Gniezno: prezentacja książki abp. Józefa Kowalczyka o Konkordacie

W gnieźnieńskim Kolegium Europejskim odbyła się dziś prezentacja książki abp. Józefa Kowalczyka „Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską 1993/1998”. Publikacja jest szczegółową monografią prezentującą umowę, a także omawiającą poszczególne etapy przygotowań do jej podpisania. Wiele materiałów – jak podkreśla autor – nie było dotąd nigdzie publikowanych.

Prymas Polski podkreślił, że książka nie jest egzegezą treści zapisów konkordatowych, ale ukazuje drogę negocjacyjną prowadzoną przez dwa podmioty prawa międzynarodowego, której zwieńczeniem było podpisanie umowy. Drogę negocjacyjną, która – jak mówił abp Kowalczyk – była niekiedy trudna i żmudna.

Metropolita gnieźnieński zauważył jednocześnie, że polski Konkordat jest umową modelową, w której wiele zapisów ma charakter wzorcowy. Podkreślił przy tym, że pojawiające się w mediach spory i krytyka umowy konkordatowej wynika przede wszystkim z jej niezrozumienia i braku koniecznej wiedzy.

W prezentacji książki uczestniczyła również była premier i ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej Hanna Suchocka. W krótkim wystąpieniu nakreśliła istotę, rolę i znaczenie umowy konkordatowej. Jak mówiła, w państwach demokratyzujących się, a więc także w państwach byłego bloku socjalistycznego, porozumienia ze Stolicą Apostolską stały się jednym z sygnałów procesu demokratyzacyjnego.

„Nie był to tylko sygnał polski, ale w różnych innych państwach zawarcie porozumienia ze Stolicą Apostolską świadczyło o nowym kierunku polityki zagranicznej” – dodała Hanna Suchocka.

Podkreśliła również, że „konkordat otworzył drogę do zawarcia porozumień z innymi wyznaniami i spowodował uchwalenie szeregu ustaw, które przeniosły uprawnienia podobne do tych, jakie są w Konkordacie, na relacje pomiędzy państwem polskim a innymi wspólnotami religijnymi”.

Podczas spotkania głos zabrał także ks. prof. dr hab. Wojciech Góralski z Płocka, jeden z redaktorów merytorycznych publikacji, który mówił o nowościach Konkordatu 1993/1998. Kanonista przypomniał, że polski Konkordat został zawarty jako pierwszy w byłym bloku socjalistycznym. Podkreślił również, że w umowie tej nie ma śladu przywilejów, jakimi państwo polskie mogło obdarzyć Kościół. „Konkordat przytacza wszystko, co zawierała wcześniejsza umowa z PRL” – stwierdził.

Jako przykłady nowości w polskim Konkordacie ks. prof. Góralski wskazał i omówił artykuły dotyczące nauczania religii, małżeństw konkordatowych i mianowania biskupów diecezjalnych.

W prezentacji książki uczestniczyli m.in.: abp senior Henryk Muszyński, bp senior Bogdan Wojtuś oraz przedstawiciele lokalnych władz. Obecni byli także wykładowcy Kolegium Europejskiego oraz Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego, gnieźnieńscy kapłani oraz młodzież.

Książka „Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską 1993/1998”składa się z dwóch części. W pierwszej umieszczono historię konkordatową w Polsce od dokumentu z 1925 roku, opis relacji państwo – Kościół, omówienie stosunków dyplomatycznych. W drugiej części znajduje się sam Konkordat i przebieg procedury ratyfikacyjnej. Dołączono także 33 aneksy z aktami prawnymi, indeks osób oraz fotografie dokumentujące różne etapy pracy nad Konkordatem.

Publikacja została wydana nakładem Płockiego Instytutu Wydawniczego. W Płocku książka została zaprezentowana 24 września.