Jędrzejów: trwają Dni Pamięci dedykowane lokalnym Żydom
17 września 2020 | 16:58 | dziar | Jędrzejów Ⓒ Ⓟ
Od 14 do 20 września trwają Dni Pamięci w Jędrzejowie dedykowane lokalnym Żydom. Obchody ze względu na pandemię odbywają się głównie w sferze wirtualnej.
Wydarzenie upamiętniające jędrzejowskich Żydów organizowane jest od kilku lat we wrześniu, w związku z przypadającą na ten czas rocznicą likwidacji getta jędrzejowskiego, co nastąpiło 16 września 1942 roku.
W ramach obchodów na stronie Cmentarz żydowski w Jędrzejowie – Archiwum Pamięci ינד’יוב nadawany jest cykl codziennych informacji o zwyczajach pogrzebowych Żydów oraz dotyczących zwiedzanie cmentarza.
Radio z Qlturą wyemitowało 14 września audycję Jana Przypkowskiego „Duchy, komnaty i eksponaty” poświęconą opowieściom o żydowskich sąsiadach oraz rozmowę Urszuli Lubczyńskiej-Gładkiej z judaistką Klaudią Kwiecińską na temat historii jędrzejowskich Żydów.
Na piątek 18 września zaplanowano porządkowanie cmentarza żydowskiego, czym zajmą się uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Reja w Jędrzejowie. Do włączenia się w inicjatywę zachęcani są pracownicy Urzędu Miejskiego w Jędrzejowie, mieszkańcy. Porządkowanie rozpocznie się około godziny 10.
Początki osadnictwa żydowskiego w Jędrzejowie były skromne. W połowie XIX wieku Żydzi stanowili 2,6 proc. Mieszkańców, jednakże liczba starozakonnych w mieście sukcesywnie rosła. Wraz z reorganizacją administracyjną (od 1866 Jędrzejów był powiatem) – w mieście nastąpił intensywny rozwój gospodarczy i ekonomiczny. Gmina żydowska ostatecznie ukonstytuowała się w 1875 r. Tym samym Jędrzejów stał się trzecim okręgiem bożniczym w okolicy, obok wodzisławskiego i sobkowskiego. Dom modlitwy, zwany także bożniczką Wygnańskiego, został utworzony na posesji rodziny Wygnańskiego.
W 1881 r. Żydzi stanowili ok. 15 proc. społeczności miasteczka. W 1934 r. w Jędrzejowie gmina liczyła 5440 osób – swym zasięgiem obejmowała Sobków, Przesław, Mierzwin, Brzegi. W 1939 r. mieszkało na terenie powiatu 9513 Żydów – w tym na terenie Jędrzejowa mieszkało około 3-4 tys. osób. Liczby te ulegały ciągłym rotacjom w zależności od wysiedleń Żydów z okolicznych miast lub ich zagłady w obozach koncentracyjnych. Liczba Żydów wzrosła ponownie w 1942 r. – z 3520 w marcu do 6 tys. we wrześniu, wskutek przymusowych przesiedleń.
Niemcy utworzyli getto w 1942 r. Jego likwidacja nastąpiła 16 września 1942 r., w 1943 zlikwidowano tzw. małe getto. Z ponad 4 tys. członków żydowskiej społeczności miasta, wojnę przeżyło tylko 80 osób.
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.