Finaliści Konkursu Aktywna Parafia 2025 – Parafia pw. Świętych Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach

Jury konkursu „Aktywna Parafia 2025” wybrało 10 parafii, które już 18 października spotkają się w Warszawie, prezentując lokalną kulturę, tradycje, potrawy, stroje i śpiewy, a także biorąc udział w konkursach sprawnościowych. Finaliści wyróżniają się aktywnością w niejednej dziedzinie. Poznajmy ich bliżej.

Wśród finalistów jest parafia pw.  Świętych Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach (archidiecezja katowicka), gdzie funkcję proboszcza pełni ks. Tomasz Nowak.

Pomoc bliźniemu w potrzebie i działalność charytatywna

Parafianie zainspirowani przykładem proboszcza podejmują wiele działań zarówno indywidualnie, jak i wspólnotowo, współpracują także z innymi denominacjami chrześcijańskimi.

Do stałych działań charytatywnych należą zakup żywności i lekarstw, dopłata do mieszkania, codzienne wydawanie posiłków przez parafialną kuchnię, wsparcie dla uczniów znajdującej się na terenie parafii SP3 (przede wszystkim przez dofinansowanie szkolnych wycieczek) oraz przygotowywanie paczek świątecznych.

Wsparcie trafia również do miejscowego hospicjum  (zbiórki pieniężne, opieka duszpasterska, posługa nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej, wspólne kolędowanie), parafia włącza się w ogólnopolską akcję Caritas „Tak. Pomagam”, pomocą finansową zostali objęci powodzianie (w ramach akcji Caritas Archidiecezji Katowickiej).

Co roku Wspólnota Novare, Caritas i Stowarzyszenie Exodus wraz z parafią św. Stanisława Biskupa i Męczennika organizują w Żorach Światowy Dzień Ubogich, w ramach grup parafialnych odbywają się zbiórki rzeczowe dla osób chorych, przygotowywane są dla nich posiłki i poszukiwani sponsorzy, którzy sfinansują leczenie, członkowie Legionu Maryi regularnie odwiedzają mieszkańców domów socjalnych oraz starszych, chorych legionistów, przeprowadzają także zbiórki na rzecz migrantów i uchodźców.

W 2025 parafianie razem z braćmi protestantami zorganizowali Kurs Alpha w noclegowni dla ubogich, w każdą trzecią niedzielę miesiąca sprawowane są msze w intencji osób bezdomnych oraz z ich udziałem – po mszy w salce katechetycznej serwowany jest gorący posiłek przygotowany we współpracy ze Stowarzyszeniem Exodus. Dla bezdomnych organizowane jest również spotkanie świąteczne.

W parafii posługuje 9 nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej, którzy odwiedzają chorych i starszych parafian nie tylko w niedziele, ale także w tygodniu.

Wsparciem objęte są również osoby niesłyszące i słabosłyszące – w grudniu 2024 odbyła się Wigilia Głuchych (przy tej okazji został TVP zrealizowała program „Spotkania w świecie ciszy” (https://regiony.tvp.pl/85857251/spotkania-w-swiecie-ciszy)

Wspólnota Novare pomogła muzycznie podczas rekolekcji dla ubogich, które proboszcz prowadził w Palowicach, parafia organizuje też wakacje w Kronowie, które wspierają integrację parafian i pozwalają na wypoczynek nawet tym, których sytuacja finansowa nie pozwala na zorganizowanie innych wyjazdów.

Ponad to parafia regularnie modlitewnie i finansowo wspiera: misję salwatoriańską, misję salezjańską, misję franciszkańską, studentów z RAFI, Wolontariat Misyjny Salvator, misjonarzy w Zambii, Festiwal Życia w Kokotku, chrześcijan w Ziemi Świętej, Wspólnotę Betlejem z Tychów oraz Bazylikę Grobu Świętego w Jerozolimie.

Galeria zdjęć (3 zdjęć)

Wspólnoty parafialne

W parafii działa 21 wspólnot. Są to:

• Akcja Katolicka – skupia ok. 15 osób młodszych i starszych, spotkania podzielone są na część formacyjną i organizacyjną; Akcja Katolicka jest pomysłodawcą i jednym z głównych organizatorów festynu parafialnego w formie średniowiecznego jarmarku, przed Bożym Narodzeniem prowadzi małą akcję ewangelizacyjną „Jabłko od Boga”, współorganizuje diecezjalny konkurs literacki dla dzieci i młodzieży, pomaga w hospicjum i w klasztorze sióstr Wizytek w Rybniku, uczestniczy w wydarzeniach kulturalnych, a także włącza się w inicjatywy organizowane przez struktury diecezjalne i krajowe Akcji Katolickiej.
• Apostolat Maryjny szerzy w parafii kult Maryi przez modlitwę i noszenie cudownego medalika
• Legion Maryi formuje się według podręcznika opracowanego przez swojego założyciela, Sługę Bożego Franciszka Duff’a, opiekuje się chorymi i starszymi, dystrybuuje czasopisma religijne, prowadzi nabożeństwa modlitewne i zachęca do modlitwy różańcowej, także w ramach Żywego Różańca.
• Apostolstwo MB Patronki Dobrej Śmierci
• Żywy Różaniec
• Bractwo Szkaplerzne
• parafialny zespół Caritas i Stowarzyszenie Exodus zajmują się pomocą ubogim oraz działalnością ewangelizacyjną
• Wspólnota kobiet „Gazele” wielbi Boga przez taniec i spotyka się w małych grupach działających w duchu NVC, ucząc się słuchania, nazywania emocji, potrzeb, poznawaniu siebie nawzajem bez atmosfery oceniania.
• chór „Gloria”
• kantorzy i lektorzy
• Dzieci Maryi to grupa obejmująca dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, które chcą naśladować Matkę Bożą. Spotkania formacyjne odbywają się w każdą sobotę.
• ministranci
• Podwórkowe Koła Różańcowe Dzieci
• Grupa Małych Rycerzy Miłosiernego Serca Jezusowego modli się za kapłanów, rodziny, miasto Żory i całą ojczyznę
• Grupa męska świętych Filipa i Jakuba, której członkowie pragną odważnie zwyciężać pokusy i pokonywać trudności, szukać Mądrości i kochać bliźniego. Wspólnie zdobywają szczyty górskie, biorą udział w wyprawach rowerowych, organizują Ekstremalną Drogę Krzyżową, parafialny dzień ojca, uczestniczą w pracach fizycznych przy parafii, budują szopkę betlejemską, działają charytatywnie, poznają Biblię oraz nauczanie zawarte w Katechizmie Kościoła Katolickiego, modlą się za siebie nawzajem, uczestniczą w konferencjach i rekolekcjach dla mężczyzn.
• Grupa młodzieżowa „Beta” powstała jako kontynuacja kursu Alpha, przygotowującego do bierzmowania. Jej celem jest formacja i coraz głębsze przeżywanie relacji z Jezusem oraz tworzenie wspólnoty, w której młodzi znajdą wsparcie oraz będą mogli wzrastać w wierze.
• Grupa św. ojca Pio modli się o uzdrowienia i w intencji pokoju na świecie.
• Katolickie Bractwo Motocyklowe
• Wspólnota Trudnych Małżeństw „Sychar”
• Wspólnota Rodzin Novare działająca w trzech grupach: Małżeństwa Sakramentalne, Biblia i Ewangelizacja.

Galeria zdjęć (3 zdjęć)

Inicjatywy ewangelizacyjne

Wspólnota Novare wspiera dzieło „Ewangelizacja w Beskidach” organizowane przez franciszkanów z Rychwałdu.

Prężnie działa również formacja biblijna – działa tu krąg biblijny, organizowane są spotkania i rekolekcje z cenionymi biblistami. Szczególnie celebrowany był Tydzień Biblijny, ale również na co dzień parafianie sięgają po Boże Słowo, czytając Biblię według rocznego planu dostępnego na stronie parafii. Przy tej okazji warto wspomnieć o promowaniu Pisma Świętego także w ramach parafialnego kanału YouTube (Sztigiel), przez Wiadomości Farne oraz fragmenty biblijne na małych karteczkach, które wierni mogą zabrać do domu po spotkaniach uwielbieniowych. W ramach przygotowania do niedzielnej Eucharystii publikowane są także nagrania s. Anny Kołoch ze Zgromadzenia Zakonnego Apostołki Jezusa Ukrzyżowanego: https://filipjakub.pl/sztigiel-na-niedziele-slowa-bozego/

Wśród inicjatyw podejmowanych przez parafię są również działania ekumeniczne – chodzi w nich i o wspólną modlitwę, i o rozmowę, zacieśnianie relacji, i o współpracę w dziełach miłosierdzia.

Na uwagę zasługuje też fakt, że od 7 lat jedna z parafialnych wspólnot prowadzi Kurs Alpha w więzieniu w Jastrzębiu (więcej: https://www.radioem.pl/doc/9062212.Alpha-w-wiezieniu).

Przy kościele działa parafialna kawiarenka, co roku organizowany jest Jarmark Świętych Apostołów Filipa i Jakuba (pod hasłem „Radujcie się zawsze w Panu”): https://filipjakub.pl/jamark-filipa-i-jakuba-2024/, https://filipjakub.pl/zaproszenie-na-jarmark-2024/.

We współpracy z Archidiecezjalnym Centrum Formacji Pastoralnej w parafii odbywają się otwarte spotkania z dr Magdaleną Jóźwik (spotkania biblijne oraz katechezy tematyczne), a we współpracy z Archidiecezjalnym Duszpasterstwem Rodzin odbyły się spotkania i rekolekcje parafialne: „Męczące refreny życia”  z ks. dr Kazimierzem Musiołem oraz archidiecezjalnym Doradcą Życia Rodzinnego Panią Hanną Fojcik-Brocką. Spotkania te były dla wszystkich chętnych i dotyczyły budowania relacji w małżeństwie. Odbył się także wieczorek małżeński przy kawie, ciastku i świecach oraz warsztaty dla małżeństw nt. sztuki budowania wzajemnych więzi.

Pierwszy raz w historii Żor w roku 2024/2025 przy parafii św. Apostołów Filipa i Jakuba odbyła się formacja Baranki przygotowująca do pierwszej spowiedzi i Komunii Świętej. Uczestniczyło w niej 10 rodzin. Raz w miesiącu w niedzielę rodziny spotykały się na Mszy świętej oraz wspólnej formacji i dzieleniu. Formacja opiera się na podążaniu za wydarzeniami roku liturgicznego.

Kurs do bierzmowania odbywał się w ramach spotkań Alpha, równolegle prowadzone były katechezy dla rodziców młodych przystępujących do bierzmowania.

Różnego rodzaju spotkania formacyjne organizuje też młodzieżowa wspólnota „Beta”.

Galeria zdjęć (3 zdjęć)

Życie liturgiczne

Życie liturgiczne parafii świętych Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach cechuje się dużą aktywnością oraz zaangażowaniem wielu grup i wspólnot. W służbie liturgicznej uczestniczy 35 ministrantów, 4 animatorów, ceremoniarz diecezjalny, 9 nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej oraz 2 kościelnych pełniących również funkcję szafarzy. Liturgię Słowa ubogacają kantorzy i lektorzy, a do czytań i śpiewu psalmów chętnie włączają się wierni spoza służby liturgicznej. Pomocą w uczestnictwie we Mszy Świętej służą śpiewniki, ekran i pętla indukcyjna dla osób niesłyszących.

W każdą niedzielę odprawianych jest siedem Mszy Świętych oraz nieszpory. W parafii szczególny charakter mają Msze rodzinne, Msze dla dzieci pierwszokomunijnych, dla osób niesłyszących, a także za bezdomnych i posługujących ubogim. Regularnie odprawiane są również Msze dla mężczyzn oraz nabożeństwa fatimskie. W tygodniu Msze Święte sprawowane są rano i wieczorem, połączone z codziennymi nabożeństwami, adoracją i modlitwami różańcowymi. Parafia prowadzi całodzienną adorację Najświętszego Sakramentu oraz specjalne adoracje w ciszy i modlitwy za rodziny.

Ważnym elementem życia parafialnego są cykliczne uwielbienia prowadzone przez zespół młodzieżowy „Beta” oraz dorosłych. Parafia jest organizatorem i współtwórcą wielu wydarzeń muzycznych i ekumenicznych o zasięgu regionalnym i międzynarodowym, m.in. Święta Ogniowego, które w 2024 roku zostało wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, oraz Międzynarodowego Ekumenicznego Koncertu Muzyki Pokutnej i Pasyjnej w Żorach.

Istotną rolę w liturgii odgrywa Schola Cantorum Sariensis, która prowadzi śpiew podczas uroczystych Mszy Świętych, nabożeństw i koncertów, wprowadzając elementy chorału gregoriańskiego i śpiewów łacińskich. Schola współpracuje z lokalnymi artystami, szkołami i stowarzyszeniami, nagrywa koncerty i promuje muzykę sakralną. W parafii działa również Dekanalny Chór Kościelny „Gloria”, biorący udział w licznych uroczystościach i koncertach.

Życie liturgiczne parafii wzbogacają ponadto własne kompozycje muzyczne, wydarzenia ewangelizacyjne, koncerty pasyjne, a także coroczne kolędowanie dzieci organizowane przez wspólnotę Novare.

Galeria zdjęć (3 zdjęć)

Uprawianie sportu i promocja zdrowego trybu życia

Parafia świętych Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach troszczy się nie tylko o rozwój duchowy wiernych, ale również o ich zdrowie fizyczne i integrację międzypokoleniową. W ramach działalności parafialnej organizowane są różnorodne inicjatywy sportowe i rekreacyjne, angażujące osoby w każdym wieku i o różnym poziomie sprawności.

Ministranci parafii biorą udział w rozgrywkach diecezjalnych i archidiecezjalnych w piłce nożnej halowej, a także uczestniczą w terenowych grach formacyjno-integracyjnych, takich jak gra w Parku Krajobrazowym „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”, łącząca zabawę, edukację liturgiczną i wspólnotowe relacje.

Parafia regularnie organizuje spotkania sportowe: w poniedziałki rozgrywki pingpongowe, a we wtorki mecze siatkówki, w których biorą udział zarówno młodsi, jak i starsi parafianie, całe rodziny oraz przedstawiciele różnych środowisk zawodowych. Dużym zainteresowaniem cieszą się również wyjazdy rekreacyjne na Mazury, tzw. „Boskie Kolonie” w Kronowie, w których uczestniczą całe rodziny. Podczas tych wyjazdów odbywają się różnorodne aktywności – od gier zespołowych po spływy kajakowe i wycieczki rowerowe – stanowiące okazję do wypoczynku i budowania wspólnoty parafialnej.

Podczas corocznego Jarmarku świętych Apostołów Filipa i Jakuba parafia, we współpracy z Miejskim Ośrodkiem Kultury w Żorach, organizuje zawody sportowe i warsztaty dla dzieci i młodzieży, m.in. zajęcia kreatywne, sensoplastyczne, warsztaty żonglerki oraz podstaw boksu. Wydarzenia te sprzyjają nie tylko aktywności fizycznej, ale także rozwijaniu pasji i integracji uczestników.

Ważnym punktem w kalendarzu jest również Ogniowy Turniej Szachowy, odbywający się w przeddzień Święta Ogniowego, który przyciąga uczestników w różnym wieku i z różnych środowisk. Turniej promuje rozwój intelektualny, zdrową rywalizację i wspólnotowe relacje.

W trosce o zdrowie psychiczne i wychowanie młodego pokolenia parafia organizuje także warsztaty profilaktyczne. W 2025 roku odbyło się spotkanie pt. „Jak uchronić dzieci przed uzależnieniami?”, prowadzone przez specjalistkę z Centrum Rozwoju Dzieci i Młodzieży, poświęcone tematyce wpływu technologii, zarządzania czasem i zagrożeń związanych z uzależnieniami.

Galeria zdjęć (3 zdjęć)

Wspólne wyjazdy

Parafia świętych Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach rozwija swoje życie wspólnotowe również poprzez liczne pielgrzymki, wyjazdy formacyjne i integracyjne, które obejmują zarówno parafian, jak i osoby spoza wspólnoty. Wydarzenia te stanowią ważny element duchowego i wspólnotowego życia parafii, sprzyjając pogłębieniu wiary, budowaniu relacji i odkrywaniu piękna Kościoła pielgrzymującego.

W 2024 roku zorganizowano m.in. pielgrzymkę parafialną szlakiem sanktuariów maryjnych Francji oraz pieszą pielgrzymkę do Częstochowy pod hasłem „Z Maryją trwamy na modlitwie” (Dz 1,14). Parafianie uczestniczyli także w pielgrzymkach kobiet i dziewcząt oraz mężczyzn do Matki Bożej Piekarskiej, a także w pieszej pielgrzymce do Sanktuarium Opatrzności Bożej w Jastrzębiu-Zdroju.

Ważną częścią życia wspólnoty są wyjazdy ministrantów, obejmujące zarówno formację duchową, jak i rekreację. Wśród nich znalazły się m.in. wyjazdy do parku trampolin w Gliwicach, karting w Bytomiu, wielkopostny weekend w Ośrodku OCM w Kokotku oraz dzień skupienia ministrantów dekanatu żorskiego.

Parafia aktywnie angażuje także osoby niesłyszące, organizując dla nich oraz osób słyszących pielgrzymki o charakterze integracyjnym, takie jak Ogólnopolska Pielgrzymka Niesłyszących do Częstochowy, Archidiecezjalna Pielgrzymka do Panewnik, a także planowaną pielgrzymkę do Portugalii w 2025 roku, w której uczestniczyć będą również osoby głuche, z zapewnionym tłumaczeniem na język migowy.

Ważnym elementem życia parafialnego są również pielgrzymki motocyklowe organizowane przez Klub Motocyklowy „KBM”. Wierni uczestniczą w otwarciu sezonu motocyklowego w Częstochowie, pielgrzymce mężczyzn do Piekar Śląskich oraz comiesięcznych pielgrzymkach na Górę św. Anny.

Parafia aktywnie uczestniczy także w spotkaniach i pielgrzymkach innych wspólnot. Wierni należący do Grup Modlitwy św. Ojca Pio uczestniczą w dniach skupienia w Ornotowicach, Katowicach i Krakowie-Łagiewnikach. Wspólnota Szkaplerzna pielgrzymuje do Czernej, a Rodzina Różańcowa do katedry w Katowicach. Schola i chór parafialny biorą udział w koncertach i wyjazdach kulturalno-muzycznych, m.in. w Festiwalu Pieśni Religijnych w Czechach i w wycieczce edukacyjnej do Muzeum Chleba.

Wspólnota Novare z okazji 20-lecia działalności udała się na wyjazd do Brennej, natomiast przedstawiciele parafii uczestniczyli w pielgrzymce do Rzymu, gdzie spotkali się m.in. z kard. Konradem Krajewskim i o. Augustino Lewandowskim.

Cyklicznie odbywają się także pielgrzymki wspólnot maryjnych do sanktuariów w Polsce, m.in. na Jasną Górę, do Piekar Śląskich, Czernej, Łagiewnik, Szczepanowa i Panewnik.

Galeria zdjęć (3 zdjęć)

Zaangażowanie na rzecz środowiska

Parafia świętych Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach angażuje się w działania na rzecz ochrony środowiska i troski o piękno otoczenia sakralnego, łącząc wrażliwość ekologiczną z wymiarem duchowym. Ze względu na zabytkowy charakter świątyni wszelkie prace przykościelne wymagają zgody konserwatora zabytków, jednak dzięki inicjatywie proboszcza ks. Tomasza Nowaka udało się w ostatnich latach wprowadzić elementy zieleni nawiązujące do tradycji średniowiecznych ogrodów klasztornych. W 2024 roku przygotowano teren od strony wschodniej kościoła pod nasadzenia, a w 2025 roku powstał tam różany ogródek z kutymi drabinkami w stylu średniowiecznym. Miejsce to, położone w pobliżu ołtarza z tabernakulum, stało się przestrzenią modlitwy i kontemplacji.

W trosce o estetykę i wspólne dobro parafia organizuje również akcje społeczne. Jedną z nich była „Akcja Palmy” (13 kwietnia 2025), w ramach której parafianie przygotowywali palmy wielkanocne z przyniesionych przez siebie materiałów. Dochód z ich rozprowadzania przeznaczono na renowację zabytkowej bramy cmentarza parafialnego.

Parafia dba o porządek i stan miejsc pamięci na cmentarzu, gdzie spoczywają m.in. siostry boromeuszki, kapłani oraz lokalni bohaterowie, w tym sierż. Bolesław Wieczorek – uczestnik powstań śląskich i akcji plebiscytowej.

Z myślą o ochronie środowiska podjęto konkretne działania proekologiczne: wymieniono ogrzewanie z węglowego na gazowe, wprowadzono segregację odpadów w probostwie i zakrystii, a podczas corocznego Jarmarku świętych Apostołów Filipa i Jakuba prowadzona jest edukacja ekologiczna, obejmująca warsztaty, zabawy i akcje uświadamiające znaczenie troski o przyrodę. Tematyka ekologiczna jest również włączana w katechezę szkolną – zwłaszcza w nauczaniu o stworzeniu świata i odpowiedzialności człowieka za ziemię.

Parafianie dbają także o przydrożne krzyże i kapliczki, regularnie je odświeżając i przyozdabiając kwiatami. W 2024 roku poświęcono nową kapliczkę Matki Bożej Fatimskiej, wzniesioną z inicjatywy jednej z parafianek.

W wymiarze szerszym, inicjatywą łączącą troskę o przyrodę i człowieka są „Boskie Kolonie” w Kronowie na Mazurach, organizowane co roku przez ks. Tomasza Nowaka. To miejsce wypoczynku i formacji duchowej dla dzieci i młodzieży, zwłaszcza z uboższych rodzin, które umożliwia bezpośredni kontakt z naturą, wspólnotowe życie i przeżywanie wiary w bliskości z Bogiem.

Galeria zdjęć (3 zdjęć)

***

Organizatorem Konkursu „Aktywna Parafia” jest Katolicka Agencja Informacyjna, a współorganizatorem Fundacja na Rzeczy Wymiany Informacji Katolickiej. Partnerem Organizacyjnym jest Caritas Polska. Wydarzenie odbywa się pod patronatem Konferencji Episkopatu Polski.

Partnerem Wydarzenia jest Fundacja Polska z Natury. Sponsorem Wydarzenia jest firma BYŚ RECYCLING.

Wśród patronów medialnych są: portal eKAI.pl oraz tygodniki Gość i Niedziela.

Więcej informacji o tegorocznej edycji Konkursu „Aktywna Parafia” można znaleźć na stronie internetowej: ekai.pl/aktywnaparafia.