Jasna Góra: kolokwium nt. dokumentu społecznego Konferencji Episkopatu Polski

Integralny obraz człowieka, kultura duchowa i dobro wspólne, patriotyzm jako szkoła tożsamości oraz media w służbie prawdzie i dobru wspólnemu – to wybrane zagadnienia z dokumentu społecznego Konferencji Episkopatu Polski, które były przedmiotem refleksji kolokwium zorganizowanego 25 kwietnia w Kaplicy Różańcowej na Jasnej Górze. Inicjatorem spotkania było Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” – Oddział Częstochowski.

– Dokument społeczny Episkopatu Polski podejmuje temat troski o człowieka i dobro wspólne. Szczególnym miejscem tej troski jest Jasna Góra – mówiła na początku spotkania Izabela Tyras, przewodnicząca Częstochowskiego Oddziału Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”.

Refleksje nad tematyką dokumentu społecznego KEP podjęli: metropolita częstochowski abp Wacław Depo, ks. prof. dr hab. Bogusław Drożdż z Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, kierownik Katedry Nowej Ewangelizacji, Ziemowit Gawski, przewodniczący Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” oraz ks. dr Marek Łuczak, wykładowca Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i redaktor tygodnika katolickiego „Niedziela”.

Na kolokwium obecni byli m.in. przedstawiciele Jasnej Góry: definitorzy o. prof. Zachariasz Jabłoński i o. Piotr Polek, przedstawiciele częstochowskiej „Solidarności” na czele z przewodniczącym Mirosławem Kowalikiem, przedstawiciele duchowieństwa, świata kultury i mediów.

Temat integralnego obrazu człowieka podjął abp Wacław Depo, który przypomniał m.in., że „człowiek nie jest istotą wrzuconą w świat przez jakąś ślepą ewolucję, ale to Bóg jej chciał”. – Z Boga pochodzi godność człowieka jako osoby. Człowiek jest kimś, a nie czymś. Człowiek jest zdolny do tworzenia wspólnoty osób, communio personarum – przypomniał abp Depo słowa bł. Jana Pawła II.

Metropolita częstochowski podkreślił, że nowy dokument społeczny KEP mówi o „promocji integralnej wizji człowieka”. – To jest klucz właściwego rozumienia całego dokumentu – mówił.

Przypomniał również, że „nie do przyjęcia z punktu widzenia godności człowieka jest aborcja, eutanazja, sztuczne zapłodnienie, klonowanie”. – Autorem praw człowieka jest Stwórca, który stworzył człowieka i nadał mu godność, a nie państwo, czy jakaś władza polityczna – przypomniał abp Depo.

Prelegent wskazał też na temat godności człowieka widzianej w perspektywie zbawienia. – W Chrystusie nie tylko odzyskujemy godność utraconego obrazu, ale otrzymujemy godność nowego stworzenia i nowego człowieka – tłumaczył.

Abp Depo poruszył ponadto kwestię rodziny, którą podejmuje nowy dokument społeczny Episkopatu Polski. – Kościół zdradziłby człowieka, gdyby nie głosił mu orędzia o rodzinie – przypomniał słowa bł. Jana Pawła II.

Metropolita częstochowski również bardzo krytycznie ocenił ustawę o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie uchwaloną 1 lipca 2010 r. – Czy nie jest to wstęp do totalitaryzmu – pytał abp Depo. – Ideologie wolnościowe atakując prawo rodziny prowadzą do kryzysu społecznego. Podmiotowość rodziny jest warunkiem państwa demokratycznego – kontynuował metropolita częstochowski.

Temat „kultury duchowej jako dobra wspólnego” podjął ks. prof. dr hab. Bogusław Drożdż z Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, kierownik Katedry Nowej Ewangelizacji. Przypomniał, że „kultura jest uprawą ducha ludzkiego a przekaz dziedzictwa jest właściwością człowieka”.

Ks. Drożdż wskazał również, że „dobro wspólne domaga się tego, że celu społecznego nie można zrealizować niegodziwymi środkami”.

Prelegent podkreślił, że „kultura jest istotną częścią dobra wspólnego”. – Z natury swojej kultura jest religijna- mówił ks. Drożdż.

„Jesteśmy świadkami redukcji kultury i kryzysu kultury. Kultura bez Boga będzie kulturą bez nadziei, kulturą beznadziejną” – kontynuował ks. Drożdż.

Prelegent podkreślił, że weryfikatorami kultury są sumienie i wstyd. Zaznaczył, że „dziś bardzo często jesteśmy świadkami przeciwstawienia teorii i praktyki, akceptowalności sprzeczności”. – Dowodem tego są takie stwierdzenia jak m. in. jestem wierzącym, ale nie praktykującym, jestem etykiem i równocześnie jestem za aborcją, jestem demokratą, ale nie uznają dialogu, jestem tolerancyjny a walczący, praworządny a nie uporządkowany – wyjaśniał ks. Drożdż.

O „patriotyzmie jako szkole tożsamości” mówił Ziemowit Gawski, przewodniczący Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Odnosząc się do dokumentu społecznego KEP przypomniał, ze „patriotyzm jest nakazem sumienia”. – Powinniśmy dokładnie przestudiować książkę bł. Jana Pawła II „Pamięć i tożsamość”, bo to jego testament przekazany nam Polakom – apelował Ziemowit Gawski.

Przewodniczący Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” podkreślił również, że „wychowanie patriotyczne dla zachowania tożsamości i wspólnoty jaką jest Polska, to moc jednocząca naród”- Także historia jako przekaźnik wartości narodowych jest współczynnikiem kształtującym naród – mówił Ziemowit Gawski.

Prelegent przypomniał także, iż obyczaje i sposoby życia codziennego to „czynniki konstytuujące naród”. Wskazał również na podstawowe elementy kultury polskiej i polskości, a mianowicie: obecność Boga, szacunek do człowieka, rodzinność, naród solidarny oraz wolność osobista i narodowa. – Kultura polska od samego początku ma znamiona chrześcijańskie – przypomniał słowa bł. Jana Pawła II.

Przewodniczący Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” przypomniał również główne myśli, które na temat wielkości narodu, tożsamości i znaczenia historii wypowiadali Prymas Tysiąclecia kard. Stefan Wyszyński, bł. Jan Paweł II, historyk Feliks Koneczny i ks. prof. Czesław Bartnik.

Natomiast o „mediach w służbie prawdzie i dobru wspólnemu” mówił ks. dr Marek Łuczak, wykładowca Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i redaktor Tygodnika Katolickiego „Niedziela”.

Prelegent podkreślił m.in., że „godność osoby ludzkiej jest kluczem całego dokumentu społecznego Episkopatu Polski, ale również kluczem do zrozumienia misji i roli mediów”.

Ks. Łuczak wskazał na moralne aspekty mass mediów i podkreślił, że „przeobrażenia globalizacyjne dokonujące się za sprawą mediów prowadzą do pewnego przedefiniowania pojęć, do erozji, zanikania pewnych modeli postępowania i dyfuzji, czyli rozszerzania się nowych modeli postępowania w życiu społecznym”. – Przykładem tego jest reklama. To co kiedyś było tylko proponowane, to dziś staje się obowiązujące – mówił ks. Łuczak.

Redaktor „Niedzieli” przypomniał też, że „podstawową rolą mediów katolickich jest ewangelizowanie”. – Media katolickie muszą stać się sufraganem biskupa i wikarym dla duszpasterza – cytował prelegent kard. Augusta Hlonda i bp. Teodora Kubinę.

Ks. Łuczak wskazał również na „odpowiedzialność mediów za prawdę”.

Na zakończenie wszyscy uczestnicy colloquium wzięli udział w modlitwie Apelu Jasnogórskiego w kaplicy Matki Bożej.

Konferencja Episkopatu Polski ogłosiła 29 marca dokument społeczny pt. „W trosce o człowieka i dobro wspólne” . W 70-stronicowym dokumencie biskupi piszą m.in. o godności człowieka, trosce o kulturę, etyce w życiu politycznym i gospodarczym oraz o roli mediów.

Kolokwium zorganizowane z inicjatywy Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” Oddziału Częstochowskiego było pierwszym w Polsce tego typu spotkaniem nad nowym dokumentem społecznym KEP.