IPN: SB interesowało się pielgrzymkami

Zainteresowanie funkcjonariuszy SB ruchem pielgrzymkowym istniało do końca PRL. Instytut Pamięci Narodowej opublikował kolejne dokumenty ukazujące działania podejmowane przez SB podczas pieszych pielgrzymek na Jasną Górę. Ich celem było przekonanie opinii publicznej, że pielgrzymki nie mają religijnego charakteru.

Marcin Krzysztofik z radomskiej delegatury IPN podkreśla, że rozwijający się w latach 70-tych ubiegłego wieku ruch pielgrzymkowy wzbudzał duże zainteresowanie aparatu bezpieczeństwa, w szczególności departamentu IV – odpowiedzialnego za rozpracowanie Kościoła i innych wyznań w Polsce.
Zainteresowanie to przejawiało się m.in. kierowaniem do udziałów w pielgrzymkach tajnych współpracowników oraz tworzeniem na czas ich trwania specjalnych grup złożonych z pracowników operacyjnych SB.
Jednym z wielu zadań prowadzonych przez te grupy była dezintegracja. Na przykład w jednym z meldunków z inwigilowania 267. pieszej pielgrzymki warszawskiej w 1978 r., w której szły dwie grupy radomskie, można przeczytać, że SB kupiła w kiosku 200 sztuk prezerwatyw. Funkcjonariusze podrzucali je po wyjściu pielgrzymów wokół miejsc noclegowych, najczęściej przy namiotach i ogniskach a następnie fotografowali „nocne życie pątników”. – Opublikowane dokumenty jednoznacznie świadczą o perfidii ich inicjatorów – komentuje M. Krzysztofik.
Nie brakuje też humorystycznych notatek służbowych. „W czasie tegorocznej jesieni należałoby zebrać znaczne ilości owoców róży (szczególnie dzikiej), których nasiona, po wysuszeniu dość łatwo unoszą się w powietrzu, a mając charakterystyczne włoski czepne, w zetknięciu z ciałem powodują dokuczliwe swędzenie, potęgujące się z działaniem potu”. Fukcjonariusz SB proponował, aby te nasiona rozrzucić na trasie przemarszu pielgrzymki między Nowym Miastem nad Pilicą a Różanną.
Zainteresowanie funkcjonariuszy SB ruchem pielgrzymkowym istniało do końca PRL. – Wzmożone działania inwigilujące ruch pielgrzymkowy podjęto po wyborze kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. Na każdą pielgrzymkę była zakładana tzw. sprawa obiektowa, prowadzona przez wydział IV SB.
Ponadto za każdą pielgrzymką wyruszała grupa funkcjonariuszy dokumentując wszelkie nieprawidłowści np. w łamaniu przepisów drogowych przez pątników – powiedział M. Krzysztofik.
Wydział VI Departamentu IV MSW powstał w 1977 roku w wyniku rozbudowy Samodzielnej Komórki „D” Departamentu IV MSW, a zlikwidowany został po zamordowaniu przez funkcjonariuszy tej jednostki ks. Jerzego Popiełuszki w 1984 r. Działania tej komórki były bardzo głęboko zakonspirowane z uwagi na ich bezprawny, a często przestępczy charakter, np. podpalenia, pobicia, zabójstwa.