Gorzów Wlkp.: przypomniano postać ks. Kazimierz Buchalika

Postać zmarłego w ubiegłym roku ks. Kazimierza Buchalika, jednego z pięciu proboszczów, którzy w czasie stanu wojennego oprotestowali pacyfikację strajku w Gorzowie przypomniano we wznowionym po pandemii Nadwarciańskim Roczniku Historyczno – Archiwalnym. Znalazły się w nim też inne artykuły związane z tematyką religijną. Prezentacja rocznika odbyła się 24 listopada w siedzibie Archiwum Państwowego w Gorzowie Wielkopolskim.

Prof. Dariusz Rymar, dyrektor Archiwum Państwowego i autor rozdziału „In Memoriam”, poświęconego kapłanowi przypomniał w rozmowie z KAI, że ks. Kazimierz Buchalik był w grupie pięciu gorzowskich proboszczów, która 16 grudnia 1981 r. oprotestowała pacyfikację strajku w Zakładach Mechanicznych Ursus w Gorzowie. Było to odważne tym bardziej, że ks. Buchalik objął probostwo 6 listopada 1981 r. czyli tuż przed wprowadzeniem stanu wojennego. Duchowni zaprotestowali przeciw znieważeniu krzyży w siedzibie „Solidarności” oraz hali ZM Ursus przez siły porządkowe i ich brutalnemu odnoszeniu się do ludzi, biciu mężczyzn i kobiet. Duchowni wyrazili dezaprobatę wobec faktów, które godzą w prawo Boże, naturalne i ludzkiej godności. Domagali się również rychłego zwolnienia internowanych, kontaktu duchownego z internowanymi i możliwości kontaktowania się ich z rodzinami.

Jak podkreśla prof. Rymar, treść protestu z okresu stanu wojennego nie byłaby dziś znana gdyby ks. Buchalik nie odnotował tego w kronice parafialnej. – Tylko dzięki temu odpisowi dzisiaj znamy jego treść z 16 grudnia 1981 r. – czytamy w tekście opublikowanym w Nadwarciańskim Roczniku Historyczno – Archiwalnym.

Archiwista pisze, że dwa elementy z bogatej biografii ks. Buchalika wydają się najbardziej interesujące. Pierwszy to jego postawa wobec stanu wojennego, drugi – budowanie relacji z Niemcami, dawnymi mieszkańcami Gorzowa. Kontakty z zachodnim sąsiadem zapoczątkowała wizyta niemieckiego księdza katolickiego Bernhardta Klatta w biurze parafialnym ks. Buchalika.

Ks. Kazimierz Buchalik urodził się 20 czerwca 1935 r. w Orzeszu. W 1981 r. został skierowany jako proboszcz do parafii pw. Chrystusa Króla w Gorzowie Wlkp. Posługiwał w tej wspólnocie aż do przejścia na emeryturę. Zamieszkał w zielonogórskim Domu Księży Emerytów. Zmarł 14 października 2021 r. w wieku 86. lat.

W publikacji znalazł się też m.in. artykuł nt. genezy Dnia Pamięci i Pojednania oraz roli, jaką w procesie pojednania między Polakami i Niemcami na terenach diecezji gorzowskiej odegrał jej ordynariusz w latach 1972 – 1986, bp. Wilhelm Pluta, kandydat na ołtarze.

„Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” jest czasopismem wydawanym od 1994 r. przez Archiwum Państwowe w Gorzowie Wielkopolskim oraz Towarzystwo Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości. Obecny numer jest pierwszym wydanym po czteroletniej przerwie spowodowanej m.in. pandemią.