Kard. Silvestrini kończy 90 lat

Wieloletni dyplomata papieski, emerytowany prefekt Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej i Kongregacji Kościołów Wschodnich kard. Achille Silvestrini kończy 25 października 90 lat.

Z tej okazji włoski dziennik „Avvenire” zamieścił wywiad z sędziwym kurialistą, w którym wspomina on czasy i prace Soboru Watykańskiego II, swych mistrzów – kardynałów z Sekretariatu Stanu oraz dzieli się oczekiwaniami i nadziejami nt. przyszłości Kościoła.

Na pytanie o szczególne wspomnienia związane z Vaticanum II kardynał, który śledził to wydarzenie jako pracownik Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej, odpowiedział: „Były to lata niezwykle intensywne, które pozwoliły mi nauczyć się od mego ówczesnego przełożonego, kardynała Domenico Tardiniego nie tylko ważności dyplomacji, ale także słuchania rozmówców w poczuciu prawdziwego prymatu miłości”.

Jubilat przywołał też wspomnienie innego późniejszego kardynała Pietro Pavana (1903-94), a wówczas kapłana, gorącego propagatora katolickiej nauki społecznej, który 21 września 1965 rozpłakał się na wieść o tym, że ojcowie soborowi nie zaakceptowali dokumentu o wolności religijnej i godności ludzkiej a w parę godzin później znów płakał, ale tym razem z nieoczekiwanej radości, że deklaracja „Dignitatis humanae” została jednak przyjęta.

Zdaniem purpurata, który wielokrotnie towarzyszył arcybiskupowi, potem kardynałowi Agostino Casarolemu w podróżach na Wschód, m.in. do ZSRR, do odwilży w stosunkach z tym krajem przyczyniły się zarówno sam Sobór, jak i encyklika Jana XXIII „Pacem in terris”. Ale istotne znaczenie miały także charyzmatyczna postać i „wielka finezja intelektualna” samego Casarolego – jednego z architektów watykańskiej „polityki wschodniej”, prowadzonej metodą małych kroków i z nadzieją na osiągnięcie tego, co w tamtych warunkach było możliwe.

Podróże na Wschód i udział Stolicy Apostolskiej w przygotowaniach i obradach Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE), w połączeniu z roztropnością i cierpliwością przedstawicieli watykańskich doprowadziły, według kard. Silvestriniego, m.in. do wyboru 16 października 1978 Karola Wojtyły na papieża. „W jego charyzmacie zapowiadała się duchowa jedność Europy. Miał on wiarę i moc proroka. Jego gesty razem ze słowami niespodziewanie połączyły to, co się rozdzieliło z chwilą, gdy zapanował prymat ideologii” – podkreślił kardynał.

Sędziwy purpurat ocenił, że ciągle jeszcze nie do końca wykorzystana jest bogata spuścizna Soboru Watykańskiego II i nadal wiele spraw pozostaje w zawieszeniu od czasów Pawła VI. Ponadto „otwartym wyzwaniem dla kultury dzisiejszej mógłby być pewnie powrót teologii na wydziały świeckie, aby sprzyjać poszukiwaniom ożywianym przez zderzenie się różnic”. Za ważną uznał też „umiejętność odczytywania znaków czasów i nadziei, które potrafią dzisiaj pobudzić młode Kościoły Azji i Ameryki Łacińskiej”. „Stąd być może zrodzi się i zacznie na nowo fermentować na naszym starym i zmęczonym Zachodzie przyszłość chrześcijaństwa” – zastanawiał się jubilat.

Kard. Achille Silvestrini urodził się 25 października 1923 w Brisighella w środkowych Włoszech. 13 lipca 1946 przyjął święcenia kapłańskie, po czym kontynuował studia w Bolonii i w Rzymie. 1 grudnia 1953 rozpoczął służbę dyplomatyczną w Stolicy Apostolskiej, zajmując się w Sekretariacie Stanu początkowo sprawami Chin, Wietnamu, Indonezji i Azji Południowo-Wschodniej. Później przeszedł do sektora organizacji międzynarodowych, gdzie zajmował się zagadnieniami pokoju, rozbrojenia i praw człowieka. Był członkiem delegacji Stolicy Apostolskiej na rozmowy-konsultacje w Helsinkach i Genewie, które doprowadziły do podpisania w 1975 w stolicy Finlandii Aktu Końcowego KBWE.

4 maja 1979 Jan Paweł II mianował go sekretarzem Rady do Spraw Publicznych Kościoła (obecnie Sekcja ds. Stosunków z Państwami) w Sekretariacie Stanu i arcybiskupem tytularnym. Abp Silvestrini stał na czele delegacji watykańskich na wielu ważnych wydarzeniach, m.in. prowadził rozmowy z rządem Włoch w sprawie nowego konkordatu, podpisanego ostatecznie 18 lutego 1984, przewodniczył delegacjom na spotkania kontrolne KBWE w Madrycie i na Malcie, w Buenos Aires na rozmowy w sprawie sporu argentyńsko-brytyjskiego o Falklandy-Malwiny, jeździł z ważnymi misjami do Libanu, Szwecji i wielu innych krajów, w tym także do Polski (1987).

W latach 1988-91 był prefektem Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej, a od 1991 do 2000 piastował podobny urząd w Kongregacji Kościołów Wschodnich. Wielokrotnie reprezentował kolejnych papieży: Jana Pawła II, Benedykta XVI i obecnie Franciszka na różnych ważnych wydarzeniach kościelnych, np. w maju 2004 był wysłannikiem polskiego papieża na obchody w Wilnie 400. rocznicy ustanowienia święta św. Kazimierza w Polsce i na Litwie.

Obok piastowania wysokich stanowisk watykańskich wiele uwagi poświęcał zawsze sprawom duszpasterskim, m.in. pracy z młodzieżą – do dzisiaj jest przewodniczącym dwóch fundacji skupiających dawnych uczniów i przyjaciół dzieł młodzieżowych: „Villa Nazareth” i „Comunità Domenico Tardini”.