Gniezno: prymas Polski odsłonił tablicę poświęconą gnieźnieńskim rabinom

Tablicę upamiętniającą gnieźnieńskich rabinów odsłonięto dziś na budynku Szkoły Muzycznej – dawnej siedzibie gminy żydowskiej. „Nie należy burzyć pomników przeszłości. Trzeba je szanować i na nich budować teraźniejszość i przyszłość” – powiedział abp Kowalczyk.

W przekonaniu metropolity gnieźnieńskiego sama uroczystość, jak i towarzysząca jej idea upamiętnienia żyjącej niegdyś w Gnieźnie wspólnoty żydowskiej świadczy o tym, że miasto to było i jest otwarte na ludzi różnych wyznań.

„Tablica ta upamiętnia mieszkańców tego miasta, obywateli polskich wyznania mojżeszowego, którzy żyli tutaj i poprzez pracę, naukę i obecność wnosili swój wkład w historię Gniezna. Cieszę się, że w ten skromny sposób pamięć o nich zostanie zachowana” – dodał abp Kowalczyk.

Wspólnie z prymasem Polski tablicę odsłonił Szymon Zadumiński reprezentujący podczas uroczystości rabina Symcha Kellera – przewodniczącego Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi. Jak przyznał, inicjatywy takie są dla mieszkających w Polsce Żydów zawsze niezwykle wzruszające. „Przywołanie pamięci żyjących tu niegdyś Żydów jest cenne i piękne” – dodał.

W uroczystości uczestniczyli także przedstawiciele lokalnych władz, dyrekcja i pracownicy Szkoły Muzycznej, przewodnicząca Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Poznaniu Alicja Kobus oraz ks. dr hab. Waldemar Szczerbiński, kierownik Pracowni Kultury Judaizmu w Kolegium Europejskim w Gnieźnie.

Obecny był także dr Rafał Witkowski z Instytutu Historii poznańskiego UAM, który przybliżył uczestnikom uroczystości historię gnieźnieńskich Żydów. Jak mówił gnieźnieńska społeczność żydowska była mała, miała jednak wielowiekową i niezwykle bogatą historię, której była świadoma. Według tradycji Żydzi osiedlili się w Gnieźnie już we wczesnym średniowieczu. Do drugiej wojny światowej funkcjonowała tu synagoga i cmentarz.

Dr Witkowski przybliżył także sylwetki trzech rabinów: dr Natchaniela Ehrenfelda (1878-1889), dr Mosesa Jacobsohna (1890-1920) oraz dr Henryka Krausza (1922-1938), których upamiętnia odsłonięta dziś w Gnieźnie tablica. Pierwszy z nich dr Natchaniel Ehrenfeld był jednym z uznanych ekspertów od średniowiecznej literatury i poezji żydowskiej, dr Moses Jacobson, późniejszy rabin w Hamburgu, był z kolei ojcem rabina Jacoba Jacobsohna, który w latach międzywojennych prowadził w Niemczech Centralne Archiwum Żydów Niemieckich.