Hakvik: Msza św. w intencji żołnierzy poległych w bitwie o Narwik

W ramach trwających obchodów 85. rocznicy bitwy o Narwik na Cmentarzu Wojennym w Hakvik (Norwegia) odprawiona została polowa Msza św. w intencji poległych polskich żołnierzy. Eucharystii przewodniczył ks. ppłk Marcin Janocha, szef sekretariatu biskupa polowego. Po zakończonej Mszy św. odbył się apel pamięci.

Na cmentarzu w Hakvik w zbiorowej mogile pochowano 116 Polaków, w tym 83 żołnierzy i oficerów Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich poległych w walkach o Narwik wiosną 1940 r. W mogile złożono także ciała 23 żołnierzy, którzy dostali się do niemieckiej niewoli i zmarli w obozach jenieckich, oraz osób cywilnych zmarłych w niemieckich obozach pracy w Norwegii.

W homilii ks. ppłk Marcin Janocha przypomniał znaczenie zbliżającej się uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego oraz słów Jezusa: „Wy jesteście świadkami tego”, podkreślając, że każdy wierzący jest powołany do bycia świadkiem prawdy, miłości i przebaczenia.

Kapelan nawiązał w tym kontekście do ofiary żołnierzy Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich, dla których Bóg, honor i Ojczyzna były, jak podkreślił, najwyższymi wartościami. – Dla żołnierzy, którzy walczyli pod Narwikiem, Bóg był punktem odniesienia. W mrozie, w walce, w śmiertelnym niebezpieczeństwie nie opuszczali modlitwy. Wiara dawała im sens. Uczyli się, że nie wystarczy tylko mieć broń w ręku, trzeba mieć pokój w duszy i miłość w sercu – powiedział.

Ks. Janocha przywołał słowa św. Jana Pawła II: „Trzeba, aby duch Ewangelii kształtował serce żołnierza, który broni prawa i pokoju”. – Ci, którzy tutaj polegli nieśli tego ducha, walczyli nie z nienawiści, ale z miłości do bliźnich, Ojczyzny, do wartości uniwersalnych i bezcennych – powiedział.

W kazaniu mocno wybrzmiała również refleksja nad znaczeniem Ojczyzny jako wartości duchowej, nieograniczonej granicami. Duchowny przywołał słowa Jezusa: „Otrzymacie moc Ducha Świętego, gdy zstąpi na was, i będziecie moimi świadkami aż po krańce ziemi”, odnosząc je do świadectwa polskich żołnierzy, którzy walczyli w Narwiku, Tobruku czy Monte Cassino.

Kapelan zakończył swe rozważanie wezwaniem do współczesnych pokoleń, by byli „strażnikami dziedzictwa”, wierni Bogu, sumieniu i Ojczyźnie.

We Mszy św. i apelu, który rozpoczął się po jej zakończeniu, uczestniczyli weterani walk o niepodległość RP, szef Urzędu, Lech Parell, wiceminister obrony narodowej, Stanisław Wziątek, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, Sebastian Gajewski przedstawiciele Polonii, harcerze oraz mieszkańcy Narwiku.

Uroczystości zakończyło złożenie wieńców i wiązanek kwiatów przed pomnikiem upamiętniającym polskich żołnierzy poległych w walce o wolność Norwegii i Polski.

Trwające od wtorku uroczystości zorganizował Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

***

Bitwa o Narwik (9 kwietnia – 8 czerwca 1940 r.) była starciem morsko-lądowo-powietrznym o port kluczowy dla eksportu szwedzkiej rudy żelaza. Niemcy zajęli miasto pierwszego dnia inwazji, by zabezpieczyć surowce, niezwykle istotne dla przemysłu zbrojeniowego. W odpowiedzi alianci wysłali okręty Royal Navy, francuską piechotę górską, norweskich obrońców oraz Samodzielną Brygadę Strzelców Podhalańskich sformowaną w lutym 1940 r. z polskich żołnierzy ewakuowanych po kampanii wrześniowej 1939 r. do Francji.

W fazie morskiej (10 i 13 kwietnia) brytyjskie niszczyciele, wsparte polskimi „Gromem”, „Błyskawicą” i „Burzą”, zniszczyły dwie grupy niemieckich kontrtorpedowców. 4 maja bombowce He 111 trafiły „Groma”; okręt zatonął w kilka minut, grzebiąc 59 marynarzy.

Walki lądowe toczyły się w arktycznych warunkach: przy śniegu, wichrze i całodobowym świetle dnia polarnego. 28 maja 1940 r. Polacy i Francuzi odbili Narwik, odnosząc pierwsze zwycięstwo aliantów nad Wehrmachtem. Gwałtowne postępy Niemiec we Francji zmusiły jednak aliantów do ewakuacji (operacja „Alphabet”, 3–8 czerwca) i 9 VI miasto ponownie zajęły wojska niemieckie.

Kampania zakończyła się odwrotem aliantów, lecz przyniosła cenne doświadczenia prowadzenia walki w warunkach arktycznych, Niemcom zaś poważne straty – m.in. dziesięć niszczycieli i kilkadziesiąt samolotów. Dla Polski udział w Narwiku miał wymiar symboliczny i psychologiczny: dowodził, że mimo utraty państwa Polacy walczą dalej u boku sojuszników. Pamięć o marynarzach „Groma” i Podhalańczykach na stałe weszła do tradycji Wojska Polskiego, a 4 maja w Norwegii obchodzony jest Dzień Polskich Marynarzy.