Drukuj Powrót do artykułu

Gotycka warstwa obrazu Matki Boskiej Czanieckiej

01 lipca 2016 | 10:27 | rk / mz Ⓒ Ⓟ

Sample Fot. parafiaczaniec.pl

Pod słynącym łaskami obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem z kościoła parafialnego św. Bartłomieja w Czańcu – beskidzkiej wsi, w której urodzili się prapradziadek, pradziadek oraz dziadek Karola Wojtyły – naukowcy odkryli oryginalną warstwę gotycką ikony.

Dzięki specjalistycznym badaniom przeprowadzonym w Krakowie, konserwatorzy sztuki doszli do wniosku, że czaniecki obraz tablicowy jest najstarszym w pełni zachowanym tego rodzaju wizerunkiem w diecezji bielsko-żywieckiej.

Ks. dr Szymon Tracz, konserwator architektury i sztuki sakralnej w diecezji bielsko-żywieckiej, który przewiózł obraz z Czańca do pracowni na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, wyjaśnił, że w ciągu ostatnich kilku dni cudowny wizerunek został poddany specjalistycznym badaniom w ramach projektu naukowo-badawczego, kierowanego przez dr hab. Martę Lempart-Geratowską.

„Badania Czanieckiej Madonny zostały przeprowadzone pod kierownictwem prof. Małgorzaty Schuster-Gawłowskiej. Na ich podstawie już wiemy, że malowany na desce obraz datowany do tej pory na 2. poł. XVI w. – wzmiankowany w Czańcu po raz pierwszy w 1658 r. – pochodzi z 2. poł. XV w., najprawdopodobniej z lat 1460-1470 i reprezentuje tzw. Hodegetrie krakowską, kiedyś określaną jako Matka Boska Piekarska” – podkreślił kapłan.

Jak zauważył, choć w następnych wiekach Madonnę z Dzieciątkiem bardzo mocno przemalowano, to jednak zachowała się w bardzo dobrym stanie pierwotna warstwa gotycka. „To czyni nasz wizerunek wyjątkowym obrazem, a samo odkrycie jest niezwykle sensacyjne!” – zaznaczył historyk sztuki, tłumacząc, że w późniejszych wiekach artyści przemalowywali poszczególne elementy wizerunku, w tym także twarz Madonny oraz Dzieciątka.

„Przeprowadzone badania potwierdzają, że obraz tablicowy Matki Boskiej z Dzieciątkiem w Czańcu jest najstarszym w pełni zachowanym tego rodzaju wizerunkiem w naszej diecezji. Niewiele starszym jest tylko mały fragment, ukazujący Dzieciątko, z podobnego obrazu z kościoła św. Marii Magdaleny w Cieszynie, datowany tuż po poł. XV w. Innym przykładem lecz dużo późniejszym jest cudowny obraz Matki Boskiej Rychwałdzkiej z 1. ćw. XVI w” – dodał.

Ks. Tracz poinformował, że obraz wymaga natychmiastowej konserwacji, gdyż w bardzo złym stanie jest jego podobrazie. „W czasie konserwacji będzie trzeba podjąć bardzo trudną decyzję, czy zakonserwować obecną warstwę malarską, czy też wrócić do gotyckiej warstwy oryginalnej. Wszystko przemawia za tym, aby Matce Boskiej z Czańca przywrócić jej średniowieczny blask, w ten sposób diecezja i parafia będzie mogła cieszyć się jednym z najpiękniejszych gotyckich obrazów zachowanych w Małopolsce” – stwierdził i przyznał, że wizerunek oryginalny będzie się mocno różnił się od wyglądu obecnego. „Dla niektórych parafian przyzwyczajonych do obecnego wizerunki, może stanowić to dużą trudność” – przyznał.

Czaniec związany jest z protoplastami papieża Polaka. Prapradziadek Jana Pawła II – Bartłomiej urodził się w 1788 r., jego syn, Franciszek, zasłynął w okolicy jako radny gminy i sędzia pokoju. Syn Franciszka, Maciej Wojtyła po kilkunastu latach opuścił Czaniec i przeprowadził się do pobliskiej wsi Lipnik. W roku 1879 żona Macieja, Anna urodziła pierworodnego syna Karola, ojca przyszłego papieża.

Przy wejściu na cmentarz parafialny w Czańcu znajduje się granitowy obelisk, na którym umieszczone zostało drzewo genealogiczne rodu Wojtyłów. Napis na tablicy przypomina słowa kard. Wojtyły, ówczesnego metropolity krakowskiego, napisane do parafian 23 maja 1974 roku: „Jestem związany z parafią czaniecką przez moich pradziadów”.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.