Jak zaangażować współczesny świat w misje i jak dla misji wykorzystać nowoczesne technologie – konferencja z okazji 50-lecia Pallotyńskiego Sekretariatu Misyjnego

Międzynarodowa dyskusja „Czy jesteśmy w stanie zaangażować współczesny świat w misje?” oraz wykład „Człowiek i Technika: Rachunek Etyczny. Nowe technologie (AI, NFT) w promocji misji” był punktami konferencji z okazji 50-lecia Pallotyńskiego Sekretariatu Misyjnego. Odbywała się ona pod hasłem „Od beneficjanta do partnera” w domu Arcybiskupów Warszawskich. Organizatorem wydarzenia był Pallotyński Sekretariat Misyjny.

W dyskusji panelowej „Czy jesteśmy w stanie zaangażować współczesny świat w misje?” udział wzięli Toni Zender (szef afrykańskiej sekcji w Kirche in Not), Christine Parzer (dyrektor zarządzająca Miva Austria), ks. Stanisław Filipek SAC (misjonarz) i ks. Jerzy Limanówka SAC (sekretarz ds. Misji Prowincji Chrystusa Króla Pallotynów).

Na początku dyskusji uczestnicy zastanawiali się nad tym, jaki wpływ na misje i pozyskiwanie środków na nie ma sekularyzacja w Europie.

Christine Parzer wskazała, że w Austrii podobnie jak w Polsce są osoby odchodzące od Kościoła, jednak ważniejsze wydają się jej różnice w samym postrzeganiu misji i misjonarzy. Zauważyła, że w Polsce misje to popularny ruch, mamy wielu misjonarzy w świecie, wolontariuszy, organizacje. W Austrii natomiast misjonarzy jest kilku. „My w Miva Austria współpracujemy w ponad 90 proc. z lokalnymi misjonarzami, a nie z austriackimi, to różnica” – wskazała.

Zwróciła uwagę na to, że temat misji, a nawet samo słowo „misja” jest w Austrii postrzegane negatywnie ze względu na skomplikowaną historię. „Musimy dlatego edukować o tym, jak aktualnie wygląda praca misyjna – że to aktywizacja, życie społeczne, opieka zdrowotna. I że to działania prowadzone głównie przez Kościół katolicki, a nie rządy tych np. afrykańskich krajów: – mówiła.

Tony Zender powiedział, że sytuacja w Austrii i Niemczech jest podobna. „Trudno jest wychodzić z przekazem o istotności pracy misyjnej. Wielu osobom, które przestają praktykować, trudno zrozumieć, dlaczego powinni się angażować w sprawę, której na poziomie duchowym nie pojmują. Natomiast fundraising skupia się na kwestiach rozwojowych, które spoleczenstwu łatwiej sobie wyobrazić – sfinansowanie studni, szkoły, szpitala. Kiedy natomiast przechodziny do kwestii duszpasterskich – formacja księży, rekolekcje, domy formacyjne, te tematy ciężko wytłumaczyć, i z tym musimy zwracać się już do grup wewnątrzkościelnych, by wspierać też misjonarzy – duchownych i świeckich – chcących realizować powołanie np. w Afryce”.

Ks. Stanisław Filipiak zgodził się z tym, że dziś coraz trudniej ludziom zrozumieć potrzebę wspierania misji w kontekście duszpasterstwa. Ks. Jerzy Limanówka zwrócił uwagę na potencjał wolontariatu. „Przygotowanie, wyjazd i powrót do kraju – to trzy etapy wolontariusza. Trzeci etap jest ważny, bo tu wolontariusze dają świadectwo o zaangażowaniu, o potrzebach, o tym co im ten czas dał i mogą zainteresować innych, wymieniać się doświadczeniami” – mówił. Christine Parzer powiedziała, że w MIVA Austria nie praktykuje się wysyłania na misje wolontariuszy.

– Warto rozpropagować wolontariat, by mieć na miejscu doświadczonych animatorów, ale też mieć profesjonalnych współpracowników na miejscu – mówił ks. Filipiak. Podał przykład budowania drukarni i szkoły poligraficznej, gdzie profesjonalizm wolontariuszy był niezbędny.

Uczestnicy dyskusji zastanawiali się również, czy niewierzący mogą jeździć na misje. Ks. Filipiak stwierdził, że otwartość i tolerancja są konieczne. „Jeśli ktoś chce z nami współpracować, nie skupiajmy się na różnicach. Wielu przyjaciół, którzy nas wspierali misyjnie, było na bakier z Kościołem. To też okazja do ewangelizacji – wskazał.

Inną perspektywę zarysował ks. Limanówka, stwierdzając, że w jego organizacji misyjność wolontariatu jest mocno zaakcentowana. Zauważył, że osoby zainteresowane społeczną pracą mają dużo innych możliwości. Zdystansował się też do traktowania misji jako formy ewangelizacji niewierzących wolontariuszy.

Kolejnym punktem Konferencji była prelekcja Łukasza Marka Fiemy, przewodniczącego Rady Nadzorczej Polskiej Fundacji Fantastyki Naukowej. Mówił na temat „Człowiek i Technika: Rachunek Etyczny. Nowe technologie (AI, NFT) w promocji misji”.

Omówił ewolucyjne i technologiczne miejsce człowieka w świecie jako gatunku, który zdominował planetę, najpierw się dostosowując do różnych warunków, a potem dostosowując planetę do siebie. „Tym, co wyróżnia człowieka, jest inteligencja, rozum, zdolność do przekraczania barier, kreatywność” – wskazał.

Fiema omówił krótko historię rozwoju technologicznego, aż do współczesnych komputerów i internetu. Wskazał także na zagrożenia postępu, kiedy nauka i technika wykorzystywana jest przeciw ludzkości. Jako przykład podał bombę atomową.

– Trwa czwarta rewolucja przemysłowa – rewolucja cyfrowa. Definiuje ją to, że otoczeni jesteśmy urządzeniami wyposażonymi w układy scalone, internet rzeczy, które się komunikują ze sobą. Świat się dynamicznie zmienia. Czekają nas np. samouczące się algorytmy. Innym znakiem czwartej rewolucji są multimedia – mówił.

Omawiając możliwy rozwój technologii w przyszłości, zwrócił uwagę na rzeczywistość wirtualną i rozszerzoną, sztuczną inteligencję i tokeny. Wskazał na zastosowanie tych możliwości w edukacji, medycynie, przy projektowaniu, komunikacji, rozrywce, itd.

Omawiając temat sztucznej inteligencji podkreślił, by nie mylić inteligencji ze świadomością. Wskazał na konieczność regulacji prawnych, bo w niej jest również zagrożenie dla ludzkości. Wymieniając pozytywne zastosowania podkreślił wsparcie asystenckie, porządkowanie danych i tłumaczenia.

– Pomimo nowości technologicznych, w środku zawsze jest człowiek, który decyduje o ich działaniu. One są narzędziami i od nas należy, czy wykorzystamy je dla zguby czy dobra całej ludzkości – powiedział i wyraził przekonanie, że działalność misyjna znajdzie również pole do wykorzystania nowych zdobyczy technologicznych.