Kielce: amerykański teatr wystawi spektakl o Janie Karskim

Spektakl oparty na biografii Jana Karskiego pt. „Przyjechałem do ciotki Zofii” zaprezentuje 15 maja Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Sztukę zaprezentuje amerykański Teatr Crossroads Uniwersytety Stanu Indiana z okazji obchodów obchodzonego Roku Jana Karskiego – kuriera władz Polskiego Państwa Podziemnego i świadka Holokaustu.

Wraz z aktorami obecni mają być reżyser Dale McFadden oraz autor Arthur Feinsod. Amerykański teatr przybędzie do Polski na zaproszenie Muzeum Historii Polski. Organizatorem spektaklu jest Stowarzyszenie im. Jana Karskiego we współpracy z Teatrem im. Stefana Żeromskiego, przy wsparciu Prezydenta Kielc.

„Przyjechałem do ciotki Zofii” jest zarówno tytułem sztuki, jak i tajnym hasłem ostatniej misji Karskiego. Podczas swojej ostatniej kurierskiej misji, której celem było m.in. poinformowanie światowych przywódców o systematycznej Zagładzie Żydów dokonującej się na ziemiach polskich, Karski podróżował przez Europę do Stanów Zjednoczonych, zmieniając tożsamość i swoją osobistą historię – poinformował KAI Bogdan Białek, prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego.

Przenosząc losy Karskiego na teatralne deski, Arthur Feinsod czerpał z wielu źródeł. Próbował jednocześnie stworzyć studium psychologiczne bohatera wojennego, jak i emocjonujący, pełen akcji thriller. Skupił się nie tylko na tym, by wiernie oddać historię. Namawia do tego, by razem z Karskim podążyć ku źródłom jego heroicznej postawy i powtarza za polskim kurierem prośbę, byśmy chcieli dowiedzieć się więcej o nas samych i czasach, w których żyjemy.

Dale McFadden wyreżyserował szereg spektakli od klasycznych sztuk Szekspira po współczesne. Jego spektakle były nominowane kilkakrotnie do nagrody im. Josepha Jeffersona. McFadden jest także profesorem na Indiana University gdzie uczy reżyserii i aktorstwa.

Arthur Feinsod jest profesorem na Indiana State University. W maju 2004 jego sztuka „Żydowska żona” była wystawiana na festiwalu teatralnym Here and Now w Niemczech.

Jan Karski (Jan Kozielewski) ur. 1914 r. w Łodzi. W 1942 pod pseudonimem Jan Karski wyruszył do Wielkiej Brytanii, skąd został wysłany do Stanów Zjednoczonych. Miał przedstawić aliantom raport o sytuacji Polskiego Państwa Podziemnego. Wstrząsającą relację naocznego świadka przekazał amerykańskim i brytyjskim politykom, dziennikarzom i artystom. Spotkał się miedzy innymi z ministrem spraw zagranicznych rządu brytyjskiego Anthony`m Edenem oraz z prezydentem USA Franklinem D. Rooseveltem.

Jan Karski był również autorem kilku książek. Publikacja o działalności polskiego państwa podziemnego („Story of a Secret State”), opublikowana w 1944 w USA stała się wkrótce bestsellerem i została przetłumaczona na wiele języków. Książka ukazała się w Polsce po raz pierwszy w 1999 r. W 1970 r. napisał fundamentalną monografię „Great Powers and Poland (1918-1945)”.

Zmarł 13 lipca 2000 r. w Waszyngtonie. Podczas uroczystości żałobnych hołd oddali mu prezydenci USA i Polski: Bill Clinton oraz Aleksander Kwaśniewski. W 2012 r. prezydent USA Barack Obama uhonorował pośmiertnie Jana Karskiego Medalem Wolności, najwyższym cywilnym odznaczeniem amerykańskim.