sióstr od Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej. Wybór takiej właśnie Patronki wynikał ze szczególnej czci, jaką Emilia otaczała ten właśnie przywilej Matki Bożej. Mawiała, że jest Ona jej najwierniejszą towarzyszką życiową.

Zgromadzenie powstało 8 grudnia 1836 w skromnym domu w Castres, pozbawionym wygód. Nie zraziło to jednak pierwszej niewielkiej grupki sióstr, do których szybko zaczęły dołączać następne i tak rozwinęła się wspólnota, której członkinie nazywane są potocznie „błękitnymi siostrami z Castres” – od koloru noszonych przez nie habitów. Ich działaniom przyświecają dwie myśli przewodnie: „Tylko Bóg” i „Służyć ubogim”. Po 16 latach zatwierdził je 15 stycznia 1853 bł. Pius IX. Głównymi polami ich posługi są opieka i wychowanie dzieci i młodzieży, przede wszystkim dziewcząt, ze szczególnym uwzględnieniem formacji chrześcijańskiej i przygotowania do życia dorosłego. Pierwszą przełożoną generalną zgromadzenia została jego założycielka, która jednak w 1853 ustąpiła z tego stanowiska, chcąc się lepiej poświęcić właściwej posłudze zakonnej.

Zmarła w rok później – 2 października 1854 w domu zgromadzenia w Castres w wyniku szalejącej tam wówczas cholery.

Jeszcze za jej życia pierwsze siostry wyjechały poza Francję – w 1848 do Senegalu i wkrótce potem do Gambii, następnie do Gabonu (1849); później przybyły do Hiszpanii (1903), Włoch i Brazylii (1904), Argentyny i wielu innych krajów w Afryce, Ameryce Łacińskiej i Azji. Dziś ponad 700 „błękitnych sióstr” pracuje w 16 krajach, prowadząc wiele dzieł, obejmujących m.in. ponad 50 kolegiów z ok. 35 tys. uczniów, liczne sierocińce, przytułki, placówki służby zdrowia oraz pomagając biednym rodzinom.

Starania o beatyfikację s. Emilii podjęto w 1945. W październiku 1991 dekret papieski potwierdził heroiczność jej cnót, a po dalszych kilkunastu latach w Watykanie potwierdzono cud dokonany za jej wstawiennictwem.

Chodziło o przypadek Binty Diaby z Gwinei, która w 1997 r., mając 19 lat, po zgwałceniu, usiłowała popełnić samobójstwo. Zażyła wówczas dużą ilość sody kaustycznej, która spowodowała rozległe nieodwracalne zmiany w narządach wewnętrznych. Po przewiezieniu jej na leczenie do Barcelony zapadła w śpiączkę, a lekarze uznali stan jej zdrowia za terminalny. Wtedy pracujące w szpitalu „błękitne siostry” zaczęły się modlić do swej założycielki o uzdrowienie chorej i na początku 2003 nastąpiła nagła, niewytłumaczalna naukowo poprawa jej zdrowia. 16 lutego 2006 zespół lekarski Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych uznał przypadek za cud, co pozwoliło na wydanie przez papieża 17 grudnia 2007 dekretu potwierdzającego to i zezwalającego na beatyfikację Emilii de Villeneuve.

Będzie to drugi obrzęd tego rodzaju w tym roku i 57. od początku obecnego pontyfikatu. Łącznie podczas 56 poprzednich beatyfikacji Kościół otrzymał 767 błogosławionych.