Kard. Koch: mam nadzieję, że duch synodalności nie będzie jedynie epizodem

„Mam nadzieję, że duch synodalności, którego doświadczyliśmy, to wspólne zmaganie o znalezienie wspólnych ścieżek, nie pozostanie epizodem, ale że będzie można ją kontynuować i że jeszcze głębiej zadamy sobie pytanie, czym jest synodalność, czyli wspólne podążanie drogą” – powiedział w wywiadzie dla portalu szwajcarskiego Kościoła katolickiego kath.ch kardynał Kurt Koch. Prefekt  Dykasterii ds. Popierania Jedności Chrześcijan dobrze ocenił pierwszą fazę Synodu o Synodalności, który odbył się w Rzymie w październiku 2023 roku. Zauważył, że jednak pomimo szerokiego zakorzenienia w Kościele powszechnym, synodowi brakuje autorytetu decyzyjnego soboru powszechnego.

Szwajcarski purpurat kurialny przypomina, że cztery tygodnie obrad były jedynie pierwszą częścią, a druga będzie miała miejsce za rok. Pozytywnie ocenia atmosferę prac synodalnych.  „Szczerze rozmawialiśmy o pytaniach, trudnościach i wyzwaniach stojących dziś przed Kościołem. Kontrowersyjnie, ale w duchu wzajemnego słuchania i chęci zrozumienia” – wyznał.

Pytany o spory udział osób świeckich kard. Koch przypomniał, że już wcześniej obecni byli delegaci innych Kościołów chrześcijańskich, czy przedstawiciele laikatu. „Nowością na tym synodzie było to, że więcej osób zostało zaproszonych przez papieża i miało prawo głosu”  – zaznaczył.

Prefekt Dykasterii ds. Popierania Jedności Chrześcijan mówiąc o innej atmosferze obecnego synodu przypomniał, że poprzednie synody odbywały się w auli synodalnej, gdzie ludzie siedzieli jeden za drugim, jak w auli uniwersyteckiej i patrzyli przed siebie na przewodniczących.  Na obecnym synodzie były okrągłe stoły, przy których rozmawiało ze sobą dwanaście osób. Po drugie, byli biskupi i kardynałowie, eksperci i przedstawiciele innych Kościołów, świeccy i zakonnicy. Taki układ umożliwił omawianie spraw w inny sposób – zaznaczył.

Kard. Koch kierujący od 2010 roku dykasterią ekumeniczną podkreślił, że o ile wcześniej biskupi przygotowywali swój głos, który musiał być również przesłany na piśmie, to obecnie było dużo miejsca na dyskusję, w tym w grupach, a także na swobodę wypowiedzi. Stworzyło to inną atmosferę. Składała się na nią także obecność osób nie będących biskupami. Ich obecność jego zadaniem nie może być podstawą do kwestionowania charakteru obecnego synodu biskupów.

Natomiast odpowiadając na pytanie dotyczące tzw. „gorących kwestii”, jak choćby miejsca kobiet i mniejszości seksualnych oraz uwzględnienia ich w dokumencie końcowym , szwajcarski purpurat przypomniał, że nie jest to dokument końcowy, lecz raport tymczasowy. Znalazło się w nim to, co zostało omówione w ciągu czterech tygodni. Stanowi on podstawę do zaplanowania procesu na następne jedenaście miesięcy i przygotowania drugiej części synodu w październiku przyszłego roku. „W dokumencie jest tak wiele otwartych pytań, że można się zastanawiać, jak można je rozwiązać w ciągu najbliższych jedenastu miesięcy” – stwierdził.

Kard. Koch przypomniał ponadto, że  raport nie ma na celu decydowania o czymkolwiek, ale wyszczególnienie dyskusji, które miały miejsce i nierozstrzygniętych kwestii, którymi należy się zająć obecnie. W tym sensie raport był uczciwym odzwierciedleniem dyskusji, które miały miejsce. „Uważam jednak, że w przyszłym roku musimy poświęcić więcej czasu na omówienie tego dokumentu” – dodał. Wyjaśnił, że uczestnicy synodu intensywnie rozmawiali ze sobą przez trzy tygodnie. W czwartym tygodniu byli pod pewną presją czasu, aby przygotować i przedyskutować raport. Po przeczytaniu pierwszej wersji zgłoszono 1200 wniosków o poprawki, które musiały zostać uwzględnione w ciągu jednego dnia i jednej nocy. Wydaje mi się, że następnym razem należałoby poświęcić tej fazie więcej czasu – zaznaczył kard. Koch.

Prefekt Dykasterii ds. Popierania Jedności Chrześcijan jest przekonany, że synod nie może decydować o reformach i przypomniał, że nie można go mylić z soborem powszechnym posiadającym znacznie większy autorytet. Zbierają się na nim bowiem wszyscy biskupi i wraz z papieżem mogą przyjąć ważne dokumenty. Na synodzie konferencje biskupów są reprezentowane przez poszczególnych członków. Synod ma również charakter konsultacyjny. Jednocześnie przypomniał, że w soborze biorą też udział doradcy i eksperci, a także jak to miało miejsce na II Soborze Watykańskim  przedstawiciele innych Kościołów, których wkładu nie należy lekceważyć.

Pytany o swoje oczekiwania wobec obecnego synodu kard. Koch odpowiedział: „Mam nadzieję, że duch synodalności, którego doświadczyliśmy, to wspólne zmaganie o znalezienie wspólnych ścieżek, nie pozostanie epizodem, ale że będzie można ją kontynuować i że jeszcze głębiej zadamy sobie pytanie, czym jest synodalność, czyli wspólne podążanie drogą. Pamiętajmy, że pierwsi chrześcijanie, jak wiemy z Dziejów Apostolskich, nazywali siebie «drogą», ponieważ byli przekonani, że drogą jest sam Jezus Chrystus i że jesteśmy wezwani do podążania tą drogą. W tym sensie powinniśmy bardziej odnosić synodalność do Chrystusa, który jest centrum życia Kościoła. Refleksja nad tym wydaje mi się istotnym wyzwaniem dla synodalności” – powiedział portalowi szwajcarskiego Kościoła prefekt Dykasterii ds. Popierania Jedności Chrześcijan.