Janów Lubelski: odsłonięto tablicę upamiętniającą zamordowanych Żydów

Tablicę upamiętniającą Żydów zamordowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej odsłonięto 23 maja w Janowie Lubelskim. Modlono się w ich intencji oraz otwarto również wystawę poświęconą ludności żydowskiej.

Podczas uroczystości bp Krzysztof Nitkiewicz podkreślił, że pamięć o janowskich Żydach została ocalona, natomiast odsłonięta tablica oraz ekspozycja będą pomagały ją pielęgnować.

– „Dusze sprawiedliwych są w ręku Boga”, mówi Księga Mądrości. Zły człowiek nie może już wyrządzić im więcej krzywdy. My jednak powinniśmy spotykać się jak najczęściej w imię Boże, i w imię szlachetnych wartości, abyśmy poczuli się naprawdę braćmi – mówił bp Krzysztof Nitkiewicz.

Anna Azari, ambasador Izraela w Polsce wyraziła radość, że uczestniczy w uroczystości upamiętniającej dawnych żydowskich mieszkańców Janowa Lubelskiego zamordowanych w okresie zagłady. Podkreśliła, że miło jest jej widzieć liczną delegację z Izraela, która specjalnie przybyła na dzisiejszą uroczystość, świadczy to o dobrych relacjach miedzy obecnymi a dawnymi mieszkańcami Janowa.

– Żydowska społeczność Janowa zginęła w tragicznych okolicznościach zagłady i nie możemy jej przywrócić. Ktoś powiedział, że „istniejmy dopóki jesteśmy i pamiętamy”. Jedyne, co dzisiaj możemy, to pamiętać o Żydach z Janowa i w ten sposób oddać im hołd. Chciałabym podziękować wszystkim mieszkańcom Janowa Lubelskiego, którzy pamiętają i są dzisiaj z nami – mówiła Anna Azari.

Krzysztof Kołtyś, burmistrz Janowa Lubelskiego, przypomniał, że w czasie II wojny światowej mieszkańcy Janowa, tak Żydzi i Polscy ponieśli wielką ofiarę męczeństwa ze strony niemieckiego okupanta.

– Wielu Polaków i Żydów poległo w walce, ale jeszcze więcej zostało bestialsko zamordowanych. Pozbawiono ich ludzkiej godności, nie mieli godnego pochówku, wielu nie ma nawet mogiły. Niech więc ta tablica będzie symbolem, znakiem, że szanujemy pamięć o dawnych mieszkańcach Janowa. Niech przypomina, że trzeba walczyć o najwyższe ludzie wartości: prawo do życia, godność, szacunek, współczucie – podkreślał K. Kołtyś.

Zafira Shmukler, prezes Stowarzyszenia „Janów” w Izraelu zwróciła uwagę na to, że tablica upamiętnia rodziny i całą społeczność żydowską Janowa zamordowaną przez Niemców w trakcie Holokaustu.

– Duża społeczność żydowska żyła tutaj zaraz obok polskich sąsiadów, mieszkańców Janowa. Ludzie żyli prostym i pełnym życiem. To wszystko skończyło się nagle, gdy niemieccy prześladowcy zaatakowali Polskę, w tym także i Janów. Po wielu latach, gdy nasze rodziny nie miały żadnego upamiętnienia ich życia przez setki lat w tym mieście, stoimy tu dzisiaj z dużą delegacją z Izraela pamiętając o nich i mówiąc im: „Nie zapomnieliśmy was i nigdy nie zapomnimy” – mówiła Zafira Shmukler.

Tablicę umiejscowiono na ścianie budynku Muzeum Regionalnego, które w czasach II wojny światowej było miejscem kaźni polskiej i żydowskiej ludności Janowa Lubelskiego. Wspólnie odsłonili ją: Zafira Shmukler, Krzysztof Kołtyś, Krystyna Ćwiek, przewodnicząca Rady Miejskiej w Janowie oraz Barbara Nazarkiewicz, dyrektor Muzeum Regionalnego. Następnie delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze pamięci.

Przybyli na uroczystość goście oraz mieszkańcy mogli obejrzeć przygotowaną wystawę o społeczności żydowskiej Janowa Lubelskiego. W miejscowym ośrodku kultury odbyła się prezentacja poświęcona janowskim Żydom.