Kapłan nie musi być specjalistą od wszystkiego – Czechy podsumowały synod

„Misją Kościoła jest przekazywanie wszystkim ludziom świata radości Ewangelii, orędzia nadziei i Bożej miłości” – czytamy w syntezie procesu synodalnego w Republice Czeskiej. Tekst dokumentu omawiano 6 lipca podczas ogólnonarodowego spotkania synodalnego w sanktuarium na Velehradzie.

Proponowany tekst syntezy narodowej został opracowany w czerwcu pod kierunkiem zespołu synodu narodowego. Po uwzględnieniu uwag, które pojawiły się podczas wczorajszego spotkania w Velehradzie, zostanie on jeszcze zmodyfikowany, a następnie opublikowany. Uwzględniono w nim głosy około 15 tys. osób, które uczestniczyły w procesie synodalnym podczas fazy diecezjalnej od listopada 2021 r. do lutego 2022 r.

Tekst końcowy jest zbudowany z trzech części (komunia; uczestnictwo; misja). Zawiera wiele pozytywnych, ale i krytycznych myśli, które starają się odpowiedzieć na postawione pytanie: Jak żyć Kościołem w sposób prawdziwie synodalny, czyli jako wspólne zaangażowanie i współodpowiedzialność? Mówi on o komunikacji wewnątrz Kościoła, w poszczególnych parafiach, komunikacji biskupa z parafiami, ale także między Kościołami chrześcijańskimi i ze społeczeństwem obywatelskim.

W tekście czytamy między innymi, że dialog powinien polegać nie tylko na słuchaniu, ale na słuchaniu siebie nawzajem. Klerykalizm, postrzegany jako forma wyższości i posługiwania się narzędziami władzy, zostaje poddany krytyce, a jego odrzucenie oznacza nową możliwość przyjęcia wszystkich tych, którzy czują się zmarginalizowani lub którym przeszkadza brak przejrzystości i kompetentnego podejmowania decyzji w Kościele.

Ważnym tematem syntezy jest kwestia uczestnictwa i współodpowiedzialności wszystkich ochrzczonych w Kościele lokalnym (diecezji i parafii). Jest z tym związana potrzeba zmian w życiu i przywództwie wspólnot lokalnych. Kapłan w parafii nie musi być „specjalistą od wszystkiego”, ale należy ustalić takie formy współpracy i uczestnictwa, aby można było rozwijać różnorodność darów Ducha Świętego całego ludu Bożego. To właśnie ten krok jest postrzegany jako skuteczna odpowiedź na bierność dużej części członków Kościoła.

W tekście podjęto również refleksję nad rolą kobiet w Kościele. Stwierdzono, że kobiety powinny mieć miejsce w rolach decyzyjnych i doradczych w Kościele lokalnym z uwzględnieniem specyfiki ich perspektywy, doświadczenia i charyzmatu.

Synteza podsumowuje też podstawową misję Kościoła, jaką jest przekazywanie wszystkim ludziom świata radości Ewangelii, orędzia nadziei i Bożej miłości, do której, według świadectw uczestników, należy dostosować prezentację ze strony Kościoła. W przeciwnym razie istnieje groźba, że jego własna terminologia stanie się niezrozumiała i dlatego być może zostanie odrzucona bez głębszego uzasadnienia.

Do uczestników spotkania synodalnego na Velehradzie przemówili m.in. Ivana Procházková, wiceprezes Czeskiej Rady Kościołów; arcybiskup Pragi i przewodniczący Czeskiej Konferencji Biskupiej, abp Jan Graubner oraz kardynał Michael Czerny SJ, prefekt Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka. W swoim przemówieniu urodzony w Czechach gość z Watykanu powiedział m.in. „Synod, który obchodzimy, wzywa nas do tego, abyśmy stali się Kościołem, który stoi na własnych nogach, który nie jest zamknięty w sobie i który potrafi patrzeć poza siebie. Kościołem, który potrafi wyjść z własnych więzień na spotkanie świata, który ma odwagę otwierać drzwi. Kościołem, który będzie pielęgnował sztukę słuchania, dialogu, uczestnictwa, a wszystko to pod wyłączną władzą Ducha Świętego”.